Dự án Đường sắt đô thị Nhổn - Ga Hà Nội đã hoàn thành thi công 98% tuyến đoạn trên cao và 60% việc xây dựng các ga trên cao. Trong ảnh: Nhà ga S6 (cạnh Đại học Quốc gia Hà Nội) đã lắp đặt xong phần mái che. Ảnh: Hữu Tiệp

"Vướng" vốn, mặt bằng

Dự án đường sắt đô thị Nhổn - Ga Hà Nội dài 12,5km, gồm 8,5km trên cao và 4km ngầm, đi qua địa bàn các quận Bắc Từ Liêm, Nam Từ Liêm, Cầu Giấy, Ba Đình, Đống Đa, Hoàn Kiếm. Theo ông Nguyễn Cao Minh, Giám đốc Ban Quản lý Đường sắt đô thị Hà Nội, đến nay tiến độ tổng thể dự án đạt được 48%; trong đó, đã hoàn thành thi công 98% tuyến đoạn trên cao và 60% việc xây dựng các ga trên cao. Khu vực depot (nơi tập kết tàu và sửa chữa, bảo dưỡng) tại Nhổn cũng đã hoàn thành 98% hạng mục hạ tầng kỹ thuật và 50% công trình tòa nhà. Hiện tại, nhà thầu đang chuẩn bị mặt bằng để lắp đặt thiết bị. Tuy nhiên, tiến độ gói thầu CP - 03 (hầm và các ga ngầm) đang chậm. Theo kế hoạch, trong quý III-2019, toàn bộ nhà ga ngầm phải hoàn thành hệ thống tường vây xung quanh để đưa robot đào ngầm TBM vào thi công. Tuy nhiên, đến thời điểm này, tiến độ công việc mới đạt chưa đến 50%.

Ông Romano Mauro Ruggero, Giám đốc Xây dựng của Liên danh nhà thầu Hyundai E&C Ghella (đảm trách gói thầu CP - 03) cho biết, tiến độ bàn giao mặt bằng 4 nhà ga ngầm đã chậm hơn 1 năm. Việc không có đủ mặt bằng là thách thức lớn. Đến thời điểm này, dốc hạ ngầm trên đường Kim Mã đã hoàn thành 35% tường vây; Ga S9 (Ga Kim Mã) đã hoàn thành 60% tường vây. Ga này cũng chính là vị trí hạ máy khoan ngầm TBM nên rất quan trọng đối với toàn dự án. Ga S10 (Ga Cát Linh) hoàn thành được khoảng 50% tường vây. Trong khi đó, cả Ga S11 (Ga Văn Miếu) và S12 (kết nối với Ga Hà Nội) hiện chưa được bàn giao mặt bằng. Bên cạnh đó, toàn bộ khoản tiền ứng ra trả cho các nhà thầu từ giữa năm 2018 đến nay vẫn chưa được chủ đầu tư giải ngân do hiệp định vay vốn với Ngân hàng Châu Á (ADB) - nhà tài trợ chính cho dự án, đã hết hạn từ ngày 30-6-2018 song đến nay vẫn chưa được ký lại. Điều này đã gây khó khăn về vấn đề tài chính cho nhà thầu, phần nào cũng ảnh hưởng tới tiến độ chung.

Một dự án giao thông trọng điểm khác của thành phố cũng đang vướng mắc trong công tác giải phóng mặt bằng là dự án mở rộng đường Vành đai 3, đoạn Mai Dịch - cầu Thăng Long (phần dưới thấp). Ông Phạm Hoàng Tuấn, Giám đốc Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình giao thông thành phố Hà Nội cho biết, công trình có tổng chiều dài 5,5km. Đến nay, Ban Quản lý đã nhận bàn giao 86,6% mặt bằng, trên toàn tuyến hiện còn hơn 110 hộ dân đang vướng mắc. Về thi công, ở phần đường mở rộng, nhà thầu đã thảm bê tông nhựa bên phải tuyến được 4,27km, bên trái tuyến được 5,05km... Ban phấn đấu hoàn thành xây lắp trước ngày 30-6 đối với phần diện tích đã được bàn giao mặt bằng. 

Cần ngay “lời giải”

Trước những khó khăn, vướng mắc về mặt bằng và nguồn vốn cho các dự án, tại buổi kiểm tra hiện trường vào cuối tháng 3-2019, Phó Chủ tịch UBND thành phố Nguyễn Thế Hùng đã yêu cầu các sở, ngành, địa phương liên quan có ngay “lời giải” với tiến độ giải quyết cụ thể.

Liên quan vấn đề mặt bằng, đại diện các địa phương đều khẳng định sẽ nỗ lực tuyên truyền, vận động để sớm hoàn thành giải phóng mặt bằng bàn giao cho chủ đầu tư và các nhà thầu thi công. Đại diện UBND quận Bắc Từ Liêm cam kết sẽ kết thúc việc giải phóng mặt bằng đối với hơn 110 hộ dân trước ngày 15-5-2019 để phục vụ thi công dự án mở rộng đường Vành đai 3, đoạn Mai Dịch - cầu Thăng Long (phần dưới thấp). Ông Tạ Nam Chiến, Phó Chủ tịch UBND quận Ba Đình cho biết ngay trong tháng 4-2019 sẽ phá dỡ xong toàn bộ mặt bằng phục vụ thi công ga ngầm S9...

Dự án mở rộng đường Vành đai 3, đoạn Mai Dịch - Nam Thăng Long phấn đấu về đích vào Ngày Giải phóng Thủ đô 10-10-2019.

Khẳng định tiến độ gói thầu CP- 03 có vai trò đặc biệt quan trọng để dự án có thể “về đích” vào năm 2022, Phó Chủ tịch UBND thành phố Nguyễn Thế Hùng “chốt” ngay trong quý II-2019, các quận phải bàn giao mặt bằng phục vụ thi công các ga ngầm của dự án đường sắt đô thị Nhổn - Ga Hà Nội. Về vốn, Phó Chủ tịch UBND thành phố Nguyễn Thế Hùng cho biết, Thủ tướng Chính phủ đã có quyết định phê duyệt vốn ngân sách trung hạn cho Hà Nội để phục vụ các dự án. Thành phố có đủ tiền để thanh toán cho nhà thầu. Tuy nhiên, do đặc thù sử dụng vốn ODA, lại liên quan điều chỉnh dự án, nên việc bố trí vốn của ngân sách trung ương bị chậm. Hiện chỉ còn một số thủ tục cuối cùng để thanh toán cho nhà thầu. UBND thành phố đề nghị chủ đầu tư và nhà thầu phối hợp chặt chẽ với Sở Kế hoạch và Đầu tư hoàn tất thủ tục pháp lý để giải ngân ngay trong tháng 4-2019; đồng thời, đề nghị nhà thầu không vì thiếu vốn mà làm ảnh hưởng đến tiến độ, chất lượng công trình cũng như các hạng mục khác sắp triển khai. 

Với dự án mở rộng đường Vành đai 3, đoạn Mai Dịch - cầu Thăng Long (đoạn dưới thấp), để có thể hoàn thành đúng dịp Ngày Giải phóng Thủ đô 10-10 năm nay, Phó Chủ tịch UBND thành phố yêu cầu UBND quận Bắc Từ Liêm tăng cường tuyên truyền, vận động người dân sớm bàn giao mặt bằng. Chủ đầu tư chỉ đạo các nhà thầu đẩy nhanh tiến độ, phấn đấu hoàn thành công trình bảo đảm chất lượng, đồng bộ về hạ tầng kỹ thuật; tổ chức giao thông ngay tại các đoạn tuyến đã xong để người dân đi lại thuận lợi.

“Thi công xong đến đâu, bàn giao cho địa phương quản lý đến đó. Quá trình thi công phải gọn gàng, sạch sẽ, bảo đảm an toàn giao thông và vệ sinh môi trường, không để ảnh hưởng đến sinh hoạt của người dân” - Phó Chủ tịch UBND thành phố Nguyễn Thế Hùng nhấn mạnh.