Mơ lông là loại thân thảo, dây leo bằng thân quấn, sống nhiửu năm. Khi còn non, thân hơi dẹt, vử sau lại tròn, mà u lục hoặc tím đử. Lá mọc đối, hình bầu dục hoặc hình trứng, dà i đến 10 cm, gốc lá tròn hoặc hình tim, đầu lá nhọn, có gân nổi rõ ở mặt phía trên. Hai mặt lá đửu có mà u lục. Cụm hoa mọc ở kẽ lá hoặc đầu ngọn, có mà u trắng điểm tím nhạt. Dùng mơ lông - trứng gà để đử phòng các bệnh trướng bụng, đầy hơi, đau bụng:
Lấy khoảng 50g lá mơ lông tươi, rửa sạch, thái nhử, trộn đửu với 2 quả trứng gà tươi, đôi khi chỉ dùng lòng đử. Một mặt đun chảo nóng già (không cho mỡ) rồi đổ hỗn hợp mơ lông - trứng và o, dà n đửu thà nh một lớp dà y khoảng 1 cm, đậy vung cho chín đửu. Sau đó lật mặt dưới lên, tiếp tục cho đến khi cả hai mặt chín đửu, có mà u hơi và ng, cho mùi thơm mơ lông - trứng gà , vị bùi ngậy, là được. Cũng có thể là m như trên, song không đem áp chảo mà nướng bằng cách đổ hỗn hợp mơ lông - trứng gà và o một mảnh lá chuối tươi đã hơ cho hơi héo, mửm, rồi gói lại. Đặt gói mơ lông - trứng gà lên lò nướng, đến khi bên ngoà i lá chuối cháy xém là được. Cách là m nà y cũng có thể áp dụng để trị bệnh lửµ lâu ngà y không khửi, song mỗi lần là m chỉ cần 1 quả trứng gà và số lần ăn trong ngà y sẽ tăng lên 2 - 3 lần, số ngà y điửu trị là 7 - 8 ngà y.
Lá mơ lông (mơ tam thể). |
Thường dùng lá mơ lông tươi để là m thuốc chữa các bệnh đường ruột như:
Bệnh lửµ amip: Lá mơ lông tươi 50g, cử nhọ nồi tươi 150g, lá đại thanh (lá bọ mẩy) 30g, hạt cau (khô, sao và ng) 16g, bách bộ 12g, vử cây đại (cạo bử vử ngoà i, sao và ng) 8g, sắc uống, ngà y một thang, uống 3 lần, sau bữa ăn 30 phút đến 1 giử. Uống liửn 2 tuần lễ. Nếu đi ngoà i nhiửu thì bử vử đại.
Chữa lửµ trực khuẩn: Có thể dùng lá mơ lông, lá trâu cổ (lá vẩy ốc), mỗi vị 20g; lá lốt, nụ sim, mỗi vị 10g, sắc uống ngà y một thang; hoặc dùng lá mơ lông, cử sữa, mỗi vị 30g; hạt cau, măng cụt (vử quả), mỗi vị 10g; thổ phục linh, bạch thược, mỗi vị 6 g, mỗi ngà y một thang, dưới dạng thuốc sắc, cũng có thể tán bột, uống 3 lần trong ngà y, mỗi lần 10 - 12g. Khi uống thuốc, kiêng ăn các thức ăn tanh, sống, lạnh. Trường hợp mắc lửµ lâu ngà y, có thể dùng rễ mơ lông, cử seo gà (cây phượng vĩ thảo), mã đử, mỗi vị 20g, sao qua, sắc uống ngà y một thang, uống liửn 2 - 3 tuần lễ.
Chữa ho gà cho trẻ em: Mơ tam thể 150g; bách bộ, rau má, rễ chanh, cử nhọ nồi, cử mần trầu, mỗi vị 250g; trần bì 100g, cam thảo dây 150g, gừng tươi 50g, sắc đặc, thêm đường kính chế dưới dạng si rô, ngà y uống 2 - 3 lần, tùy theo tuổi.
Từ 6 tháng đến 12 tháng tuổi, mỗi lần uống 5 - 10ml; từ 1 - 2 tuổi, mỗi lần 10ml, ngà y 4 lần.