Tình thơ khát khao nhiều đồng vọng

Vũ Nho| 12/07/2020 09:23

Nhà giáo, nhà thơ Lê Văn Lộc rất bền bỉ và chung thủy với thơ. Kể từ khi in tập đầu tiên (viết chung) năm 1997, đến thời điểm này, tác giả đã công bố 14 tập thơ và trường ca. Tập Đồng vọng ban mai xanh là tập thơ thứ 15. Lí do cho sự bền bỉ thì có thể có nhiều, nhưng có lẽ khát vọng được sẻ chia, được giãi bày, được tìm thấy sự “đồng vọng” chính là động lực mạnh nhất thôi thúc người viết.

Tình thơ khát khao nhiều đồng vọng

Sau những năm tháng tuổi trẻ giàu khao khát, giàu hoài bão và mộng mơ đã kết tụ lại trong các tập thơ trước, tập thơ này, tác giả “Có thêm sâu lắng mùa màng/ Có thêm ầm ào ghềnh thác/ Có thêm những điều trăn trở” (Hành trang xanh). Và do đó muốn được tâm sự, muốn được sẻ chia, trước hết là với chính mình, với người thân, bạn bè gần gũi và với bạn đọc gần xa.

Tập thơ được chia làm ba phần với những câu thơ như lời đề tựa. Phần thứ nhất có thể coi là những cảm xúc, những chiêm nghiệm về cuộc sống, về lẽ đời. Phần thứ hai dành cho quê hương và phần thứ ba là về gia đình, tế bào quan trọng của xã hội. Tất nhiên, sự phân chia này cũng chỉ là mang tính quy ước, tương đối.

Dễ nhận thấy người viết thường có tâm trạng hoài vọng những gì của quá khứ, của những phút giây hiện tại và cả của những dự cảm lấp ló tương lai. Chắt chiu, gom góp dù ít ỏi thôi, nhưng luôn luôn là cần thiết. “Một chút se se/ Một chút hanh xưa/ Một chút mơ bay/ Chút chờ xa lơ/ Chút còn nhơ nhớ” (Thu đưa ta về). Từng trải hơn, do đó mà cũng chiêm nghiệm và hiểu biết hơn. Những cái biết chỉ để cho chắc chắn hơn, trầm tĩnh hơn khi nhìn đời, nhìn người: “Biết rơm rớm đã bắc cầu xuân xa/ Biết chênh chếch bóng làm quà ngồng dưa/ Biết thăm thẳm vực, thác mưa ngóng đò/ Biết chênh chao võng ru chờ tháng năm/ Biết tròn vành vạnh qua rằm khuyết đơn” (Cứ ngỡ chưa qua). Hiểu biết thêm, chiêm nghiệm thêm, nên thêm bâng khuâng, thêm băn khoăn, nghi vấn thường thấy ở người cao tuổi:

Bồi hồi riêng của ban mai
Vầng dương lối hẹn thêm ai cuối ngày?
Vui buồn thêm rộng vòng tay
Liệu còn thao thức canh chày đợi nhau?
(Cảm thức)

“Tri thiên mệnh” (Biết mệnh trời) rồi, lắm khi như là “lão giả an chi” (Người già yên thôi), chỉ mong một chữ an, một chữ nhàn:

Trăng thanh
Ánh vàng thau sóng bạc
Thơ thẩn
Lạc trong mình
Bờ bãi
Chơi vơi…
(Thanh tĩnh)

Là người nhạy cảm, nên người viết dễ tổn thương, dễ suy tư dù chỉ là một chút đổi thay nho nhỏ:

Hàng cau ai ngả đi rồi
Bỗng dưng rỗng cả khoảng trời bình yên
(Giọt xưa)

Hàng cau là bóng dáng của làng quê, cùng với bóng tre, cây đa, mái đình. Và  không thể  thiếu  là vị cơm quê “Rưng rưng bát cơm quê thơm nghĩa cả hồn làng” (Từ làng).

Không ít bài thơ trong tập thơ là những day dứt, trăn trở trước thực tế cuộc sống luôn tìm được sự đồng tình, đồng vọng nơi bạn đọc.

Một phần quan trọng của tập thơ, tác giả dành cho quê hương, nơi sinh thành ở Yên Bái và cội nguồn ở Hà Nam. Con người nhà giáo, nhà thơ ấy mang nặng nghĩa tình vóc làng dáng quê. Sắc hương quê là một điều cao quý, thiêng liêng mà thiên đường dễ gì đã có?

Một “rặng tre làng thấp thoáng mảnh trăng”, một kỉ niệm ruộng đồng: “Ngực áo cồn cào vết bùn non/ Bùn thấu phận bùn/ Hương sen bồn chồn cánh đồng khao khát/ Ngấu chút bùn hoai chậm chiều nắng nhạt/ Tấm áo nhuộm bùn bát ngát đồng xanh” (Khúc giao mùa). Làng quê là nơi chốn đi về, là đối tượng để thi sĩ ngợi ca:

Người quê đã thắm nụ cười
Mồ hôi đã thấm bao đời đất quê
(Võng quê)

Những trai quê khỏe mạnh, hiền lành, hồn nhiên:
Năm tháng lo toan ân nghĩa từ làng
Thêm những chàng trai xếp hàng ra lính
Thêm những cuộc đời gian lao kháng chiến
Cốt giữ xóm làng năm tháng bình yên
(Sinh ra từ làng)

Những gái quê mộc mạc, chất phác với vẻ đẹp khỏe mạnh, đầy sức sống:
Người con gái tóc dài nhuộm thắm ban mai
Đánh thức cánh đồng ngô khoai trở giấc
Những vạt nắng đậu mềm cài lên mái tóc
Người đó ánh lên một nét diệu huyền
(Gái đồng quê)

Sinh ra từ làng là một bài thơ dài ca ngợi làng, đơn vị hành chính cũng là đơn vị tình cảm của những người sinh ra và trưởng thành ở nông thôn. 

Văn Yên mảnh đất nghĩa tình không chỉ được nhắc đến một lần trong “Thời khắc Văn Yên”, “Những cánh chim xanh”. Văn Yên là “Mảnh đất sản sinh nghĩa tình, huyền tích”, là nơi “Khấp khởi chiêm bao ngày về” để cảm nhận, để  thấm sâu và mang đi những đặc sắc văn hóa, để hòa nhập:

Mang theo điệu Khắp sơn khê
Mang theo ánh lửa đêm xòe vùng cao
Hòa vào chuông nhịp bản Dao
Sênh tiền Vũ nhạc chênh chao khèn bè

Văn Yên, cùng với “Yên Bái sông”, hồ Thác Bà, các địa danh khác của Yên Bái, làm thành niềm mến yêu, tự hào để thốt lên “Yên Bái ta”, “Yên Bái mình” thiết tha, kiêu hãnh. Mảnh đất Yên Bái đã nên tình nên nghĩa, nên nơi hò hẹn, nên chốn đi về của người viết. Ở nơi đó không thể thiếu những người bạn từ thuở thiếu thời, thuở tráng niên đã góp mồ hôi, công sức xây dựng và khi tuổi cao: 

Ung dung lên bậc ông bà
Vui buồn tụ tập khề khà sớm khuya
(Bạn già)

Tác giả dành phần cuối của tập với nhan đề Tổ ấm tìm về để bày tỏ tình cảm gia đình với cha mẹ, anh chị em và những người thân thiết. Có 13 bài thơ dành cho chủ đề này. Tất cả đều thể hiện sự kính trọng các bậc sinh thành, sự gắn bó với những người thân, những người đã nâng đỡ vật chất và tinh thần cho người viết. Và người đọc được chứng kiến tình cảm sâu nặng, mộc mạc của một người con dành cho người cha liệt sĩ, thân sinh ra người bạn đời của tác giả trong ngày giỗ của người:

Bảy mươi tuổi đời bao vất vả lo toan
Chỉ mong xứng với vẹn toàn: con Liệt sĩ
Chỉ mong đẹp mộ phần nơi cha yên nghỉ
Thơm bát cơm quê, nhẹ bước cha về
(Ngày giỗ cha)

Chín đợi hay mười trông
Cứ âm thầm bõ công khó nhọc
Cứ đinh ninh đất không phụ công cấy cày chăm  sóc
(Đồng vọng xanh ban mai)

Đó cũng có thể coi là niềm tâm sự của riêng người thơ Lê Văn Lộc trên cánh đồng chữ nghĩa thơ ca. Anh đã âm thầm lặng lẽ gieo trồng và đã thu hoạch 14 mùa thơ. Đây là mùa thu hoạch thứ mười lăm. Như niềm mong ước “chín đợi mười trông” của anh, kết quả của mùa gieo trồng này chính là tập thơ Đồng vọng ban mai xanh. Hi vọng Đồng vọng ban mai xanh sẽ nhận được nhiều đồng tình, đồng vọng từ bạn đọc.
(0) Bình luận
  • Họp lớp
    Tôi bước vào lớp, có lẽ tôi là người đến cuối cùng, bởi trong lớp đã kín gần hết chỗ ngồi, chỉ còn trống một chỗ ở cuối dãy bàn bên phải. Hơi ngượng vì đến muộn nên tôi ngần ngừ trước cửa mấy giây.
  • Sen quán
    Loay hoay mãi chị mới cởi nổi bộ khuy áo. Cái áo cánh nâu bà ngoại để lại. May sao áo của bà không chỉ vừa mà như muốn vẽ lại những đường cong đẹp nhất của chị. Chị là người Hà Nội. Mẹ không biết cụ tổ đến Hà Nội từ bao giờ mà chỉ biết và kể chuyện từ đời ông bà ngoại. Rằng ông ngoại từng là nhà buôn vải lụa còn bà là ca nương ca trù nổi tiếng ở đất kinh kỳ.
  • Một giấc mơ xa
    Vân nằm duỗi chân ở sofa, nghe đài mà hai con mắt cứ ríu lại. Jim và Coen vừa theo bố chúng ra ngoài. Ở thị trấn này, trẻ em và những chú cún luôn được thỏa thích dạo chơi. Ánh nắng của buổi sáng đẹp trời chiếu xuyên qua tấm rèm cửa khiến Vân không nỡ ngủ vùi. Cô sống cùng gia đình chồng ở một vùng phía đông Hà Lan, nơi mà cuối tuần nghe nói mình đi dạo là biết sắp được chở vào rừng. Sáng này nếu không thấy mệt trong người thì cũng đã…
  • Trên đỉnh gió
    Không lãng mạn như hình dung, chiếc tàu chở Lam từ bến cảng thành phố ra đảo chính là “tàu há mồm” có niên đại còn nhiều hơn tuổi của cô. Thủy thủ trên tàu lại càng không như cô vẫn thường tưởng tượng về những chàng lính hải quân đẹp trai, từng trải với trái tim nồng nàn và tâm hồn cực kì bay bổng.
  • Tàu xuôi ra Bắc
    Ba năm trước, tôi gặp Trang trên chuyến tàu mang số hiệu SE đang di chuyển từ miền Nam ra miền Bắc. Lúc đó, tôi ngồi đối diện với Trang ở toa ghế ngồi - toa thường dành cho người đi chặng ngắn. Trong toa xộc lên mùi thuốc lá, mùi dầu gió xanh, mùi bồ kết phảng phất từ mái tóc của mấy người đàn bà và mùi của vô số thứ hàng hóa trên sàn toa.
  • Những hòn đá
    Không ai biết tại sao những người lạ lại chuyển thẳng vào cư trú trong cái làng bẩn thỉu, gồ ghề những đá là đá và quanh năm gió quật. Vợ chồng người lạ nọ đã mua một lâu đài đổ nát nằm trên đồi, sừng sững ở đó từ thuở ấu thơ của họ, và nó thuộc về ngôi làng.
Nổi bật Tạp chí Người Hà Nội
  • [Video] Sóng lụa làng nghề Vạn Phúc
    Là một trong những làng nghề thủ công ra đời sớm nhất vùng Đồng bằng sông Hồng cũng như cả nước, làng lụa Vạn Phúc (quận Hà Đông) là làng nghề dệt lụa tơ tằm nổi tiếng từ xa xưa. Nhiều mẫu hoa văn của lụa Vạn Phúc từng được chọn may quốc phục dưới các triều đại phong kiến. Ngày nay, ngoài việc gìn giữ, phát huy giá trị của nghề truyền thống qua các sản phẩm, làng lụa Vạn Phúc còn là điểm đến hấp dẫn của nhiều du khách trong nước và quốc tế.
  • Tọa đàm những vấn đề về kịch bản sân khấu hiện nay
    Với mong muốn tìm ra những nguyên nhân và giải pháp về vấn đề kịch bản sân khấu hiện nay, sáng 22/11, Hội Sân khấu Hà Nội tổ chức tọa đàm “Những vấn đề về kịch bản sân khấu” với sự tham gia của đông đảo hội viên trong hội.
  • [Podcast] Thu Hà Nội – Mùa của tình yêu và nỗi nhớ
    Bốn mùa, xuân, hạ, thu, đông của Hà Nội, mỗi mùa đều mang trong mình nét đẹp riêng bới hương, bởi sắc của mỗi mùa. Nhưng có lẽ, mùa thu vẫn là một mùa thật đặc biệt của Người Hà Nội. Mỗi độ thu về như gói gọn cả một Hà Nội cổ kính, trầm mặc, một Hà Nội thơ mộng và trữ tình. Chính bởi vẻ đẹp đó mà mùa thu đã trở thành nỗi nhớ cho những ai đã từng gắn bó với Hà Nội mà nay phải chia xa, là niềm ước ao một lần được “chạm vào” của nhiều du khách.
  • Triển lãm "Cộng đồng kiến tạo": Vinh danh những đóng góp giá trị cho xã hội
    Sáng 22/11, tại sân Bái Đường, Văn Miếu - Quốc Tử Giám đã diễn ra Triển lãm "Hành động vì cộng đồng" - Human Act Prize 2024 với chủ đề “Cộng đồng kiến tạo”.
  • Đồng chí Nguyễn Việt Phương giữ chức Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Thành ủy Hà Nội
    Phó Bí thư Thường trực Huyện ủy Thanh Trì Nguyễn Việt Phương được điều động đến công tác tại Ủy ban Kiểm tra Thành ủy Hà Nội, giữ chức Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Thành ủy khóa XVII.
Đừng bỏ lỡ
Tình thơ khát khao nhiều đồng vọng
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO