Đền Tráng Việt (huyện Mê Linh)
Đền Tráng Việt (đền Trong) thuộc thôn Tráng Việt, xã Tráng Việt, huyện Mê Linh, Thành phố Hà Nội.
Theo thần tích, đền Tráng Việt thờ Ả Lự Minh Vương là tướng giỏi giúp Hai Bà Trưng đánh giặc Hán, bảo vệ đất nước trong những năm đầu Công nguyên.
Đền Tráng Việt được xây dựng trên một khu đất rộng, cao ráo, bằng phẳng ngoài đê sông Hồng. Đền quay theo hướng tây, phía trước có một ao rộng xung quanh sân đền là những rặng nhãn.
Đền Tráng Việt được làm vào khoảng thời Hậu Lê và được trùng tu lớn vào thời Nguyễn. Đền làm theo kiểu chữ “đinh” gồm Tiền tế và Hậu cung. Toà Tiền tế gồm 5 gian. Bốn vì kèo kết cấu theo kiểu thức giá chiêng, thượng lương kết cấu theo kiểu tứ trụ lòng thuyền. Toàn bộ các xà ngang, xà dọc ăn mộng với nhau bằng cách lắp mộng đuôi én. Các cột của đền có lỗ mộng cách mặt nền 0,50m chứng tỏ đền này xưa có ván sàn. Mái được lợp ngói mũi hài.
Hậu cung có chiều dài 7,20m, rộng 3,50m nối liền với toà Tiền tế. Mặt trước Hậu cung được làm theo kiểu khám thờ. Với 4 cánh cửa trang trí ở giữa, 2 bên là các chấn song đã tạo cho Hậu cung vừa kín đáo lại rất ấm cúng.
Cùng với hệ thống kiến trúc nhỏ gọn song vững chắc, đền Tráng Việt còn lưu giữ những bức chạm trổ có giá trị với đề tài chủ yếu là tứ linh và các cảnh thiên nhiên như: hoa, lá, sen, trúc, mai... đặc biệt là các bức chạm hình rồng và cá hoá rồng.
Đền Tráng Việt còn có một số di vật quý, đặc biệt là các di vật bằng gốm, đồng và các di vật là các đồ thờ bằng gỗ được chạm trổ công phu, tỉ mỉ.
Đền Tráng Việt đã được Bộ Văn hoá và Thông tin xếp hạng di tích kiến trúc nghệ thuật năm 1994./.
Theo Hà Nội Danh thắng và Di tích tập 02