Người Rục vẫn ăn... chuột 'tuyệt chủng cách đây 11 triệu năm

Thường xuyên bắt được

Chúng tôi đến bản à“n (xã Thượng Hóa, huyện Minh Hóa, tỉnh Quảng Bình) sau khi có thông tin các nhà  khoa học vừa phát hiện loà i chuột đá (có tên khoa học Laonastes aenigmamus) được cho là  tuyệt chủng cách đây 11 triệu năm.

Với các nhà  khoa học, đây có thể coi là  một phát hiện quan trọng, nhưng đối với đồng bà o Rục nơi đây thì loà i vật nà y chẳng có gì là  lạ cả, bởi đó là  con Ka Nệ Khụng (chuột khỉ - người Rục gọi vậy) mà  họ vẫn đi đặt bẫy để là m thức ăn hà ng ngà y như các loà i chuột khác...

Biết chúng tôi đi tìm hiểu vử loà i chuột đá vừa mới được phát hiện, anh Cao Xuân Chà i (một người Rục ở bản à“n) đã nhiệt tình dẫn và o chỗ đặt bẫy nằm bên lèn đá dựng đứng, nơi mà  tuần trước anh vừa bẫy được một con Ka Nệ Khụng. Anh Chà i cho biết, lúc còn nhử, khi đang cùng bọ mạ (cha mẹ) ở trong hang đá thì anh đã thường xuyên bẫy được con Ka Nệ Khụng.

à”ng Trần Xuân Tư “ Trưởng bản à“n cũng khẳng định, rất nhiửu người trong bản vẫn thường bắt được con Ka Nệ Khụng. Dân bản ăn, mình cũng ăn vì cứ nghĩ nó là  những con chuột bình thường thôi. Cho đến khi có một đoà n nói là  các nhà  nghiên cứu khoa học đem ảnh lên cho bà  con mình coi, bảo đó là  loà i đã tuyệt chủng không còn tồn tại trên trái đất nữa. Họ dặn, dân bản có bẫy được xin giữ lại một con.

Hôm vừa rồi ông Cao Xuân Yên đi bẫy vử được 2 con, chúng tôi liửn gọi họ lên. Họ lên thấy con vật thì mừng lắm, bảo đó chính là  những con vật mà  họ nghĩ rằng đã không còn tồn tại cách đây 11 triệu năm (họ nói căn cứ theo mẫu hóa thạch) “ ông Tư nói.

Khẩn cấp bảo tồn

Theo ông Trần Xuân Tư, trước đây ở thời điểm nà y (tháng 7, tháng 8 âm lịch), dân bản thường bắt được con Ka Nệ Khụng rất nhiửu nhưng những năm gần đây tuy vẫn bắt được nhưng đã ít dần. Аiửu đó chứng tử loà i chuột nà y đã ngà y cà ng khan hiếm, nếu không có sự tuyên truyửn, giáo dục sớm muộn gì nó cũng sẽ rơi và o tình trạng tuyệt chủng.

Trước đây, mình không biết, nhưng bây giử thì biết rồi, đây là  một loà i rất quý, nên mình cũng sẽ nói cho dân bản biết sự quý hiếm của nó mà  không đánh bẫy để ăn thịt nữa “ ông Tư nói.

Trao đổi với chúng tôi, ông Phan Hồng Thái “ Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm VQG Phong Nha “ Kẻ Bà ng khẳng định: Sự ghi nhận loà i chuột đá nà y đã góp phần khẳng định tính đa dạng sinh học cao của VQG Phong Nha - Kẻ Bà ng; cung cấp thêm thông tin cho các nhà  khoa học nghiên cứu vử sự tiến hóa và  đặc biệt là  giả thuyết vử sự luân hồi trong sinh học. Chúng tôi sẽ có kế hoạch tuyên truyửn vận động đồng bà o Rục ở bản à“n không đặt bẫy bắt loà i chuột đá nà y để ăn nữa.

Hiện tại một nhóm các nhà  khoa học Việt Nam do Phó Giáo sư Nguyễn Xuân Аặng (người đã từng tham gia phát hiện thử vằn Trường Sơn đầu tiên) dẫn đầu đang tiến hà nh thu thập thêm những cá thể chuột đá Laonastes aenigmamus khác ở khu vực rừng quanh bản à“n. Thông tin cho biết, hiện họ đã thu thập được thêm 2 cá thể. Như vậy có thể khẳng định loà i vật được cho là  tuyệt chủng 11 triệu năm vẫn đang tồn tại ở khu rừng quanh bản à“n.