Đình Chi Đông và chùa Hương Hải

Phương Anh (t/h)| 14/12/2022 10:25

Đình Chi Đông và chùa Hương Hải (tên chữ là Hương Hải tự hay còn gọi theo tên địa danh hành chính của làng là chùa Chi Đông) hiện nay thuộc thôn Chi Đông, xã Lệ Chi, huyện Gia Lâm, Hà Nội.

Theo truyền tích ở địa phương, Lệ Chi là một làng cổ, có lịch sử tạo dựng từ rất lâu đời và hệ thống các di tích tôn giáo tín ngưỡng cũng dần dần được hình thành và phát triển. Theo sắc phong, thần phả ở đình cho biết: đình Chi Đông thờ 2 vị Thành hoàng làng là Châu Đô Thống đại vương và đức Trần Hưng Đạo đại vương. Châu Đô Thống dưới triều vua Hùng Vương thứ 6 có công đánh giặc Ân giành độc lập dân tộc trong buổi đầu dựng nước. Hưng Đạo đại vương - vị anh hùng dân tộc thiết chế thống lĩnh quân sĩ, ba lần đánh thắng giặc Mông - Nguyên xâm lược ở thế kỷ XIII - triều Trần.

Cùng với chức năng thờ thần Thành hoàng làng, đình Chi Đông còn là trung tâm sinh hoạt văn hóa tinh thần của cộng đồng cư dân làng xã. Hàng năm vào ngày 10 tháng ba, hội làng Chi Đông được tổ chức long trọng tại đình làng.

Cùng với đình làng, chùa Chi Đông (Hương Hải tự) là một bộ phận không thể thiếu được trong một làng quê đất Việt. Chùa được xây dựng khá sớm trong lịch sử tạo dựng xóm làng của nhân dân địa phương.

Trải qua chiến tranh và thiên tại đã làm mất đi nguồn tư liệu thành văn ghi chép về quá trình khởi dựng và những lần trùng tư sửa chữa của đình chùa. Song căn cứ vào khối kiến trúc vật chất cùng bộ di vật cổ hiện còn trong từng di tích thì thấy: đình hiện còn lưu giữ bộ sắc phong gồm 15 đạo, có các niên đại trải dài từ thời Lê - Tây Sơn và Nguyễn, trong đó có sắc sớm nhất niên hiệu Cảnh Hưng năm thứ 2 (1741), Chiêu Thống nguyên niên (1783) và quả chuông đồng có niên hiệu Thiệu Trị nguyên niên (1841). Theo các tài liệu trên, cho biết niên 147. Chuông chùa Hương Hải (năm 1741) đại xây dựng đình, chùa Chi Đông ở vào khoảng những năm cuối thế kỷ XVII sang đầu thế kỷ XVIII và đã qua nhiều lần trùng tu sửa chữa, chuyển dịch.

Hiện nay cụm di tích đình và chùa Chi Đông vẫn còn bảo lưu được một số di vật văn hóa cao như hoành phi, câu đối, bộ lỗ, bộ gioi, đôi hạc thờ, hương án... đều được sơn son thếp vàng lộng lẫy; nhiều đồ đá, đồ đồng, đồ sứ, nhiều đạo sắc phong thần do các triều vua ban. Đặc biệt là một hệ thống tượng tròn, trong đó có nhiều pho tượng được tạo tác thời cuối Lê, đầu Nguyễn như tượng A Di Đà, Tam thế, cây hương đá... Đặc biệt là bộ sưu tập tượng tròn gồm 30 pho là những tác phẩm nghệ thuật hoàn hảo, các pho tượng được tạo tác công phu tỉ mỉ và phủ thếp vàng lộng lẫy.

Cụm di tích đình, chùa Chi Đông có những nét đẹp riêng so với các kiến trúc đồng loại hiện còn. Những nét đẹp cổ kính này được khẳng định qua bố cục chặt chẽ các công trình kiến trúc hài hòa với cảnh quan thiên nhiên.

Đình, chùa Chi Đông được xây dựng trên một khu đất rộng rãi thoáng mát kề bên khu cư trú của dân làng. Các công trình kiến trúc xây dựng theo kiểu tả thần hữu Phật, những nếp nhà mái cong cổ kính, ẩn hiện dưới những bóng cây đa cổ thụ tạo cho di tích sự thâm nghiêm tĩnh lặng. Ngôi đình có kết cấu kiểu chữ “đinh”, dáng vẻ bề thế, vẻ đẹp của ngôi đình còn thể hiện trên các mô típ trang trí nghệ thuật như các đầu dư, cốn mê ván bưng với đề tài quen thuộc: ngũ linh quần hội, tùng lão, mai lão.

