Danh thắng & Di tích Hà Nội

Đền Vệ Quốc và đền Dực Thánh (quận Tây Hồ)

Sơn Dương (t/h) 03/08/2023 15:47

Đền Vệ Quốc và đền Dực Thánh thuộc địa phận phường Bưởi, quận Tây Hồ, Hà Nội.

Đền Vệ Quốc toạ lạc tại Giáp Đông, phường Hồ Khẩu, huyện Quảng Đức, phủ Phụng Thiên. Nay thuộc phường Bưởi, quận Tây Hồ, Hà Nội.

Nói về lịch sử đền Vệ Quốc tức cũng gắn liền với đền Dực Thánh. Đây là đền thờ anh em song sinh là Cống Lễ và Cá Lễ. Lịch sử của hai vị thần và hai ngôi đền như sau:

Thời Hùng Vương thứ 18 có Lạc hầu Lê Quốc Tín được vua Hùng rất yêu quý, đem cháu gái gả cho. Không may công chúa sớm qua đời, ông rất lấy làm buồn, bỏ đi thăm viếng khắp danh lam thắng tích. Một hôm đến ấp Hồ Khẩu, thấy thắng cảnh Tây Hồ tuyệt vời, trước có bãi Thất Tinh, gò Tam Thai, hai bên thế đất long chầu hổ phục, ông quyết định làm nhà tại đây, kết duyên với Thục Nương, một cô gái hiền thục xinh đẹp của Tây Hồ. Do chậm có con, nên ông bà thường đi chơi hồ Tây, cầu tự tại các đền chùa. Một hôm bà ứng mộng Xích Giáp - Long thần hồ Tây mà có thai. Sau sinh ra cái bọc, bọc vỡ thành hai cậu bé khôi ngô tuấn tú. Cậu lớn gọi là Cống Lễ, cậu bé gọi là Cá Lễ. Hai cậu lớn lên, dung mạo khác thường, tài năng cái thế. Vua Hùng vừa nhìn thấy biết ngay là Long thần giáng thế, phong anh là Tả Chưởng quan, em là Hữu Chưởng quan, nắm giữ thuỷ bình của triều đình.

Lúc này vua Thục đem quân xâm lược, hai ông cùng Tản Viên Sơn Thánh đã đánh cho quân Thục tơi bời. Khi thuyền của hai ông từ bờ sông Nhĩ Hà vào sông Tô Lịch đến ấp Hồ Khẩu, chỗ đền Vệ Quốc hiện nay thì hai vị cùng bay về trời.

Tin này đến tai vua Hùng, vua ban sắc cho ấp Hồ Khẩu lập đền phụng thờ hai ông. Giáp Bắc lập đền thờ Cống Lễ gọi là Dực Thánh từ, Giáp Đông lập đền thờ Cá Lễ gọi là Vệ Quốc từ. Lý Thái Tổ đem quân đi đánh Chiêm Thành đã vào đền cầu đảo. Vua được âm phù, nên đại thắng quân Chiêm, đã gia phong cho hai vị là Phụ quốc tế thế.

Trần Nhân Tông chống quân Nguyên đã sai Trần Quốc Tuấn đến cầu đảo ở đền, lại được anh em âm phù nên đại thắng quân giặc ở sông Bạch Đằng. Vua Trần lại gia phong Hiển ứng uy linh.

Thời Lê, hồng thuỷ uy hiếp đê Yên Phụ, vua cho người đến đền cầu đảo lại được âm phù làm cho nước rút. Từ đấy về sau, hai thần thường hiển linh giúp cho quốc thái dân an.

Đền Vệ Quốc

Đền Vệ Quốc toạ lạc tại phường Bưởi, nhìn ra đường Thuỵ Khuê. Ngôi đền này được xây dựng theo kiểu chữ “công” trên gò Đại Ngư. Điều đáng chú ý ở đây là trên các bức tường kể từ Tam quan, Tiền tế, Hậu cung người ta đều tìm thấy những viên gạch vồ thời Lê.

den-ve-quoc.jpg
Đền Vệ Quốc

Trong đền còn câu đối:

Dũng tướng nhất sinh, vệ quốc an biên danh vĩnh ký

Linh thần vạn đại, hộ dân lập nghiệp huệ trường lưu.

Tạm dịch:

Dũng tướng một thời, vệ quốc an biên danh còn mãi

Linh thần vạn đại, hộ dân lập nghiệp đức muôn đời.

Đền Vệ Quốc đã được Bộ Văn hoá và Thông tin xếp hạng di tích lịch sử - văn hoá năm 1989.

Đền Dực Thánh

Tây Hồ chí chép: “Đền Dực Thánh là nền cũ của điện Càn Nguyên. Đền này tại phía bắc đền Hồ Khẩu quay mặt hướng đông nam, xa xa trông thấy bến Thất Ngư, bãi Thất Tinh ngoài hồ và ba đống tục gọi là Tam Thai".

den-duc-thanh.jpg
Đền Dực Thánh

Như vậy đền Dực Thánh xưa nhìn ra hồ Tây. Nay phía trước đền không còn là hồ nước mà đã biến thành nhà dân. Mặc dù không gian kiến trúc không lớn, lại nằm trong làng nhưng đền Dực Thánh vẫn uy nghi và rất linh ứng. Đền kết cấu kiểu nội công ngoại quốc, không lớn nhưng điêu khắc khá tinh tế. Phía trên có biển đề: Dực Thánh từ (Đền Dực Thánh)

Hai bên treo câu đối:

Bình Chiêm trị thuỷ danh thiên cổ

Phù quốc hộ dân huệ vạn niên.

Tạm dịch:

Bình Chiêm trị thuỷ danh thiên cổ

Giúp nước yên dân huệ vạn niên.

Đền Dực Thánh đã được Uỷ ban nhân dân thành phố Hà Nội xếp hạng di tích lịch sử - văn hoá năm 2005./.

Theo Hà Nội Danh thắng và Di tích tập 02

Bài liên quan
(0) Bình luận
  • Bảo tàng Mỹ thuật ở giữa làng quê (huyện Ba Vì)
    Xứ Đoài là một vùng đất tối cổ - vùng địa văn hoá, địa thi hoạ - nơi mà con người có thể trải nghiệm đời mình trong hệ sinh thái tự nhiên của vùng đất, đi qua những truyền thuyết, cổ tích, để từ đó tạo nên tâm tính, giọng nói đặc trưng của con người xứ Đoài. Nắng và gió, núi và sông xứ Đoài đã gợi cảm hứng sáng tác cho một Tản Đà, một Quang Dũng và nhiều thi nhân, hoạ sĩ: từ Tô Ngọc Vân, Nguyễn Gia Trí đến Sĩ Tốt, Nguyễn Tiến Chung, Nguyễn Tư Nghiêm, Nguyễn Sáng... và những thế hệ văn nghệ sĩ sau này, ở họ đều có những sáng tác xuất sắc về xứ Đoài.
  • Bảo tàng Chiến sĩ cách mạng bị địch bắt tù đày (huyện Phú Xuyên)
    Đi khắp các vùng miền của Tổ quốc, những cựu tù binh Phú Quốc đã sưu tầm kỷ vật, di vật, tranh ảnh có liên quan đến các nhà tù trong hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ xâm lược mà đồng đội và các ông đã trải qua. Hơn 20 năm kiếm tìm và góp nhặt, Bảo tàng Chiến sĩ cách mạng bị địch bắt tù đày, do chính những người cựu tù năm xưa thành lập là những minh chứng chân thực về một thời oanh liệt và hào hùng của dân tộc.
  • Bảo tàng Quê hương phong trào chiếc gậy Trường Sơn (huyệnỨng Hoà)
    Hoà Xá là một làng quê nằm sát bờ tả sông Đáy, thuộc vùng ven chiêm trũng Khu Cháy. Nơi đây sớm có phong trào cách mạng ngay từ những năm 1930, là hậu phương trung thành của cuộc kháng chiến chống Pháp. Trong công cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, Hòa Xá được xem là quê hương của phong trào động viên thanh niên lên đường “xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước” và câu chuyện huyền thoại “chiếc gậy Trường Sơn”.
  • Khu Cháy, Bảo tàng Khu Cháy - một địa chỉ đỏ về truyền thống đấu tranh cách mạng ở Ứng Hoà, Phú Xuyên
    “Khu Cháy” là thuật ngữ để nói về một khu du kích trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp gồm 22 xã ở phía nam huyện Ứng Hoà và tây huyện Phú Xuyên, Hà Nội.
  • Bảo tàng Tổng cục II (quận Hoàng Mai)
    Toạ lạc tại số 322 đường Lê Trọng Tấn, quận Hoàng Mai, Hà Nội trên khuôn viên rộng 3.500m2, gồm 2 tầng nhà và phần trưng bày ngoài trời, Bảo tàng Tổng cục II hiện lưu giữ 5.830 hiện vật, trong đó có nhiều hiện vật quý hiếm gắn liền với cuộc đời hoạt động của nhiều chiến sĩ tình báo xuất sắc của Quân đội nhân dân Việt Nam. Với chức năng phục vụ công tác nghiên cứu, tham quan học tập, giáo dục truyền thống, Bảo tàng Tổng cục II chính thức được Bộ Văn hoá - Thông tin công nhận nằm trong hệ thống các bảo tàng cấp 2 toàn quân.
  • Bảo tàng Binh chủng Thông tin (quận Ba Đình)
    Bảo tàng Binh chủng Thông tin thuộc loại hình bảo tàng lịch sử chuyên ngành quân sự, là thể chế văn hoá, có chức năng bảo quản và trưng bày các sưu tập về lịch sử Binh chủng Thông tin liên lạc nhằm phục vụ nhu cầu nghiên cứu, giáo dục, tham quan và hưởng thụ văn hoá của cán bộ, chiến sĩ trong Binh chủng và nhân dân, bạn bè quốc tế.
Nổi bật Tạp chí Người Hà Nội
Đừng bỏ lỡ
  • UNESCO trao Bằng công nhận Công viên địa chất toàn cầu Lạng Sơn
    Công viên địa chất toàn cầu UNESCO Lạng Sơn là minh chứng rõ nét cho nỗ lực gìn giữ và quảng bá di sản văn hóa Việt Nam cùng với các di sản văn hóa phi vật thể như tín ngưỡng thờ Mẫu, hát Then của người Tày, Nùng, Thái...
  • 9 tựa sách hay trong Tủ sách gia đình của Nhã Nam
