Trong vai người cần mua tương ớt sỉ để bử mối lẻ cho khaÌch haÌ€ng, chúng tôi đêÌn một số khu vực chợ đầu mối và môÌ£t số cơ sở sản xuất tương ớt taÌ£i TPHCM để lâÌy haÌ€ng. Qua tiÌ€m hiểu mơÌi biết nhiêÌ€u loaÌ£i tương ớt giá rẻ râÌt nguy hại viÌ€ đươÌ£c pha chêÌ tưÌ€ những loaÌ£i độc chất.
Tương ơÌt 4.000 đôÌ€ng/liÌt
Chợ Bình Tây (quận 6) nổi tiếng là khu chợ sỉ của caÌc loại gia vị. Ghé một sạp nằm khuất gần cuối chợ để tiÌ€m nguôÌ€n haÌ€ng, chuÌng tôi đươÌ£c chị chủ sạp giơÌi thiêÌ£u ngay một sôÌ loại tương ớt đang baÌn chaÌ£y. ChiÌ£ ta khẳng định: Nếu hà ng ngon và có thương hiệu thì giá bán 285.000 đồng/thùng 6 chai (mỗi chai 1,5 lít, tiÌnh ra khoảng 30.000 đồng/lít - PV). Rẻ hơn một chút là loại 55.000 đồng/thùng 5 lít, còn loại rẻ hơn nữa chỉ khoảng 30.000 đồng/thùng 5 lít. Loại cà ng rẻ cà ng pha nhiửu nên sẽ không ngon. TôÌt nhâÌt nên chọn loại 55.000 đồng/thùng (thương hiêÌ£u N.) vừa cay vừa ít pha sẽ dễ baÌn hơn - chiÌ£ baÌn haÌ€ng tư vâÌn.
Tôi thắc mắc không biết tương được pha thêm những giÌ€ thiÌ€ ngươÌ€i baÌn giải thích: Chỉ đơn giản là bột năng. Tuy vậy, khi chuÌng tôi đử nghị mua ngay môÌ£t thùng loại rẻ nhất để là m mẫu thì chị ta cho biết phải đợi gọi chỗ khác mang tới vaÌ€ cho sôÌ điêÌ£n thoaÌ£i để tôi tiện liên lạc. Quan saÌt tiêÌp môÌ£t và i cửa hà ng gia vị, tương ớt khaÌc trong khu chợ, thấy hầu hết đửu có baÌn caÌc loaÌ£i tương ơÌt giaÌ rẻ.
Ra ngoà i khu vực chợ, chúng tôi gặp một người đà n ông đang châÌt lên xe máy nhiêÌ€u thùng tương ớt, đựng trong thùng nhựa mà u trắng đục trông rất dơ. à”ng ta nhiệt tình cho biết đêÌn chơÌ£ lấy sỉ để vử bử mối lẻ lại cho các quán ăn, tiệm phở trong TP. BiêÌt chuÌng tôi cũng coÌ yÌ điÌ£nh lâÌy sỉ tương ơÌt vêÌ€ baÌn lẻ, ông đã nhiêÌ£t tiÌ€nh giơÌi thiêÌ£u chỗ mua.
Những chai tương ớt giá rẻ, không nhãn mác có rất nhiửu trên thị trườngBất ngử laÌ€ cơ sở naÌ€y coÌ giá baÌn còn rẻ hơn nhiửu so với caÌc saÌ£p haÌ€ng chúng tôi tham khảo trước đó. Qua điêÌ£n thoaÌ£i, ngươÌ€i của cơ sở cho biêÌt loại cao giá nhất chỉ 30.000 đồng/thùng 5 lít, coÌ€n loại rẻ nhất chỉ 21.000 đồng/thùng 5 lít. Như vậy, 1 lít tương ớt chỉ hơn 4.000 đồng. Nếu caÌc chị mang hà ng vử tỉnh, chúng tôi sẽ giao đến nơi với điửu kiện phải mua 30 thùng trở lên - ngươÌ€i naÌ€y quả quyêÌt.
ViÌ€ sao ngươÌ€i ta coÌ thể sản xuâÌt đươÌ£c caÌc loaÌ£i tương ơÌt giaÌ beÌ€o như vâÌ£y trong khi nếu theo đúng thà nh phần mà cơ sở nà y ghi trên nhãn mác (ớt 30%) thì riêng tiửn ớt cũng đã hơn 50% giá vốn, chưa kể nhiửu chất khác và chi phí vận chuyển, sản xuất...?
ToaÌ€n hoÌa châÌt đôÌ£c haÌ£i
Theo địa chỉ đươÌ£c giơÌi thiêÌ£u, chúng tôi tìm đến môÌ£t cơ sở sản xuâÌt tương ơÌt nằm trong hẻm nhử trên đường Nguyễn Triệu Luật (quận Bình Tân). ĐoÌ laÌ€ môÌ£t ngôi nhà bình thường, không có vẻ gì là nơi sản xuất tương ớt với quy mô lớn, có thể bử sỉ ở các khu vực chợ đầu mối cũng như đưa haÌ€ng vêÌ€ tâÌ£n các tỉnh...
Anh Tuấn (một người từng là m tương ớt bử mối lâu năm ở nhiửu nơi, nay đã phải chuyển sang kinh doanh sản phẩm khác) cho biết: Mặc dù trên bao bì, các cơ sở sản xuất đửu ghi thà nh phần gồm ớt, tửi, đường, muối, tinh bột, chất điửu vị, mà u thực phẩm cho phép... nhưng trên thực tế, thà nh phần chủ yêÌu laÌ€ các loại hóa chất, phẩm mà u công nghiệp giá rẻ và đường hóa học.
Tìm đến một người quen từng bán hóa chất ở đường Hải Thượng Lãn à”ng (quận 5), chúng tôi được biết tương ớt rẻ tiửn chủ yếu là m từ nhiửu loại hoÌa chất vaÌ€ phuÌ£ gia khác nhau, trong đoÌ coÌ caÌc loại có nguy cơ độc hại râÌt cao như chất tạo độ sệt, phẩm mà u công nghiệp, chất bảo quản và đường hóa học. Chất tạo độ sệt thường được gọi tắt laÌ€ CMC, cũng là chất mà nhiửu người thươÌ€ng dùng để pha chế nước tẩy rửa sà n nhà . Nếu laÌ€ CMC dùng trong thực phẩm thì rất đắt tiửn, còn CMC dùng trong công nghiệp thì giá chỉ vaÌ€i chục ngà n đồng/kg nhưng chỉ cần 100 g là có thể taÌ£o sệt cho cả trăm lít nước...
Theo BS Trần Văn Ký, phụ trách chuyên môn Văn phòng phía Nam Hội Khoa học Kử¹ thuật An toà n thực phẩm Việt Nam (Vinafosa), CMC dùng trong thực phẩm có độ tinh khiết rất cao trong khi CMC dùng trong công nghiệp thì chứa rất nhiửu tạp chất, trong đó có cả kim loại như kẽm, chì và nhiửu chất khác rất độc hại. Tuy nhiên, khi đã cho CMC công nghiệp và o pha trộn thà nh tương ớt thì không thể phân biệt đó là CMC giÌ€.
MơÌi đây, cơ quan chức năng TP Hà Nội đã phát hiện trong tương ớt của một cơ sở sản xuất có chứa hà m lượng Rhodamine B rất cao. Đây là loại mà u công nghiệp dùng để nhuộm vải, có giá bán rất rẻ vaÌ€ râÌt đôÌ£c haÌ£i.