Cụm di tích đình và chùa Chi Đông đã được Bộ Văn hoá và Thông tin xếp hạng di tích kiến trúc, nghệ thuật năm 1996.

Theo Hà Nội Danh thắng và Di tích tập 01

Bài liên quan
  • Đền Đông Bình
    Đền Đông Bình, thuộc thôn Đông Bình, trông về hướng tây bắc. Cổng là đơn nguyên kiến trúc duy nhất, không quay cùng một hướng tây với đền, mà trông về hướng nam.
(0) Bình luận
  • Bảo tàng Mỹ thuật ở giữa làng quê (huyện Ba Vì)
    Xứ Đoài là một vùng đất tối cổ - vùng địa văn hoá, địa thi hoạ - nơi mà con người có thể trải nghiệm đời mình trong hệ sinh thái tự nhiên của vùng đất, đi qua những truyền thuyết, cổ tích, để từ đó tạo nên tâm tính, giọng nói đặc trưng của con người xứ Đoài. Nắng và gió, núi và sông xứ Đoài đã gợi cảm hứng sáng tác cho một Tản Đà, một Quang Dũng và nhiều thi nhân, hoạ sĩ: từ Tô Ngọc Vân, Nguyễn Gia Trí đến Sĩ Tốt, Nguyễn Tiến Chung, Nguyễn Tư Nghiêm, Nguyễn Sáng... và những thế hệ văn nghệ sĩ sau này, ở họ đều có những sáng tác xuất sắc về xứ Đoài.
  • Bảo tàng Chiến sĩ cách mạng bị địch bắt tù đày (huyện Phú Xuyên)
    Đi khắp các vùng miền của Tổ quốc, những cựu tù binh Phú Quốc đã sưu tầm kỷ vật, di vật, tranh ảnh có liên quan đến các nhà tù trong hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ xâm lược mà đồng đội và các ông đã trải qua. Hơn 20 năm kiếm tìm và góp nhặt, Bảo tàng Chiến sĩ cách mạng bị địch bắt tù đày, do chính những người cựu tù năm xưa thành lập là những minh chứng chân thực về một thời oanh liệt và hào hùng của dân tộc.
  • Bảo tàng Quê hương phong trào chiếc gậy Trường Sơn (huyệnỨng Hoà)
    Hoà Xá là một làng quê nằm sát bờ tả sông Đáy, thuộc vùng ven chiêm trũng Khu Cháy. Nơi đây sớm có phong trào cách mạng ngay từ những năm 1930, là hậu phương trung thành của cuộc kháng chiến chống Pháp. Trong công cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, Hòa Xá được xem là quê hương của phong trào động viên thanh niên lên đường “xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước” và câu chuyện huyền thoại “chiếc gậy Trường Sơn”.
  • Khu Cháy, Bảo tàng Khu Cháy - một địa chỉ đỏ về truyền thống đấu tranh cách mạng ở Ứng Hoà, Phú Xuyên
    “Khu Cháy” là thuật ngữ để nói về một khu du kích trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp gồm 22 xã ở phía nam huyện Ứng Hoà và tây huyện Phú Xuyên, Hà Nội.
  • Bảo tàng Tổng cục II (quận Hoàng Mai)
    Toạ lạc tại số 322 đường Lê Trọng Tấn, quận Hoàng Mai, Hà Nội trên khuôn viên rộng 3.500m2, gồm 2 tầng nhà và phần trưng bày ngoài trời, Bảo tàng Tổng cục II hiện lưu giữ 5.830 hiện vật, trong đó có nhiều hiện vật quý hiếm gắn liền với cuộc đời hoạt động của nhiều chiến sĩ tình báo xuất sắc của Quân đội nhân dân Việt Nam. Với chức năng phục vụ công tác nghiên cứu, tham quan học tập, giáo dục truyền thống, Bảo tàng Tổng cục II chính thức được Bộ Văn hoá - Thông tin công nhận nằm trong hệ thống các bảo tàng cấp 2 toàn quân.
  • Bảo tàng Binh chủng Thông tin (quận Ba Đình)
    Bảo tàng Binh chủng Thông tin thuộc loại hình bảo tàng lịch sử chuyên ngành quân sự, là thể chế văn hoá, có chức năng bảo quản và trưng bày các sưu tập về lịch sử Binh chủng Thông tin liên lạc nhằm phục vụ nhu cầu nghiên cứu, giáo dục, tham quan và hưởng thụ văn hoá của cán bộ, chiến sĩ trong Binh chủng và nhân dân, bạn bè quốc tế.