    Ngày Gia đình Việt Nam 28/6 là dịp để mỗi người lắng lại, cảm nhận rõ hơn giá trị của tình thân, của những khoảnh khắc bên nhau giản dị mà quý giá. Trong nhịp sống hiện đại, một trong những cách đẹp đẽ để giữ gìn và bồi đắp sợi dây gắn kết gia đình chính là cùng nhau đọc sách – những cuốn sách đầy yêu thương, sẻ chia và thấu cảm. Hiểu được điều đó, Nhã Nam đã kỳ công tuyển chọn và xây dựng Tủ sách Gia đình. Đây là những cuốn sách giúp nuôi dưỡng tâm hồn trẻ thơ, lan tỏa giá trị yêu thương trong mỗi mái ấm, để mỗi em bé đều được lớn lên trong vòng tay chan chứa hạnh phúc của gia đình.
  • Phu nhân Tổng Bí thư và Tổng Giám đốc UNESCO tham dự triển lãm ảnh "Chúng tôi có thể"
    Các tác phẩm là sản phẩm tiêu biểu của dự án “Chúng tôi CÓ THỂ” – sáng kiến phối hợp giữa UNESCO và Bộ Giáo dục và Đào tạo, hướng đến mục tiêu trao quyền học tập và phát triển toàn diện cho phụ nữ và trẻ em gái dân tộc thiểu số tại các vùng khó khăn.
  • Người đẹp Phú Yên Hà Trúc Linh đăng quang Hoa hậu Việt Nam 2024
    Hà Trúc Linh - 21 tuổi, quê Phú Yên, sinh viên Đại học Tài chính Marketing TP HCM - vượt top 24 để đoạt vương miện Hoa hậu Việt Nam 2024.
  • Ra mắt sách “Phụ nữ bàn về vấn đề phụ nữ trên Phụ nữ tân văn"
    Nhà xuất bản Phụ nữ Việt Nam vừa ra mắt cuốn sách "Phụ nữ bàn về vấn đề phụ nữ trên Phụ nữ tân văn", tuyển chọn các bài viết tiêu biểu của nữ trí thức trên tuần báo Phụ nữ tân văn – một diễn đàn quan trọng trong phong trào nữ quyền Việt Nam đầu thế kỷ XX. Ấn phẩm dày 600 trang, do Đoàn Ánh Dương biên soạn và giới thiệu, được phát hành trên toàn quốc từ tháng 6/2025.
  • Hà Nội nêu cao tinh thần “địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm”
    Tại kỳ họp thứ 24 (kỳ họp chuyên đề) diễn ra sáng 27/6, HĐND Thành phố Hà Nội khóa XVI, nhiệm kỳ 2021-2026 đã thông qua Nghị quyết về phân cấp quản lý nhà nước một số lĩnh vực kinh tế - xã hội trên địa bàn Thành phố, bảo đảm thực hiện đúng phương châm “địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm”.
  • Phát động cuộc thi ảnh báo chí 'Việt Nam trên hành trình đổi mới’
    Cuộc thi ảnh báo chí “Việt Nam trên hành trình đổi mới” do Báo Nhân Dân phối hợp Hội Nghệ sĩ Nhiếp ảnh Việt Nam tổ chức nhằm tuyên truyền, quảng bá hình ảnh đất nước, con người, những thành tựu về chính trị, kinh tế, xã hội, văn hóa cũng như vị thế của Việt Nam trong quá trình hội nhập quốc tế trong quá trình 40 năm đổi mới.
  • Hà Nội sửa đổi, bổ sung quy định phân cấp nguồn thu, chi để mô hình chính quyền địa phương 2 cấp hoạt động hiệu quả
    Để có cơ sở điều chỉnh, giao dự toán ngân sách năm 2025 cho các xã, phường sau sắp xếp đảm bảo nguồn ngân sách để thực hiện các nhiệm vụ được giao từ ngày 1/7/2025, HĐND Thành phố Hà Nội ngày 27/6 đã thông qua Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số nội dung quy định tại Nghị quyết số 22/2022/NQ-HĐND ngày 08/12/2022 về phân cấp nguồn thu, nhiệm vụ chi giữa các cấp ngân sách, định mức phân bổ ngân sách Thành phố và tỷ lệ phần trăm phân chia nguồn thu giữa các cấp ngân sách giai đoạn 2023-2025.
  • Trình chiếu loạt phim đỉnh cao của Hàn Quốc tại Liên hoan phim châu Á Đà Nẵng lần 3
    Liên hoan phim châu Á Đà Nẵng lần 3 diễn ra từ ngày 29/6 – 5/7 sẽ có nhiều hoạt động hấp dẫn, đặc biệt khán giả sẽ có cơ hội gặp gỡ nhiều diễn viên Hàn Quốc.
  • Festival Nông sản Hà Nội: Thúc đẩy mô hình canh tác, chế biến và tiêu dùng nông sản gắn với văn hóa – du lịch
    Từ ngày 26 - 29/6/2025, tại quận Tây Hồ, Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội phối hợp UBND quận Tây Hồ tổ chức Festival Nông sản Hà Nội lần thứ 4 – sự kiện xúc tiến thương mại nông nghiệp thường niên đang ngày càng khẳng định vị thế là điểm hẹn lớn của người tiêu dùng và các nhà sản xuất nông sản trên cả nước.
Đền Vệ Quốc và đền Dực Thánh (quận Tây Hồ)
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO