Cuộc thi viết Hà Nội & Tôi

Bánh chưng xanh Hà thành

Nguyễn Văn Thế 11:41 21/05/2024

Nằm trong "Bộ Tứ": Bánh chưng xanh, thịt mỡ, dưa hành, câu đối đỏ, ngày xưa khi Tết đến, xuân về, thì người ta mới thấy bánh chưng, nay thì khác, quanh năm, đều thấy bánh, ở chợ, họ bán ở hàng giò, chả.

img_0002.jpg

Nhớ lại nhiều năm trước đây, những năm còn thời "Chế độ bao cấp", khi ngưỡng áp Tết Nguyên Đán, từ khoảng ngày 25, là mọi nhà, đã rục rịch "nghị sự cho việc gói bánh, trước đó khâu chuẩn bị như lá dong, gạo nếp, đậu, thịt... chờ tới "Giờ G".

Để làm ra chiếc bánh cũng phải qua nhiều công đoạn, nào rửa lá cho sạch, lau cho khô, đậu xanh, gạo nếp, càng mới, bánh càng ngon, ví như, gạo nếp thì dùng gạo "Nếp Cái Hoa Vàng", thịt thì chọn loại "Ba Chỉ", hơn 1 lạng, cho 1 chiếc, thường loại nửa nạc, nửa mỡ, thịt được ướp tẩm với nước mắm ngon, hồ tiêu...

img_0001.jpg

Bánh thì được gói bằng tay, hay bằng khuôn, chừng 8 lạng 1 chiếc, có bánh"Thiếu nhi", dành cho trẻ nhỏ. Hôm gói bánh là hôm vui, và vất vả hơn cả, người thì vo gạo, người thì đồ đậu, người thì trẻ lạt giang, loại ra phần cuống của lá... Thợ cứng mới được vào ngồi gói bánh, theo thứ tự, lá dong được xếp, theo hình "dấu cộng", sau đổ gạo, san cho phẳng, rồi tới thịt lợn, nằm ở vị trí giữa, kế đến lớp đậu, lớp gạo, bao phía trên cùng, người ta đong bằng bát, hay ăn cơm, theo ngưỡng tay, rõ đều, không nhiều, không ít, bánh được quây, đứng thành, để "lạt mềm, bụộc chặt", những chiếc bánh "vuông thành, sắc cạnh", ra đời, nom thật thích mắt, chờ luộc, để ý, đáy nồi thường trải một lớp cuống lá, có tác dụng làm cho bánh chống khê, thêm rền, xanh, bánh luộc tầm 10 giờ đồng hồ là chín, "Hà Nội không vội" là thế nhiều nhà luộc bánh vào dịp tối, nên "Thức cùng bánh" chẳng ai buồn ngủ cả, bánh chín thật dễ chịu làm sao, hệt như sự tích từ thời Vua Hùng, truyền lại.

img.jpg

Theo kinh nghiệm, bánh luộc bằng thùng phi, đun củi, thì ngon hơn, luộc bằng xoong, đun than, hay đun điện, người trông bánh thỉnh thoảng chế thêm nước, bánh do đun nóng, nên phần mỡ chảy ra, khiến cho nước luộc có nhiều "hình sao" "ăn theo" hôm luộc bánh, người ta sẵn có bếp than hồng, với sự tham gia của mùn cưa, trấu, nhiệt độ của bếp thêm nóng, các cháu thích thú với món khoai nướng, nhà ai, lại còn có "sáng kiến", đặt chậu nước, lên thùng bánh, rồi cho lá mùi già vào, nên thứ nước Thảo dược cuối năm tắm cho thân thể khi đón năm mới, được thơm tho, bánh khi tới độ chín, được vớt ra, xếp trên tấm phản, chờ nguội, rồi ép, cho săn chắc, loại bánh chưng, đặc thù khi thành phẩm, sau khi được cúng tiên tổ, lúc nguội, mới nên thưởng thức, ăn khi chưa nguội, dễ gây nóng cổ, mà chưa thấy vị ngon của bánh.

Năm tháng có qua đi, nhưng thú gói bánh chưng như thật khó quên với người Hà Nội, nhất là dậy đón Xuân mới./.

Tác phẩm tham dự cuộc thi viết "Hà Nội và tôi" của tác giả Nguyễn Văn Thế. Thông tin về cuộc thi xem tại đây.
Bài liên quan
  • Những đêm thơ trong thành phố
    Ấy là vào một đêm mùa xuân, khi vừa ra Tết, trời vẫn còn se se lạnh nhưng không có nỗi buồn man mác mà trong người cứ rạo rực nhựa yêu. Giữa đất Tràng An một thuở đã từng là nơi kì ngộ của rất nhiều tao nhân, mặc khách, lòng người có phải vì thế cũng mong ngóng những đêm thưởng trà, trìu mến mà đọc cho nhau nghe đôi câu thơ đầy mộng tưởng, phảng phất chút cảnh, chút nhạc, chút hoạ, chút lòng người rì rào quyện vào nhau êm dịu.
(0) Bình luận
  • Hà Nội 70 mùa thu yêu dấu
    Tháng mười, mùa thu đã đến! Trời xanh êm và gió mát trong lành. Lòng tôi thấy yêu thương quá đỗi. Yêu thương mùa thu Hà Nội, nhất là những ngày thu tháng mười. Ngày có một kỷ niệm vô cùng tươi đẹp: Ngày 10 tháng 10, ngày giải phóng Thủ đô. Năm nay Hà Nội tưng bừng kỷ niệm 70 năm ngày giải phóng thủ đô, người Hà Nội cũng háo hức đợi chờ.
  • Phở Hà Nội
    Du lịch Đà Nẵng cháy phòng khách sạn vào những dịp lễ. Dạo một vòng quanh thành phố Đà Nẵng, những con đường không còn bình yên, cảnh ồn ào, tấp nập của khách du lịch, hầu hết khách sạn, nhà hàng, đều đầy ắp bóng người. Thời đại kinh tế khó khăn, doanh thu từ việc bán phở cũng không giảm bao nhiêu, khách chủ yếu là những người mê phở Hà Nội, cả người bán lẫn người mua đều an tâm vì toàn khách quen và chủ cũng quen.
  • Thanh lịch chiều quán gió
    Quán Gió Hồ Tây ngày xưa ở vị trí đắc địa giữa hai hồ nước đẹp nhất Hà Nội. Nhưng, chiều và tối, quán mới trở nên sống động, với số đông người đến quán để thưởng lãm không khí cuối ngày, đang hoe hoe nét vàng phai rất riêng Hà Nội.
  • Lần đầu ăn phở xếp hàng
    Dù đã nhiều lần đến Hà Nội nhưng do công tác, tôi không có thời gian dành cho thăm thú. Về quê lại lăn xả vào công việc, đến một sáng tháng Mười năm 2022, từ Quảng Bình tôi có công chuyện trở lại Thủ đô. Lúc này, ông bạn đồng hương sốt sắng dùng xe máy chở tôi dạo quanh một vòng, chiêm ngưỡng các danh thắng. Chừng thấm mệt và thấm cả sự cồn cào của dạ dày, bạn gây cho tôi sự tò mò, bảo “Tôi đưa ông đi ăn phở xếp hàng!”. Con AirBlade tiếp tục lao đi giữa phố phường tấp nập, bạn đưa tôi đến một quán phở, không lấy gì làm to tát ở phường Cửa Đông, quận Hoàn Kiếm. Quán phở gia truyền số 49 Bát Đàn!
  • Lời ru từ hồn thiêng xứ sở
    Một buổi sáng nắng dịu dàng ôm ấp những hàng cây, tôi lang thang từ chùa Trấn Quốc dọc theo bờ Hồ Tây chừng quãng ngắn rồi ghé vào thăm ngôi đền Quán Thánh trầm mặc, nơi lưu giữ cả ngàn năm lịch sử của Thủ đô.
  • Nỗi niềm vào thu
    Vào mùa thu này, Hạ đã bước vào tuổi 39. Ba mươi chín tuổi với một người đàn bà mà chưa có chồng, ta thường gọi là gái ế, gái lỡ thì, là kịch khung của nhỡ nhàng.
Nổi bật Tạp chí Người Hà Nội
  • Nghề truyền thống làm diều sáo làng Bá Dương Nội
    Thả diều là thú chơi quanh năm của người làng Bá Dương Nội từ nhiều đời. Trải qua bao thăng trầm của lịch sử, sự tích về hội diều vẫn tồn tại trong lòng mỗi người dân nơi đây như một dấu tích khó thể phai mờ. Ngày 21/2/2024, Hội thả diều làng Bá Dương Nội, xã Hồng Hà (Huyện Đan Phượng, TP. Hà Nội) được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia.
  • “Trở về trong giấc mơ” – nhật ký xúc động viết từ cuộc chiến
    109 bức thư của liệt sĩ Trần Minh Tiến gửi cho người yêu Lưu Liên trong những năm tháng chiến tranh vừa được NXB Chính trị Quốc gia Sự thật giới thiệu tới bạn đọc trong cuốn “Trở về trong giấc mơ” (nhà văn Đặng Vương Hưng sưu tầm và tuyển chọn). Qua những trang nhật ký đầy xúc động, cuốn sách đã khơi nguồn cảm hứng giúp thế hệ trẻ hiểu hơn về cuộc kháng chiến trường kỳ nhiều hy sinh, mất mát nhưng rất đỗi tự hào của dân tộc cũng như hoài bão, khát vọng cống hiến cho đất nước của thế hệ cha anh.
  • Triển lãm “Cẩm nang sử dụng: Cuộc đời”
    Triển lãm ngợi ca vẻ đẹp và ý nghĩa nội tại trong từng khoảnh khắc thường nhật của cuộc sống. Thông qua các chủ đề phong phú cùng ngôn ngữ tạo hình tươi mới, hấp dẫn, “Cẩm nang sử dụng: Cuộc đời” đặt ra những câu hỏi hiện sinh mà mỗi người phải đối mặt trong quá trình trưởng thành, mời gọi người xem suy ngẫm về trải nghiệm lớn lên và tìm kiếm ý nghĩa cho hành trình của chính họ.
  • Bộ Giáo dục và Đào tạo công bố đáp án tất cả môn thi tốt nghiệp THPT
    Chiều 2/7, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã công bố đáp án tất cả môn thi, sau bốn ngày sau kỳ thi tốt nghiệp THPT.
  • Vườn quốc gia Phong Nha-Kẻ Bàng, Vườn quốc gia Hin Nậm Nô được đề cử di sản thiên nhiên liên biên giới
    UBND tỉnh Quảng Bình cho biết, hai tỉnh Quảng Bình và tỉnh Khăm Muồn (Lào) đã xây dựng hồ sơ trình UNESCO, đề cử Vườn quốc gia Hin Nậm Nô và Vườn quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng là Di sản thiên nhiên thế giới liên biên giới.
Đừng bỏ lỡ
Bánh chưng xanh Hà thành
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO