Tổng Bí thư Tô Lâm định hướng cho Thủ đô Hà Nội vươn mình trong kỷ nguyên mới
Đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm đã đưa ra định hướng để Đảng bộ, Chính quyền và Nhân dân Thủ đô Hà Nội thời gian tới thực hiện hiệu quả hơn các nhiệm vụ, yêu cầu của Trung ương về xây dựng và phát triển Hà Nội “Văn hiến – Văn minh – Hiện đại”, xứng đáng là “trái tim của cả nước”, vươn mình trong kỷ nguyên mới.
Vừa qua, Tổng Bí thư Tô Lâm và Đoàn công tác Trung ương đã có cuộc làm việc với Ban Thường vụ Thành ủy Hà Nội. Tại cuộc làm việc này, Tổng Bí thư Tô Lâm đánh giá cao tinh thần chủ động, nghiêm túc và quyết liệt của Thành ủy Hà Nội trong việc triển khai thực hiện Nghị quyết Hội nghị Trung ương 11 cũng như các Nghị quyết và Kết luận, Chỉ thị, Hướng dẫn quan trọng của Trung ương thời gian qua.

Tôi tin tưởng rằng, với truyền thống ngàn năm văn hiến, với đội ngũ cán bộ tâm huyết, trí tuệ và bản lĩnh, cùng sự đồng lòng, năng động và đổi mới của toàn dân, Hà Nội sẽ vượt qua mọi thách thức, phát huy mạnh mẽ tiềm năng, giữ vững vai trò tiên phong và tiếp tục tỏa sáng như một Thủ đô hiện đại – sáng tạo – nhân văn, xứng đáng là trái tim của Tổ quốc, là hình ảnh tiêu biểu cho một Việt Nam đổi mới, phát triển và hội nhập thành công trong kỷ nguyên mới.
Tổng Bí thư Tô Lâm
Trong đó, người đứng đầu Đảng ta đánh giá, với tinh thần chủ động, quyết liệt, Thành phố Hà Nội đã hoàn thành khối lượng công việc lớn, đặc biệt là sắp xếp tổ chức bộ máy từ cấp thành phố đến cấp xã, tạo sự đồng thuận, thống nhất cao trong Đảng và được nhân dân ủng hộ; là một trong những địa phương đi đầu, thực hiện bài bản, nghiêm túc việc sắp xếp đơn vị hành chính; là địa phương có tỷ lệ giảm đơn vị hành chính cấp xã cao nhất cả nước (giảm hơn 76%, từ 526 xuống còn 126 đơn vị), với tỷ lệ đồng thuận của người dân trên 97%.
Tuy nhiên, Tổng Bí thư Tô Lâm cũng khẳng định: “Với tư cách là Thủ đô - Trái tim của cả nước, Hà Nội cần tự đặt ra cho mình những mục tiêu, tiêu chuẩn cao hơn và khát vọng phát triển lớn hơn, đóng góp lớn vào mục tiêu chung của cả nước”. Từ đó, đồng chí Tổng Bí thư đã định hướng cho Hà Nội với 6 nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm.
Thứ nhất, Hà Nội khẩn trương hoàn tất việc sắp xếp tổ chức bộ máy theo mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, bảo đảm đúng tinh thần Nghị quyết số 60 và Kết luận 150 của Bộ Chính trị. Việc tổ chức lại phải thực hiện theo nguyên tắc tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả, minh bạch, vận hành thông suốt, có hướng dẫn thống nhất từ thành phố đến cơ sở, tuân thủ đầy đủ các nghị quyết, kết luận, quy định của Trung ương.
Tổng Bí thư nhấn mạnh, quán triệt sâu sắc tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh về công tác cán bộ, Thành ủy Hà Nội cần đặc biệt quan tâm đến việc duy trì đoàn kết, thống nhất, bố trí đội ngũ cán bộ phù hợp sau sắp xếp. Việc lựa chọn cán bộ phải dựa trên phẩm chất, năng lực, uy tín và hiệu quả công tác, kiên quyết chống biểu hiện cục bộ, lợi ích nhóm, bè phái, chia rẽ nội bộ. Lựa chọn đúng cán bộ là nhân tố quyết định thành công; lựa chọn sai sẽ để lại hệ lụy nghiêm trọng. Bên cạnh đó, cần có chính sách thực sự quan tâm đến cán bộ thuộc diện sắp xếp, nhất là những người nghỉ chế độ, chuyển công tác hoặc công tác ở địa bàn xa.

Thứ hai, Hà Nội cần tạo đột phá về cấu trúc kinh tế và mô hình tăng trưởng đô thị hiện đại, kiến tạo nền kinh tế tri thức, sáng tạo và có giá trị gia tăng cao. Trong đó, Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh, Hà Nội cần xác lập bản sắc kinh tế mới dựa trên tri thức, công nghệ và đổi mới sáng tạo. Các ngành như công nghiệp sáng tạo, tài chính công nghệ, logistics thông minh, y tế, giáo dục chất lượng cao và du lịch trải nghiệm phải trở thành động lực tăng trưởng chủ lực.
Hà Nội cũng cần mạnh dạn thử nghiệm những không gian phát triển mới, xem kinh tế ban đêm như một cấu phần văn hóa - tiêu dùng đa dạng; kinh tế tuần hoàn, kinh tế xanh như một cam kết trách nhiệm với tương lai; và mô hình đô thị sáng tạo như một nền tảng cho đổi mới xã hội. Các vùng trọng điểm cần được tổ chức lại không chỉ để phát triển nhanh hơn mà để trở thành nơi thu hút các tài năng, nơi giới nghiên cứu, doanh nhân, nghệ sĩ, nhà thiết kế tìm thấy cả điều kiện sống tốt lẫn cơ hội phát triển sự nghiệp.
“Muốn vậy, Hà Nội cần chuyển mình thành một thành phố sáng tạo, nơi nhân lực sáng tạo, những ý tưởng mới, công nghệ mới được quan tâm ưu tiên. Đây cũng là lúc Thủ đô ta cần nhìn ra ngoài biên giới, học hỏi không phải để bắt chước mà để lựa chọn, tích hợp tinh hoa của các thành phố toàn cầu vào bản sắc riêng của mình. Tầm nhìn phát triển Hà Nội không chỉ để dẫn đầu cả nước mà để Thủ đô Ngàn năm văn hiến của chúng ta thực sự là thành phố tiên phong, hấp dẫn của châu Á” – Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh thêm.
Thứ ba, Hà Nội cần tái thiết không gian phát triển theo hướng mở, đa trung tâm và tích hợp vùng để Thủ đô dẫn dắt phát triển của miền Bắc và cả nước. Trong vai trò là trung tâm vùng Thủ đô, Hà Nội cần đặt các chương trình hợp tác liên tỉnh về logistics, giáo dục, chuyển đổi số, du lịch, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn… trong bối cảnh hành chính - kinh tế mới, nơi Hà Nội trở thành hạt nhân kiến tạo hệ sinh thái vùng phát triển chung.
Tổng Bí thư Tô Lâm cho rằng nếu không thoát ra khỏi hình thái đô thị trung tâm phình to - vùng ven mờ nhạt, Thành phố Hà Nội sẽ tự cản trở tương lai của chính mình. Nhưng nếu phát triển Hà Nội có không gian như một hệ sinh thái mở, thông minh, hài hòa, lan tỏa và bản sắc thì Thủ đô có thể không chỉ phát triển cho chính mình mà còn dẫn dắt sự cất cánh toàn vùng, thúc đẩy sự phát triển của miền Bắc và cả nước trong kỷ nguyên mới.
Thứ tư, cần thúc đẩy cải cách thể chế với tư duy kiến tạo và hành động quyết liệt, luật pháp và cơ chế phải thúc đẩy đổi mới, sáng tạo và phát triển bứt phá. Theo đồng chí Tổng Bí thư, Luật Thủ đô (sửa đổi) và Nghị quyết số 15-NQ/TW ngày 5/5/2022 của Bộ Chính trị là hai văn kiện pháp lý - chính trị quan trọng, là tổ hợp những định hướng chiến lược và cơ chế đặc thù để đưa Hà Nội bước vào giai đoạn phát triển đột phá.
Trước tiên, Hà Nội cần chủ động, nhanh chóng xây dựng và đề xuất hệ thống văn bản pháp quy dưới luật, trong đó có các cơ chế đặc thù về phân cấp, phân quyền, tài chính, ngân sách, quy hoạch, đầu tư, sử dụng đất đai, bảo tồn, phát huy giá trị di sản gắn với phát triển đô thị, giữa đô thị và nông thôn... Triển khai đồng bộ, có chiều sâu Nghị quyết số 15-NQ/TW, từ quy hoạch vùng Thủ đô đến xây dựng thành phố thông minh, từ kiến tạo thành phố sáng tạo đến hiện đại hóa quản trị công, bảo đảm minh bạch, phục vụ tốt người dân và doanh nghiệp, chuyển từ một chính quyền quản lý sang chính quyền kiến tạo, đồng hành.

Đặc biệt, không ngồi chờ hướng dẫn, Hà Nội cần chủ động đề xuất, thiết kế và triển khai các cơ chế thí điểm đặc biệt: thí điểm sử dụng đất linh hoạt tại các lĩnh vực là trung tâm của đổi mới sáng tạo, hành lang công nghệ cao, các dịch vụ tài chính; thí điểm cơ chế ngân sách linh hoạt, quản lý ngân sách theo kết quả, các hình thức hợp tác công - tư đổi mới.
Thứ năm, kiến tạo một hệ sinh thái khoa học công nghệ gắn với đổi mới sáng tạo và đẩy mạnh phát triển kinh tế tư nhân. Nghị quyết số 57 và Nghị quyết số 68 của Bộ Chính trị đã xác lập rất rõ định hướng chiến lược: khoa học – công nghệ, đổi mới sáng tạo và khu vực kinh tế tư nhân là những động lực trung tâm của tăng trưởng trong giai đoạn tới.
Hà Nội cần chủ động tháo gỡ các rào cản thể chế đang cản bước doanh nghiệp tư nhân vươn lên, từ tiếp cận vốn, đất đai, đến thủ tục đầu tư, đấu thầu, thuê đất, đổi mới công nghệ. “Nhưng sâu hơn thế, Hà Nội cần thiết kế lại quan hệ giữa chính quyền và doanh nghiệp, từ cơ chế “xin – cho” sang quan hệ “đồng hành – kiến tạo – cùng chịu trách nhiệm”. Mỗi chính sách đưa ra cần được nhìn qua lăng kính của một nhà đầu tư đang cân nhắc có nên chọn Hà Nội để khởi sự hay không” – Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh.
Đặc biệt, Hà Nội phải nuôi dưỡng một lớp doanh nhân mới, không chỉ giỏi kinh doanh, mà mang trong mình tư duy phụng sự xã hội, khát vọng vươn ra toàn cầu và trách nhiệm đối với quốc gia. Đây là lực lượng xung kích trong hiện thực hóa khát vọng Hà Nội – Việt Nam 2045. Muốn vậy, cần một hệ sinh thái đồng bộ về giáo dục đại học, đào tạo nghề, vườn ươm công nghệ, cộng đồng các nhà đầu tư thiên thần, hệ thống tín dụng đổi mới. Thủ đô ta cần trở thành nơi mà bất kỳ doanh nhân, nhà nghiên cứu, nhà sáng chế hay người trẻ nào cũng có thể tin tưởng rằng nếu họ có một ý tưởng tốt thì Hà Nội sẽ là nơi có nhiều cơ hội nhất biến ý tưởng đó trở thành hiện thực.

Hà Nội cần chủ động tham gia cuộc đua cạnh tranh giữa các thành phố lớn toàn cầu về thu hút chất xám, đổi mới sáng tạo và tầm ảnh hưởng về kinh tế - văn hóa - xã hội cũng như môi trường sinh sống, học tập và làm việc. Đồng chí Tổng Bí thư cho rằng Hà Nội cần định hướng là một trung tâm đổi mới sáng tạo, tài chính, công nghệ và văn hóa, mang bản sắc riêng của Việt Nam, nhưng hội nhập sâu sắc vào mạng lưới đô thị toàn cầu và kiến tạo hình ảnh một “Thủ đô xanh – thông minh – đáng sống – có sức hút quốc tế”.
Phát triển Hà Nội không thể chỉ trông chờ vào quyết tâm chính trị mà cần sự vào cuộc của toàn xã hội: các nhà quy hoạch, kiến trúc sư, nhà văn hóa, các nhà đầu tư, giới trẻ, cộng đồng sáng tạo và chính người dân Thủ đô. Mỗi không gian công cộng, mỗi sản phẩm văn hóa, mỗi công trình tiêu biểu, mỗi chính sách phát triển cần được thiết kế với ý thức rằng: chúng ta đang cùng nhau kiến tạo hình ảnh của Hà Nội không chỉ cho hôm nay, mà cho cả thế kỷ sau.
Thứ sáu, cần biến quá trình chuẩn bị Đại hội Đảng các cấp thành một cuộc tổng động viên trí tuệ, tinh thần và khát vọng phát triển để từ đó định hình một tầm nhìn mới cho Thủ đô trong thời đại mới. Tổng Bí thư Tô Lâm khẳng định, Đại hội lần thứ XVIII Đảng bộ thành phố Hà Nội sẽ không chỉ là nơi nhìn lại một nhiệm kỳ, mà phải là khởi thảo cho một chặng đường phát triển đến năm 2030, 2045 và xa hơn nữa.
Trước tiên, Hà Nội cần tổ chức tổng kết nhiệm kỳ 2020–2025 một cách nghiêm túc, không né tránh khuyết điểm, không hình thức hóa thành thành tích, mà phải mổ xẻ các điểm nghẽn trong thể chế, quy hoạch, quản trị, chuyển đổi số, chất lượng cán bộ và hiệu quả tổ chức thực thi. Mỗi đánh giá phải dẫn đến một hành động cụ thể, mỗi bài học phải chuyển hóa thành một định hướng rõ ràng. Từ đó, văn kiện Đại hội phải là kết tinh của trí tuệ đổi mới, có tầm nhìn dài hạn, định hướng chiến lược rõ ràng, lựa chọn mục tiêu cao nhưng khả thi và truyền cảm hứng hành động cho toàn đảng bộ, chính quyền và nhân dân Thủ đô. Báo cáo Chính trị thực sự là kim chỉ nam cho sự phát triển trong giai đoạn tới.
Đặc biệt, công tác nhân sự không phải chỉ là cơ cấu đủ đại diện mà là lựa chọn những người có đủ tâm – tầm – tài – thực lực để gánh vác sự chuyển mình của Thủ đô trong giai đoạn mới. Cán bộ không chỉ cần có bản lĩnh chính trị vững vàng mà còn phải có tư duy cải cách, khả năng dẫn dắt thay đổi, nhạy bén trước xu thế và quan trọng nhất là dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung./.