Những chuyện khó tin ở nghĩa địa các vua Trần

VTC| 07/06/2011 09:54

(NHN) Các vị vua Trần, những người đã gây dựng nên một thời đại rực rỡ nhất của nửn văn minh Đại Việt, đã từng 3 lần đánh bại quân Nguyên Mông, hiện đang bị người đời lãng quên “ một sự lãng quên rất tủi.

Mới đây, nhà sử học Đặng Hùng (Hội Văn học nghệ thuật Thái Bình) đã xuất bản cuốn sách: Long Hưng “ đất phát nghiệp Vương triửu Trần, rủ tôi vử vùng Long Hưng xưa để viếng các vua Trần, tiện thể tham quan các công trình đửn đà i, di tích lịch sử có tuổi 700 năm. à”ng Hùng đã bử mấy chục năm nghiên cứu vử đời Trần ở đất Thái Bình và không ít công trình của ông đã gây tranh cãi, chú ý lớn trên các diễn đà n lịch sử.

Những chuyện khó tin ở nghĩa địa các vua Trần

Bìa cuốn sách viết vử nhà Trần ở Thái Bình của nhà nghiên cứu Đặng Hùng.

Giử đây, vùng đất phát nghiệp của một triửu đại rạng rỡ nhất trong lịch sử Việt Nam chỉ còn lại những di tích ít ửi là những ngôi chùa, đửn thử nhử bé, khiêm tốn sau lũy tre là ng. Đi qua cánh đồng là ng Tam Đường (Tiến Đức, Hưng Hà , Thái Bình), tôi chợt sửng sốt khi tận mắt những quả đồi sừng sững nhô lên giữa cánh đồng. Thái Bình vốn là tỉnh không có đồi núi, vậy những quả đồi nà y ở đâu ra? Tôi vốn có nhiửu lần bử công sức nghiên cứu, tìm hiểu vử những quả đồi như thế nà y ở giữa cánh đồng vùng Hải Dương, và tôi nghĩ ngay đến những ngôi mộ Hán.

Những ngôi mộ vua Trần ở Thái Bình.

Hải Dương vốn là vùng đất trung tâm của thời Bắc thuộc, nơi các thứ sử Giao Châu từ Trung Quốc cổ đại sang lập trang ấp, cai trị quận Giao Chỉ. Quan lớn, nhà già u chết đi, họ xây dựng mộ gạch hoặc mộ cũi khổng lồ, đắp hà ng ngà n khối đất trùm lên mộ thà nh những quả đồi lớn giữa cánh đồng. Nhà khảo cổ Tăng Bá Hoà nh (nguyên giám đốc Bảo tà ng Hải Dương) bảo rằng, không cần phải là nhà sử học, cứ thấy giữa cánh đồng bằng pháº³ng vùng Hải Dương, có gò đất nổi lên khửi mặt ruộng, cao và i mét, hoặc như quả đồi nhử, thì đích thị là mộ Hán, có thể là mộ gạch, hoặc mộ cũi (mộ xếp gỗ).

Tượng thử vua Trần ở đửn An Sinh.

Liên tưởng đến câu chuyện vử mộ Hán ở Hải Dương, tôi chỉ tay vử phía những quả đồi giữa cánh đồng là ng Tam Đường nói với nhà sử học Đặng Hùng rằng, đó chính là những ngôi mộ Hán. Chỉ có điửu khó hiểu, là vùng đất Thái Bình gần 2000 năm trước, còn sình lầy, lau sậy, không hiểu sao đã có mộ Hán mọc lên?

Nhà sử học Đặng Hùng cười bảo: Không phải mộ Hán, mộ các vua Trần đấy!. Tôi lại chợt nhớ đến lời ông Tăng Bá Hoà nh, rằng hai loại mộ Hán, gồm mộ gạch và mộ cũi tồn tại ở Việt Nam đến tận thời Lý, thời Trần, chỉ có điửu quy mô nhử hơn thời Bắc thuộc. Như vậy, có nghĩa là , có thể các vị vua Trần hiện đang nằm trong những ngôi mộ gạch hoặc mộ cũi xếp gỗ? Nhưng có điửu khiến tôi băn khoăn, đó là , thời Trần, là thời kử³ thịnh hà nh của phật giáo, thì thường hửa táng, nên chỉ còn tro cốt đặt trong các am tháp, chứ là m gì có mộ đắp đất hoà nh tráng như thế nà y? Những câu hửi như thế thật thú vị, cứ ma mị, cuốn hút tôi đi tìm hiểu.

Mộ quách gỗ khai quật ở An Sinh (Đông Triửu, Quảng Ninh).

Theo nhà sử học Đặng Hùng, vùng đất Long Hưng, mà cụ thể là là ng Tam Đường nà y, từng là nơi chôn cất, đặt cốt của các vị vua Trần. Ngay cả chuyện tổ chức tang lễ, chôn cất ngọc cốt của Điửu Ngự Giác Hoà ng (vua Trần Nhân Tông) ở lăng Quy Đức, tại Long Hưng cũng là điửu có có thật. Mặc dù vua Trần Nhân Tông băng ở Am Ngọa Vân trên núi Yên Tử, nhưng xá lị của ngà i cũng được an táng một phần ở đây. Ngoà i lăng mộ của vua Trần Nhân Tông, tại là ng Tam Đường còn có phần mộ của Thái Tổ Trần Thừa, vua Trần Cảnh, Trần Thánh Tông. Sách "Kiến văn tiểu lục" của Lê Quý Đôn chép: "Thái Đường, huyện Ngự Thiên có bốn cái lăng: Thái Tổ, Thái Tông, Thánh Tông và Nhân Tông, lại có lăng của bốn hoà ng hậu".

Du khách hà nh hương lên Chùa Đồng trên đỉnh Yên Tử.

Nhưng trải 700 năm, mưa nắng bà o mòn, chiến tranh tà n phá liên miên, nên hiện ở là ng Thái Đường chỉ còn lại 3 lăng mộ của các vua Trần. Nhân dân trong vùng gọi 3 gò mộ to như quả đồi nà y là gò mả vua, mỗi gò đửu có tên riêng là Phần Bụt, Phần Trung, Phần Đa. Cách đây mấy chục năm còn có ngôi mộ tên Phần Cựu, quy mô cực kử³ to lớn. Nhưng ngôi mộ nà y đã được khai quật. Theo ông Hùng, các nhà sử học đã xác nhận đó là mộ thời Trần, và ngôi mộ đó của Trần Thừa. Hiện quan tà i, ngọc cốt vẫn giữ ở Bảo tà ng Thái Bình.

Chùa Hoa Yên.

Nhà nghiên cứu Đặng Hùng đoán rằng, ngôi mộ mà nhân dân gọi là Phần Bụt, có thể là mộ của vua Trần Nhân Tông. à”ng lý giải thế nà y: Bụt có thể hiểu là Phật. Thiửn sư Thích Nhất Hạnh trong tác phẩm "Theo gót chân Bụt", thì lúc đầu, khi giác ngộ chân lý của đạo Phật, Đức Phật Tổ cho rằng đạo của người là đạo "Tỉnh thức". "Tỉnh thức" nói theo tiếng Magadhi là Budn (tức là Bụt). Với những suy luận trên, ông Hùng cho rằng, rất có thể ngôi mộ có tên Phần Bụt theo cách gọi truyửn miệng của nhân dân là ng Tam Đường, chính là mộ của đức vua Trần Nhân Tông.

Ngôi mộ trải 700 năm đã bị mà i mòn khá thấp, nhưng mấy chục năm trước đã được nhân dân sửa sang, tôn đắp. Trong cuộc khai quật ngôi mộ Phần Cựu, các nhà khoa học mô tả ngôi mộ như sau: Dưới cùng, trong lõi ngôi mộ là quách gỗ, gồm những súc gỗ lim lớn, xếp thà nh căn phòng nhử, kín khít trong lòng đất. Lớp đất sét được đắp kín quách gỗ. Trên lớp đất sét là vách đá. Hà ng ngà n mét khối cát sửi rải xung quanh và lấp kín vách đá. Trên lớp cát sửi lại có một lớp đất sét dà y, nện rất chặt.

Đửn An Sinh thử các vị vua Trần.

Cho đến nay, dù cuộc khai quật đã trải qua 30 năm, song những bí ẩn trong ngôi mộ vua khổng lồ vẫn chưa được sáng tử, các tà i liệu vẫn nằm im, phủ bụi trong bảo tà ng. Các ngôi mộ vua vẫn nằm đó, trơ trọi giữa cánh đồng và cũng chưa chắc chắn là mộ của vị vua nà o. Lần giở các tà i liệu lịch sử, mới biết, năm 1381, nhà Trần đã cho chuyển lăng mộ của các tiên đế từ Long Hưng (Thái Bình) vử An Sinh (Đông Triửu, Quảng Ninh).

Đại Việt sử ký toà n thư ghi: Tháng 6, rước thần tượng các lăng ở Quắc Hương (Nam Định), Thái Đường (Hưng Hà , Thái Bình), Long Hưng, Kiến Xương đưa vử lăng lớn ở Yên Sinh để tránh nạn người Chiêm Thà nh và o cướp. Nhà sử học Đặng Hùng kháº³ng định rằng, cốt các vị vua vẫn nằm trong mộ ở Tam Đường, bởi khi đó nhà Trần chỉ rước tượng thử vử An Sinh mà thôi. Tuy nhiên, phần lớn các nhà sử học hà ng đầu Việt Nam đửu kháº³ng định nhà Trần đã đưa cốt các vua từ là ng Tam Đường vử xã An Sinh, rồi xây dựng khu lăng mộ lớn là Lăng Tư Phúc, xây dựng điện thử lớn là điện An Sinh để thử tự các vị vua nà y.

Khu Lăng mộ Thái sư Trần Thủ Độ ở xã Liên Hiệp huyện Hưng Hà mới được tôn tạo.

Như vậy, hà i cốt (nếu còn), tro cốt, hoặc xá lị của các vị vua nằm trong các ngôi mộ khổng lồ nà y đã được quật lên chuyển vử An Sinh dưới chân núi Yên Tử, là quê hương gốc gác của các vị vua Trần?

Nếu như vậy thì những ngôi mộ nà y chỉ còn là đống đất, là xác mộ? Tò mò với câu chuyện vử lăng mộ các vua Trần, tôi tìm vử xã An Sinh nằm dưới chân dãy núi Yên Tử. Câu chuyện đi tìm lăng mộ những vị vua di chuyển từ Thái Bình ra Quảng Ninh đã đưa tôi đến rất nhiửu bất ngử. Tôi đã có những ngà y tìm hiểu, chứng kiến, và nghe rất nhiửu chuyện đau lòng.

Các vị vua Trần, những người đã gây dựng nên một thời đại rực rỡ nhất của nửn văn minh Đại Việt, đã từng 3 lần đánh bại quân Nguyên Mông, hiện đang bị người đời lãng quên “ một sự lãng quên rất tủi.

Còn tiếp...