Nằm ở vị trí non xanh nước biếc của huyện Hưng Nguyên, Nghệ An. Trước mặt là dòng sông Lam như tấm lụa uốn mình, thuyền bè tấp nập, sông Cồn Mộc êm đềm ngày đêm vẫn chảy ôm lấy ngôi đền, hai bên bờ là những đồng lúa thẳng cánh cò bay. Phía sau đền, bên kia sông Cồn Mộc là núi Kỳ Lân, núi Dũng Quyết và Phượng Hoàng Trung Đô như một chứng nhân cho lịch sử, mang trong mình những dấu tích lịch sử một thời. Đến cửa đền, người lữ khách rũ bỏ đi mọi suy tư muộn phiền của bụi trần mà hòa mình vào không khí trong lành thanh tịnh, cảm nhận từng cơn gió thoảng qua mang theo hương thơm nhẹ từ những nén nhang còn cháy dở, để thấy lòng nhẹ đi, chậm lại một nhịp giữa thường nhật xô bồ.
Ông Hoàng Mười còn có tên gọi là khác là ông Mười Nghệ An. Ông là con Vua cha bát hải động đình, là thiên quan trên đế đình và thần tiên trong chốn Đào Nguyên. Ông nghe theo lệnh vua cha, giáng trần và giúp dân phù đời.
Lai lịch của ông ở dưới trần gian có rất nhiều dị bản. Nhưng sự tích được lưu truyền nhiều nhất về ông Hoàng Mười là câu chuyện: Ông Hoàng Mười đầu thai thành Nguyễn Xí, một vị tướng giỏi dưới thời vua Lê Thái Tổ, có công lao lớn giúp vua diệt giặc Minh, về sau được giao cho trấn giữ đất Nghệ An ( Hà Tĩnh) – quê nhà.
Ở tại quê nhà, ông luôn chăm lo cho đời sống của nhân dân. Có một lần xảy ra trận cuồng phong khiến nhà cửa bị đổ nát, ông liền sai lính vào rừng đốn củi về dựng lại nhà cho dân. Một hôm đi thuyền trên sông, ngay dưới chân núi Hồng Lĩnh, thuyền của ông bị nhấm chìm và ông đã hoá ngay trên sông Lam. Người dân vô cùng thương tiếc và lập đền thờ để tưởng nhớ công lao, tài năng song toàn của ông.
Theo quan niệm của giới hầu đồng thì ông Hoàng Mười là vị thánh chuyên ban phát tài lộc cho con người, đặc biệt là chuyên ban lộc về công danh sự nghiệp giúp nhân dân làm ăn ngày càng ấm no hạnh phúc. Người dân đi lễ bao năm qua tin rằng chỉ cần thành tâm cúng bái và chăm chỉ làm ăn, tu trí rèn luyện sẽ được ngài ban phước lành cho những năm tiếp đều ăn nên làm ra. Ngoài ra, người dân Việt còn đến đền ông Hoàng Mười để cầu cho con cái của mình khoẻ mạnh, bình an, học hành tiến tới, đỗ đạt khoa cử, công việc thuận lợi, công danh, thành tài để làm rạng danh tổ tông… Còn người lớn thì cầu con đường công danh sự nghiệp thăng tiến, suôn sẻ, phát tài phát lộc, mọi việc thuận buồm xuôi gió.
Từ nhiều năm nay, đền ông Hoàng Mười là điểm đến tâm linh của hàng chục ngàn người dân trong nước vào dịp đầu xuân, năm mới.
.jpg "“Hồn Việt” và “dặm đời” trong thơ Lê Cảnh Nhạc")
