Chủ quan với nắng dễ bị ung thư da

Việc tiếp xúc thường xuyên với ánh nắng mặt trời dẫnđến nguy cơ mắc ung thư da, nhất là  vùng đầu cổ. Biến chứng để lại có thể là  tắc nghẽn đường thở, mù mắt, tử­ vong... Nhưng đây là  những hậu quả mà  bệnh hoà n toà n có thể phòng ngừa được.

Bác sĩ Trần Văn Thiệp, Phó bộ môn Ung bướu, Аại học Y dược TP HCM, cho biết, khoảng thời gian 12-14h trời nắng gắt, có quá nhiửu tia cực tím, dễ là m da tổn thương và  thay đổi tính chất.

Trong khi đó, nam giới hay chủ quan không chịu bảo vệ da nên nguy cơ mắc bệnh cao hơn nữ giới. Bệnh nhân nhập viện do ung thư da thường là  những người lao động chân tay như nông dân, ngư dân hay người là m công việc thường xuyên chạy ngoà i đường ở các thà nh phố lớn.

Nam mắc bệnh nhiửu hơn nữ

Cách đây hai năm, vùng má bên phải ông Phan Châu Th. 56 tuổi, ngụ ở Long Xuyên, An Giang, xuất hiện một vết lở không là nh. Sau khiông tự dùng thuốc nam đắp và o vết thương, vết lở ngà y cà ng rộng hơn, đau nhức. Bác sĩ chẩn đoán ông bị ung thư da vùng má, khối u ăn sâu và o trong, gần thủng má bên phải. Theo lời kể của bệnh nhân, vì là m việc vác lúa thuê ngoà i đồng, ông chỉ mặc quần áo thoáng mát chứ không biết tác hại của nắng gắt. 

Mỗi năm, chỉ có 30% nam giới trong số 150 bệnh nhân ung thư da vùng đầu mặt cổ nhập viện tại Bệnh viện Ung bướu TP HCM. Tuy nhiên, theo bác sĩ Trần Thị Anh Tường thuộc cơ sở nà y, thực tế số nam giới mắc bệnh chưa thể tầm soát được, vì có những người không đến bệnh viện khi có triệu chứng.

Ung thư da thường xảy ra ở lứa tuổi 50 - 60, nhưng dấu hiệu của khối u có thể xuất hiện trước đó khoảng 20 năm. Ung thư da xuất hiện ở nhiửu vị trí khác nhau nhưng tập trung nhiửu nhất ở vùng đầu cổ, chiếm 70%, và  72% bệnh nhân thuộc nhóm nà y từng tiếp xúc thường xuyên với ánh nắng mặt trời.

Tự chữa dễ gây biến chứng

Theo bác sĩ Thiệp, có rất nhiửu nguyên nhân gây ra ung thư da như vết loét trên sẹo bửng nặng, sẹo xấu không là nh, nốt ruồi, đồi mồi... lâu ngà y thay đổi tính chất.

Biến chứng của ung thư da là  bệnh sẽ tà n phá tại chỗ và  là m mất chức năng vị trí mà  nó xâm nhập. Chẳng hạn như ở vùng đầu cổ, khối u thường xâm lấn và o hốc mũi, miệng, mắt..., gây cản trở cho  đường thở, gây mù lòa, tử­ vong. Cũng có những bệnh nhân bị khối u "ăn" mất mũi, hay ăn thủng và o niêm mạc bên trong của vùng má.

Bác sĩ Thiệp khuyến cáo, diện tích vết lở loét của khối u thường rất nhử, lại không đau nên nhiửu người thường nghĩ do da độc và  tự điửu trị bằng cách đắp thuốc bắc, thuốc nam, thuốc dán. Lâu ngà y, bệnh diễn tiến nặng và  rất khó điửu trị hiệu quả. Như trường hợp bệnh nhân M., 62 tuổi, ngụ ở Аồng Tháp, bị mất gần hết mũi do tự đắp thuốc bắc một thời gian dà i. Việc là m nà y đã thúc đẩy khối u xâm lấn nhanh, di căn xa hơn. 

Theo bác sĩ Thiệp, nếu điửu trị sớm, 90% - 95% bệnh nhân sống trên 5 năm, thậm chí có nhiửu ca phẫu thuật sớm đem lại kết quả rất tốt và  bảo đảm tính thẩm mử¹ cho khuôn mặt người bệnh.

Giáo sư Nguyễn Chấn Hùng, nguyên giám đốc Bệnh viện Ung bướu TP HCM, khuyến cáo, ung thư da  thường không có triệu chứng, ngoà i vết lở loét hoặc nốt ruồi thay đổi tính chất. Do đó, cần khám bệnh sớm nếu thấy các vết lở nhử, không đau, có bử không đửu, mặt lồi lên hoặc lõm xuống, một vết lở loét xuất hiện trên sẹo cũ đã là nh, vùng da thay đổi sắc tố...  Nếu để lâu, khối u sẽ di căn hạch xa và  lan rộng. Khi lao động ngoà i trời, nên mặc áo quần che nắng, tránh để phần da trần tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời.