Quyền lợi từ BHYT ngày một tăng
Những năm qua, việc mở rộng quyền lợi hưởng BHYT giúp người có thẻ BHYT được tiếp cận tối đa các dịch vụ kỹ thuật y tế tiên tiến. Hiện nay, hầu hết thuốc, dịch vụ kỹ thuật đều được quỹ BHYT chi trả khi khám, chữa bệnh (KCB) đúng tuyến. Với mức đóng không cao nhưng khi không may mắc bệnh, kể cả những bệnh hiểm nghèo có chi phí điều trị lớn, người tham gia BHYT được KCB chu đáo, không phân biệt giàu nghèo.
Người có thẻ BHYT khi đi KCB đúng tuyến được quỹ BHYT chi trả 80%-100% chi phí KCB theo phạm vi và quyền lợi hưởng tùy thuộc vào nhóm đối tượng. Cụ thể, người nghèo, đối tượng ưu đãi xã hội, trẻ em được hưởng 100%; người cận nghèo, người nghỉ hưu hưởng mức 95%, và người lao động hưởng 80%.
Quyền lợi BHYT (thuốc, vật tư y tế, kỹ thuật y tế...) được xác định trên cơ sở mức đáp ứng nhu cầu khám chữa bệnh của người tham gia BHYT, sự thay đổi về mô hình bệnh tật, sự phát triển của khoa học công nghệ trong lĩnh vực y tế, khả năng cân đối quỹ BHYT và khả năng chi trả của người tham gia, nhất là hướng tới mục tiêu giảm chi tiền túi từ hộ gia đình cho chi tiêu y tế.
Một ví dụ cụ thể cho thấy, có người đã được quỹ BHYT chi trả số tiền khám chữa bệnh lên đến hàng tỉ đồng. Đó là trường hợp bệnh nhân Phan Hữu N. (35 tuổi, huyện Vũng Liêm, Vĩnh Long) có mã số BHYT: BT286862162xxx. Theo thống kê của Trung tâm Giám định BHYT và thanh toán đa tuyến khu vực phía Bắc (BHXH Việt Nam), từ năm 2017 đến hết tháng 5/2019, bệnh nhân Phan Hữu N. đã được quỹ BHYT chi trả số tiền điều trị bệnh lên tới gần 13 tỉ đồng. Bệnh nhân này mắc bệnh “Thiếu yếu tố VIII di truyền” điều trị tại Bệnh viện Chợ Rẫy (TP.Hồ Chí Minh). Năm 2017, tổng số tiền điều trị của bệnh nhân N. được quỹ BHYT thanh toán là hơn 4,5 tỉ đồng, năm 2018 trên 7 tỉ đồng và 5 tháng năm 2019 gần 1,4 tỉ đồng. Tổng số tiền điều trị được quỹ BHYT thanh toán từ năm 2017 đến tháng 5/2019 là hơn 12,9 tỉ đồng.
Theo Phó tổng giám đốc BHXH Việt Nam Đào Việt Ánh, thực hiện KCB bằng thẻ BHYT giúp người nghèo và cận nghèo bớt đi gánh nặng chi tiêu cho gia đình khi ốm đau, tai nạn. Hiện nay, ở nước ta tỷ lệ chi trả chi phí y tế từ tiền túi của người sử dụng dịch vụ giảm từ 49% năm 2012 xuống còn khoảng 40% và đang phấn đấu đạt dưới 30% vào năm 2025. Đây là kết quả có được từ chính sách BHYT và là một trong những chỉ tiêu quan trọng đánh giá mục tiêu công bằng trong chăm sóc sức khỏe.
Hỗ trợ người nghèo mua thẻ BHYT
Với nhiều lợi ích và được sự quan tâm chỉ đạo, định hướng của Đảng, Nhà nước, sự vào cuộc của các bộ, ngành, địa phương, đặc biệt là sự nỗ lực của hệ thống BHXH, số người tham gia BHYT ở nước ta ngày càng tăng cao.
Theo báo cáo của BHXH Việt Nam, tính đến thời điểm cuối tháng 6/2019, cả nước có 84,746 triệu người tham gia BHYT, đạt tỷ lệ bao phủ 89,3% số dân, vượt chỉ tiêu Thủ tướng Chính phủ giao tại Quyết định số 1167/QĐ-TTg ngày 28-6-2016 (88,1%), trong đó người nghèo, người dân tộc thiểu số, trẻ em dưới 6 tuổi và các đối tượng chính sách xã hội được Nhà nước hỗ trợ toàn bộ mức đóng BHYT.
Như vậy, hiện còn gần 11% dân số (khoảng 10 triệu người) chưa tham gia BHYT do gặp khó khăn về kinh tế, chủ yếu là đối tượng thuộc nhóm tham gia theo hộ gia đình, hộ gia đình làm nông, lâm, ngư nghiệp có mức sống trung bình, người lao động trong một số doanh nghiệp tư nhân và sinh viên. Điều này đang tạo ra “lỗ hổng” trong hệ thống an sinh xã hội ở nước ta, khiến nhiều người có nguy cơ rơi vào bẫy nghèo đói nếu chẳng may bị ốm đau, tai nạn.
Một thực tế nữa là hiện nay, nguy cơ bệnh tật đang có chiều hướng gia tăng, trong khi giá các dịch vụ y tế cũng được điều chỉnh tăng dần theo mức tính đủ các yếu tố, do đó, tham gia BHYT là một lựa chọn sáng suốt, không chỉ góp phần nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe mà còn chia sẻ gánh nặng tài chính, chi phí KCB đối với từng người dân.
Nhằm hướng tới thực hiện có hiệu quả mục tiêu BHYT toàn dân, từ tháng 6 đến tháng 12/2019, BHXH Việt Nam tổ chức Chương trình “Hỗ trợ mua, tặng thẻ BHYT cho người có hoàn cảnh khó khăn và giúp đỡ bệnh nhân nghèo” tại 8 tỉnh, thành phố gồm: Yên Bái, Bắc Giang, Thái Bình, Hà Tĩnh, Bình Thuận, Đắc Nông, Đồng Nai, Tiền Giang. Chương trình dự kiến hỗ trợ mua, tặng thẻ BHYT cho khoảng 2.400 đối tượng khó khăn (người thuộc hộ cận nghèo; người thuộc hộ gia đình làm nông, lâm, ngư, diêm nghiệp có mức sống trung bình; người thuộc đối tượng tham gia BHYT hộ gia đình; học sinh, sinh viên) từ nguồn kinh phí đóng góp của cán bộ, công chức, viên chức, người lao động trong hệ thống BHXH Việt Nam và sự hỗ trợ của cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp.