Nhà văn người Na Uy Jon Fosse đoạt giải Nobel Văn học năm 2023

Viện Hàn lâm Khoa học Hoàng gia Thụy Điển vừa công bố người giành giải Nobel Văn học 2023 thuộc về nhà văn, nhà soạn kịch Jon Fosse người Na Uy với những vở kịch và văn xuôi sáng tạo của ông.

"Tác phẩm đồ sộ của ông, viết bằng tiếng Na Uy và trải dài trên nhiều thể loại, bao gồm vô số vở kịch, tiểu thuyết, tuyển tập thơ, tiểu luận, sách thiếu nhi và các bản dịch. Ngày nay, ông là một trong những nhà viết kịch có tác phẩm được biểu diễn rộng rãi nhất trên thế giới. Ông cũng ngày càng được công nhận trong lĩnh vực văn xuôi”. Thành viên Viện Hàn lâm Thụy Điển Anders Olsson cho biết: “Fosse kết hợp giữa ngôn ngữ và bản chất của nền tảng Na Uy với các kỹ thuật nghệ thuật theo chủ nghĩa hiện đại”.

Ông Fosse sinh năm 1959, tại Haugesund trên bờ biển phía tây Na Uy. Ông đã tạo ra các tác phẩm thuộc nhiều thể loại bao gồm kịch, tiểu thuyết, tuyển tập thơ, tiểu luận, sách thiếu nhi và dịch thuật. Người ta nói rằng ông là một trong những nhà viết kịch được trình diễn nhiều nhất trên thế giới.

Ông là người viết bằng thứ tiếng ít phổ biến nhất trong 2 phiên bản chính thức của tiếng Na Uy. Tác giả cho biết ông coi giải thưởng như một sự công nhận đối với ngôn ngữ này và phong trào quảng bá nó. Ông có được giải thưởng nhờ chính ngôn ngữ này.

Ủy ban Nobel ca ngợi phong cách văn học của Jon Fosse, được biết đến với cái tên “Chủ nghĩa tối giản Fosse”. Điều này có thể thấy rõ trong cuốn Stengd gitar (1985), tác giả đã khai thác góc khuất từ những tình huống hàng ngày trong cuộc sống, khi con người đứng trước sự lưỡng lự. Fosse được nhận định "kết hợp gốc rễ ngôn ngữ và nền tảng Na Uy tự nhiên trong ông". Từ tháng 11 năm trước, hàng nghìn lá thư khắp nơi trên thế giới bắt đầu gửi đến Viện Hàn lâm Thuỵ Điển để cử các tác giả xứng đáng với giải thưởng danh giá nhất dành cho giới văn chương. Với giải thưởng Nobel Văn học năm 2023 nhà văn Jon Fosse sẽ nhận phần thưởng 11 triệu krona Thụy Điển (khoảng 991.000 USD).

Trong sự nghiệp của mình, ông Fosse là tác giả của khoảng 40 vở kịch cũng như tiểu thuyết và các thể loại văn học khác./.