Nổi bật Tạp chí Người Hà Nội
  • Hội Điện ảnh Hà Nội: 3 thập kỷ sáng tạo và cống hiến
    Sáng 12/11, tại Hãng phim Tài liệu và Khoa học Trung ương (465 Hoàng Hoa Thám, Hà Nội), Hội Điện ảnh Hà Nội tổ chức lễ kỷ niệm 30 năm ngày thành lập (12/11/1995 – 12/11/2025). Lễ kỷ niệm là dịp để Hội Điện ảnh Hà Nội cùng nhau nhìn lại hành trình đã qua, để tri ân những người đi trước và để thắp lên ngọn lửa cho sự tiếp nối mạnh mẽ hơn.
  • Ra mắt sách của cố Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng về xây dựng lực lượng Công an nhân dân
    Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật vừa ra mắt bạn đọc cuốn sách “Xây dựng lực lượng Công an nhân dân thật sự trong sạch, vững mạnh, vì nước quên thân, vì dân phục vụ” của cố Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng.
  • Phát huy vai trò của văn nghệ sĩ Thủ đô trong phát triển công nghiệp văn hóa
    Hà Nội - Thủ đô tự nhiên của lưu vực sông Hồng, trung tâm chính trị, kinh tế, văn hóa của cả nước từ ngàn xưa đã là nơi hội tụ và đào luyện nhân tài. Phần lớn danh nhân Việt Nam từng sống, làm việc, sáng tạo ở Thăng Long - Hà Nội, để lại dấu ấn sâu đậm trong lịch sử dân tộc. Ở mảnh đất hội tụ tinh hoa văn hóa bốn phương ấy, con người Thăng Long mang trong mình nét tài hoa, đa tài, đa nghệ, thấm đẫm bản sắc trí tuệ và tinh thần sáng tạo. Trong đó, đội ngũ trí thức, văn nghệ sĩ - những người sinh ra, lớn lên hoặc gắn bó với Hà Nội đã góp phần tạo nên diện mạo văn hóa, nghệ thuật Thủ đô bằng nhiều tác phẩm có giá trị tư tưởng và nghệ thuật cao, khẳng định sức sống trường tồn của văn hóa nghìn năm. Họ chính là nguồn lực đặc biệt không thể thiếu trong hành trình phát triển công nghiệp văn hóa của Hà Nội hôm nay.
  • Nhiều ý kiến tâm huyết đóng góp vào Dự thảo Văn kiện Đại hội XIV của Đảng
    Ngày 12/11, Ủy ban MTTQ Việt Nam Thành phố Hà Nội tổ chức Hội nghị lấy ý kiến góp ý vào Dự thảo các văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng. Hội nghị thu hút rất nhiều sự tham gia của các chuyên gia, nhà khoa học, cán bộ Mặt trận...
  • Khai mạc Tuần lễ Công nghiệp và Công nghệ Việt Nam 2025
    Tuần lễ Công nghiệp và Công nghệ Việt Nam 2025 diễn ra từ ngày 12/11 đến ngày 15/11/2025 do Trung tâm Triển lãm Việt Nam (VEC) tổ chức. Với chủ đề “Công nghiệp hội tụ - Công nghệ kết nối – Tương lai vươn tầm”, triển lãm diễn ra trên quy mô gần 80.000 m2 tại Nhà triển lãm Kim Quy, thu hút gần 750 gian hàng đến từ hàng trăm doanh nghiệp hàng đầu Việt Nam.
Đừng bỏ lỡ
  • Trưng bày “Dương Văn Học – Người kể chuyện bằng rối": Cơ hội khám phá nghệ thuật rối độc diễn
    Nằm trong chuỗi hoạt động hưởng ứng Festival Thăng Long - Hà Nội 2025, Trung tâm Điều phối các hoạt động sáng tạo Hà Nội (Bảo tàng Hà Nội) tổ chức trưng bày chuyên đề “Dương Văn Học - Người kể chuyện bằng rối”. Trưng bày như một lời tri ân với người nghệ sĩ đã dành trọn cuộc đời để thổi hồn cho những con rối, đưa loại hình sân khấu dân gian vươn tới chiều sâu triết lý và thi vị.
  • Ra mắt sách “65 năm vun đắp tình hữu nghị thủy chung, mẫu mực Việt Nam - Cuba”
    Sáng 12/11/2025, tại Hà Nội, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật phối hợp với Đại sứ quán Cuba tại Việt Nam tổ chức Lễ ra mắt cuốn sách “65 năm vun đắp tình hữu nghị thủy chung, mẫu mực Việt Nam - Cuba”. Sự kiện là hoạt động thiết thực chào mừng kỷ niệm 65 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam - Cuba (02/12/1960 - 02/12/2025) và hưởng ứng “Năm Hữu nghị Việt Nam - Cuba 2025”.
  • Tái hiện hình tượng vị Hoàng đế đầu tiên của nước Việt qua điện ảnh
    Dự án do BHD sản xuất, đạo diễn Nguyễn Phan Quang Bình dàn dựng, dự kiến thời gian thực hiện từ tháng 11/2025 đến tháng 1/2026, lấy bối cảnh sau 12 năm Đại Cồ Việt giành lại độc lập, xoay quanh hình tượng Đinh Bộ Lĩnh – vị Hoàng đế đầu tiên của nước Việt.
  • "Hà Nội 1987" - Ký ức bằng hình ảnh về một Hà Nội một thời
    Sáng 11/11, tại Chung Workspace (344 Phố Huế, Hà Nội), Viện Pháp tại Việt Nam phối hợp với Công ty Văn hóa Truyền thông Nhã Nam và Nhà xuất bản Thông tấn tổ chức tọa đàm ra mắt sách ảnh “Hà Nội 1987” của nhiếp ảnh gia, họa sĩ người Pháp Jean-Charles Sarrazin.
  • Hà Nội kỷ niệm 10 năm Nghi lễ và trò chơi kéo co được UNESCO ghi danh
    Trong khuôn khổ Festival Thăng Long - Hà Nội 2025 diễn ra từ ngày 1 đến 16/11, Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội phối hợp với phường Long Biên và Hội Di sản Văn hóa Việt Nam tổ chức sự kiện kỷ niệm 10 năm Nghi lễ và trò chơi kéo co được UNESCO ghi danh vào Danh sách Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.
  • Xã Thượng Phúc đẩy mạnh kiểm tra hoạt động dịch vụ văn hóa, du lịch
    Nhằm tăng cường công tác quản lý nhà nước đối với hoạt động dịch vụ văn hóa, du lịch, thể thao, thông tin và tuyên truyền trên địa bàn, UBND xã Thượng Phúc (TP. Hà Nội) sẽ đẩy mạnh công tác kiểm tra về các nội dung này trong quý IV năm 2025.
  • “Giải cứu” di tích Kiến trúc Nghệ thuật cấp Quốc gia tháp Chăm bị ngâm nước
    Sau mưa lớn kéo dài ở TP Huế đã khiến di tích Kiến trúc Nghệ thuật cấp Quốc gia tháp Chăm Phú Diên bị ngâm sâu trong nước và đơn vị quản lý đang sử dụng máy bơm nước ra ngoài.
  • Cơ hội khám phá “Những phát hiện khảo cổ từ Vườn Chuối” tại Bảo tàng Hà Nội
    Ngày 9/11/2025, tại Bảo tàng Hà Nội (đường Phạm Hùng, phường Từ Liêm), Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội đã tổ chức khai mạc trưng bày chuyên đề “Những khám phá khảo cổ từ Vườn Chuối” và công bố kết quả nghiên cứu khoa học di tích khảo cổ học Vườn Chuối năm 2025.
  • "Mỗi người dân Hà Nội là một kênh gìn giữ - kết nối di sản"
    Với Festival Thăng Long - Hà Nội lần đầu tiên tổ chức, Ban tổ chức mong muốn: Mỗi người dân sẽ tự mang trong mình hồn cốt của lịch sử, văn hóa Thủ đô ngàn năm văn hiến, mỗi người dân là một “di sản” hiện hữu trong cuộc sống hằng ngày, vừa là quá khứ, vừa là hiện tại và vừa kết nối tương lai. Phóng viên đã cuộc trò chuyện với bà Bạch Liên Hương, Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội xung quanh Festival Thăng Long - Hà Nội năm 2025.
  • Phát động cuộc thi “Kính Vạn Hoa mở ra thế giới…”
    Nhân dịp kỷ niệm 30 năm ra mắt bộ truyện “Kính Vạn Hoa” của nhà văn Nguyễn Nhật Ánh - một trong những tác phẩm kinh điển của văn học thiếu nhi Việt Nam, Nhà xuất bản Kim Đồng vừa phát động cuộc thi Viết & Vlog “Kính Vạn Hoa mở ra thế giới…”.
Đình Chi Đông và chùa Hương Hải
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO