Tiếp thêm sức sống cho nghề truyền thống Thủ đô
Là địa phương đứng đầu cả nước về số lượng các làng nghề truyền thống, các nghệ nhân và người làm nghề truyền thống Hà Nội đang không ngừng sáng tạo trong công tác gìn giữ, bảo tồn các làng nghề. Sự sáng tạo không chỉ mang lại một diện mạo mới, một sức sống mới cho các làng nghề mà còn gợi mở những không gian trải nghiệm văn hóa mới cho người dân Thủ đô và du khách.

Trong hàng trăm nghề truyền thống của Hà Nội, có những nghề đã ra đời từ rất sớm, vẫn tồn tại đến ngày nay và đã trở thành một phần của di sản văn hóa đất kinh kỳ. Để có được sức sống mãnh liệt đó, ngoài sự độc đáo và giá trị nội sinh của mỗi làng nghề thì tâm huyết và công sức của những người làm nghề cũng là yếu tố quyết định để một nghề truyền thống tồn tại, phát triển.
Nghề ướp trà sen của phường Quảng An, quận Tây Hồ là một ví dụ cho sức sống mãnh liệt của một nghề truyền thống. Là tinh hoa của ẩm thực đất kinh kỳ, trà sen Quảng An nổi tiếng bởi cả hương lẫn vị; là sự kết tinh độc đáo giữa những loại trà hảo hạng và hương thơm của giống sen Bách Diệp chỉ có ở Tây Hồ.
Do loài sen Bách Diệp chỉ có một mùa trong năm cùng với sự công phu trong quá trình ướp tạo mà loại trà này ngày xưa chỉ dành cho tầng lớp quý tộc ở xã hội phong kiến. Ngày nay, cùng với sự phát triển của xã hội, nhu cầu về những sản phẩm tinh hoa đã bình đẳng cho tất cả thì trà sen Bách Diệp đã trở thành đại diện tiêu biểu cho tinh hoa ẩm thực Hà thành.
Để sản phẩm trà sen Bách Diệp được biết đến rộng rãi hơn, trong những năm gần đây cùng với chính quyền các cấp của quận Tây Hồ, những người làm nghề ướp trà sen trên địa bàn phường Quảng An đã vừa mở rộng thêm diện tích trồng giống sen Bách Diệp quanh khu vực Hồ Tây, vừa tích cực sáng tạo trong công tác quảng bá, giới thiệu những sản phẩm trà sen đặc sản đến người yêu mến.
Ngoài những sự kiện quy mô do quận Tây Hồ tổ chức, thời gian gần đây để góp phần tiếp thêm sức sống cho nghề truyền thống của quê hương mình, những nghệ nhân, người làm trà sen Bách Diệp trên địa bàn đã tích cực thúc đẩy công tác quảng bá sản phẩm thông qua chuỗi sự kiện “Thư giãn cùng sen”. Đây là sự sáng tạo độc đáo không chỉ giúp người dân, du khách thêm hiểu, thêm yêu một sản phẩm mang tính biểu tượng của ẩm thực Hà thành mà còn mang đến những góc nhìn chân thực hơn, gần gũi hơn cho sản phẩm trà sen Bách Diệp.
Đang chính giữa mùa sen, tại không gian thơm ngát bên cạnh những đầm sen, sự kiện “Thư giãn cùng sen” đã thu hút được đông đảo người dân, du khách tới tham quan, trải nghiệm; thông qua đây để tìm về với một trong những biểu tượng văn hóa lâu đời của vùng đất Tây Hồ.
Với một không gian tràn ngập sắc hoa sen, hàng trăm bình sen Bách Diệp to nhỏ khác nhau được sắp đặt tinh tế, tạo nên khung cảnh choáng ngợp, khiến người xem không khỏi trầm trồ trước vẻ đẹp rực rỡ mà tinh khiết của loài hoa được coi là biểu tượng của văn hóa Việt.

Tại không gian đó, người dân, du khách ngoài việc được thưởng thức các loại trà sen Bách Diệp trứ danh còn được tìm hiểu về sự độc đáo của từng loại trà sen, tìm hiểu về những công đoạn để làm ra loại trà sen hảo hạng này. Những câu chuyện về nghề, về sen được kể bởi chính những người thợ, những nghệ nhân đang hàng ngày gắn bó với nghề ướp trà sen kể lại. Từ đó, mỗi người dân, du khách lại có thêm cho mình những cảm nhận về nét đẹp của một nghề truyền thống, một trong những di sản văn hóa phi vật thể đặc sắc của đất Hà thành.
Chị Hoàng Minh Hiền, nghệ nhân nghề ướp trà sen quận Tây Hồ cho biết, được thừa hưởng nghề truyền thống từ mẹ chồng, chị cảm thấy rất tự hào về nghề ướp trà sen của quê hương. Chuỗi sự kiện “Thư giãn cùng sen” là sáng kiến mà chị cùng một số hộ gia đình, các hợp tác xã làm nghề ướp trà sen trên địa bàn tổ chức nhằm đưa các sản phẩm trà sen Bách Diệp đến gần hơn với người dân, du khách. Mong muốn của chị thông qua chuỗi sự kiện này không chỉ để quảng bá một di sản văn hóa đặc sắc của địa phương mà còn để lan tỏa đam mê với nghề, tiếp tục gìn giữ, bảo tồn và phát triển một nghề truyền thống đang có sức sống mạnh mẽ và thông qua đây góp phần thúc đẩy phát triển các ngành công nghiệp văn hóa trên địa bàn Thủ đô giai đoạn 2021-2025 theo tinh thần Nghị quyết số 09-NQ/TU của Thành ủy Hà Nội.
Tại sự kiện, khu vực thưởng trà được các nghệ nhân dày công tái hiện những không gian văn hóa đậm chất Hà Nội xưa, nơi những cô gái duyên dáng trong tà áo dài và nụ cười thường trực trên môi nhẹ nhàng trình diễn pha trà và mời khách, rất nhiều du khách quốc tế đã trầm trồ trước vẻ đẹp của một nghi thức trang trọng trong văn hóa Việt.

Độc đáo hơn, sự kiện còn tái hiện phiên chợ quê thanh bình, có bày bán những đặc sản của các làng nghề truyền thống Hà Nội như: Cốm làng Vòng; bánh tẻ, bánh khúc Hà Nội; xôi Phú Thượng; các loại nông sản thân quen như ngô, khoai; củ sen, hạt sen Hồ Tây và tất nhiên không thể thiếu các loại trà sen Bách Diệp.
Cùng với những sản vật, những không gian để du khách check-in, lưu lại những khoảnh khắc đẹp nhất cùng sen Tây Hồ chính vụ cũng được những nghệ nhân bài trí công phu. Hàng trăm bông sen Bách Diệp đang nở rộ được cắm và sắp đặt tỉ mỉ thể hiện sự trọng thị dành cho du khách đã gây được ấn tượng mạnh với những người yêu mến loài hoa này.

Thành công của chuỗi sự kiện “Thư giãn cùng sen” sẽ gợi mở những cách làm mới mang tính sáng tạo để tiếp tục lan tỏa tình yêu với nghề mà những nghệ nhân của nghề ướp trà sen Tây Hồ muốn truyền tải. Đây cũng là một trong những hoạt động tích cực góp phần tiếp thêm sức sống cho nghề truyền thống Thủ đô. Bên cạnh đó, sự kiện cũng đã mang đến cho người dân, du khách trải nghiệm mới mẻ về một di sản văn hóa tiêu biểu của Thủ đô, thể hiện những nỗ lực để tiếp tục lưu truyền và phát huy giá trị của một nghề truyền thống mang trong mình sức sống mạnh mẽ suốt hàng trăm năm qua.