Thể chế hóa chủ trương của Đảng để phân định thẩm quyền cấp tỉnh, cấp xã mới trong quản lý nhà nước về văn hóa, thể thao
Vụ Pháp chế (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) đã xây dựng Dự thảo “Thông tư Quy định về phân cấp, phân định thẩm quyền của chính quyền địa phương 2 cấp trong lĩnh vực quản lý nhà nước của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch”. Dự thảo và Tờ trình đang được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch tổ chức lấy ý kiến nhân dân đến hết ngày 15/6/2025.
Đảm bảo cơ sở chính trị, pháp lý và thực tiễn
Theo Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, trong bối cảnh thực tiễn hiện nay, việc ban hành Thông tư nêu trên là rất cần thiết và đảm bảo về cơ sở chính trị, pháp lý. Cụ thể, Thông tư được xây dựng nhằm thực hiện Kết luận số 126-KL/TW ngày 14/2/2025 của Bộ Chính trị, Ban Bí thư về một số nội dung, nhiệm vụ tiếp tục sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị năm 2025, Kết luận số 127-KL/TW ngày 28/2/2025 của Bộ Chính trị, Ban Bí thư về triển khai nghiên cứu, đề xuất tiếp tục sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, Kết luận số 130-KL/TW ngày 14/3/2025 của Bộ Chính trị, Ban Bí thư về chủ trương sắp xếp, tổ chức lại đơn vị hành chính các cấp và xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp.

Bên cạnh đó, Thông tư này nhằm cụ thể hóa Kết luận số 119-KL/TW ngày 20/1/2025 của Bộ Chính trị về định hướng đổi mới, hoàn thiện quy định pháp luật yêu cầu đổi mới mạnh mẽ tư duy xây dựng pháp luật theo hướng vừa bảo đảm yêu cầu quản lý nhà nước vừa khuyến khích sáng tạo, giải phóng toàn bộ sức sản xuất, khơi thông mọi nguồn lực để phát triển; dứt khoát từ bỏ tư duy “không quản được thì cấm”, không đẩy khó khăn cho người dân, doanh nghiệp trong ban hành và tổ chức thi hành pháp luật.
Ngoài ra, Thông tư khi được ban hành sẽ cụ thể hóa Khoản 2 Điều 32 Luật Tổ chức Chính phủ 2025, Điều 13 Nghị quyết số 190/2025/QH15 ngày 19/2/2025 của Quốc hội quy định về xử lý một số vấn đề liên quan đến sắp xếp tổ chức bộ máy nhà nước; Nghị quyết số 74/NQ-CP ngày 7/4/2025 của Chính phủ và Quyết định số 758/QĐ-TTg ngày 14/4/2025 của Thủ tướng Chính phủ ban hành Kế hoạch thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính và xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp, Kế hoạch số 40/KH-BCĐ ngày 19/4/2025 của Ban chỉ đạo sắp xếp ĐVHC các cấp và xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp.
Ngoài ra, trên cơ sở thực tiễn, Vụ Pháp chế - Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cho rằng, hiện nay, Dự thảo Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi) đã được trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 9. Thực tế, các địa phương đang khẩn trương thực hiện việc sắp xếp tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp, bảo đảm thực hiện kết thúc hoạt động của đơn vị hành chính cấp huyện hiện nay kể từ ngày 1/7/2025 sau khi Hiến pháp năm 2013 (sửa đổi) và Luật Tổ chức chính quyền địa phương năm 2025 (sửa đổi) có hiệu lực thi hành, chính quyền địa phương ở đơn vị hành chính cấp xã sau sắp xếp hoàn thành xong việc kiện toàn tổ chức bộ máy và chính thức đi vào hoạt động chậm nhất là ngày 15/8/2025.
Việc thực hiện thay đổi tổ chức và hoạt động của chính quyền địa phương các cấp theo định hướng không tổ chức cấp huyện sẽ giúp giảm bớt sự cồng kềnh trong hệ thống hành chính, đồng thời giúp cho việc quản lý nhà nước tinh gọn, linh hoạt, phù hợp với yêu cầu phát triển hiện nay, đồng thời thúc đẩy sự phát triển kinh tế xã hội, hiện đại hóa, hội nhập quốc tế, bảo đảm an sinh xã hội, giải quyết các vấn đề xã hội.
“Để hoàn thiện hệ thống pháp luật đồng bộ chức năng, nhiệm vụ, thẩm quyền và các hoạt động của các cấp chính quyền, không gây cản trở cho việc thực hiện thủ tục hành chính đối với người dân, doanh nghiệp, khơi thông ách tắc trong công việc, tăng hiệu quả điều hành, quản lý, việc ban hành Quy định về phân cấp, phân định thẩm quyền của chính quyền địa phương 2 cấp trong lĩnh vực quản lý nhà nước của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch là phù hợp với đòi hỏi của thực tiễn hiện nay” – cơ quan xây dựng Dự thảo Thông tư, khẳng định.
Phân quyền cho cấp xã mới trong quản lý văn hóa, thể thao
Theo Tờ trình của Vụ Pháp chế trình Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Dự thảo Thông tư gồm 4 chương, 12 điều. Dự thảo Thông tư quy định phân cấp về công bố chất lượng dịch vụ phát thanh, truyền hình quy định tại Điều 6 Thông tư số 16/2024/TT-BTTTT ngày 30/12/2024 Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông quy định về quản lý chất lượng dịch vụ phát thanh, truyền hình do UBND cấp tỉnh thực hiện.
Trong lĩnh vực xuất bản sẽ điều chỉnh, bổ sung thông tin trong giấy phép thành lập văn phòng đại diện khi có sự thay đổi. Cụ thể, việc điều chỉnh, bổ sung thông tin trong giấy phép thành lập văn phòng đại diện khi có sự thay đổi quy định tại Điều 21 Thông tư số 01/2020/TT-BTTTT ngày 7/2/2020 của Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật xuất bản và Nghị định số 195/2013/NĐ-CP ngày 21/11/2013 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Xuất bản được sửa đổi, bổ sung bởi Thông tư số 23/2023/TT-BTTTT ngày 31/12/ 2023 của Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông do UBND cấp tỉnh thực hiện.
Đối với lĩnh vực văn hóa, gia đình, UBND cấp xã có trách nhiệm trong quản lý hoạt động quảng cáo trên địa bàn. Theo đó, việc thực hiện trách nhiệm quản lý hoạt động quảng cáo trên địa bàn theo quy định tại Điều 10 Thông tư số 10/2013/TT-BVHTTDL ngày 6/12/2013 của Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch quy định chi tiết và hướng dẫn thực hiện một số điều của Luật Quảng cáo và Nghị định số 181/2013/NĐ-CP do UBND cấp xã thực hiện.
Vị trí, chức năng của đội tuyên truyền lưu động cấp huyện quy định tại Điều 2 Thông tư số 20/2014/TT-BVHTTDL ngày 9/12/2014 của Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch quy định về hoạt động của Đội Tuyên truyền lưu động cấp tỉnh và cấp huyện được chuyển giao cho Đội Tuyên truyền lưu động thành lập ở cấp xã. Định mức hoạt động của Đội Tuyên truyền lưu động cấp huyện quy định tại Điều 2 Thông tư liên tịch số 46/2016/TTLT-BTC-BVHTTDL ngày 11/3/2016 của Bộ trưởng Bộ Tài chính và Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch hướng dẫn chế độ quản lý đặc thù đối với Đội Tuyên truyền lưu động cấp tỉnh và cấp huyện được áp dụng cho Đội Tuyên truyền lưu động thành lập ở cấp xã.
Việc tổng hợp, báo cáo thông tin về gia đình và phòng, chống bạo lực gia đình trên địa bàn xã theo quy định tại điểm a khoản 3 Điều 4 Thông tư số 07/2017/TT-BVHTTDL ngày 29/12/2017 của Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch quy định việc thu thập, báo cáo thông tin về gia đình và phòng, chống bạo lực gia đình do UBND cấp xã thực hiện gửi về Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch/Sở Văn hóa và Thể thao.

Trong lĩnh vực thể dục - thể thao, việc quản lý nhà nước đối với đối với Trung tâm văn hóa, Thể thao cấp xã quy định tại khoản 2 Điều 3 Thông tư số 12/2010/TT-BVHTTDL ngày 22/12/2010 của Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch quy định mẫu về tổ chức, hoạt động và tiêu chí của Trung tâm Văn hóa - Thể thao xã do Trung tâm Văn hóa - Thể thao cấp tỉnh thực hiện. Đồng thời, việc chỉ đạo hướng dẫn về nghiệp vụ đối với Trung tâm văn hóa, Thể thao cấp xã do Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch/Sở Văn hóa và Thể thao thực hiện.
Việc tiếp nhận báo cáo bằng văn bản về việc tổ chức Giải thi đấu thể thao quần chúng cơ sở theo quy định tại khoản 3 và 4 Điều 8 Thông tư số 09/2012/TT-BVHTTDL ngày 19/11/2012 của Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch quy định về tổ chức giải thi đấu thể thao quần chúng cơ sở do UBND xã thực hiện. Tổ chức đứng ra tổ chức giải thi đấu thể thao phải báo cáo bằng văn bản với UBND cấp xã theo nội dung và thời hạn quy định tại khoản 4 Điều 8 Thông tư số 09/2012/TT-BVHTTDL./.