Cụ thể, từ năm 2015 đến năm 2018, Bộ nhận được 21.274 đơn thư khiếu nại, tố cáo nhưng chỉ có 8.330 đơn thư đủ điều kiện xử lý. Trong đó có 6.612 vụ việc địa phương chưa giải quyết hết thẩm quyền, công dân tiếp tục khiếu nại vượt cấp đến các cơ quan trung ương; 1.502 vụ việc được địa phương giải quyết hết thẩm quyền nhưng công dân vẫn tiếp tục khiếu nại và 216 vụ việc thuộc thẩm quyền giải quyết của Bộ.
Từ năm 2015 đến năm 2018, Bộ Tài nguyên và Môi trường nhận được 21.274 đơn thư
khiếu nại, tố cáo. Ảnh minh họa
Tính riêng 6 tháng đầu năm nay, các Sở Tài nguyên và Môi trường đã thực hiện 167 cuộc thanh tra, kiểm tra đất đai với 738 cá nhân, tổ chức. Kết quả cho thấy, 17% số đối tượng được thanh tra có vi phạm pháp luật đất đai; 36 tổ chức, cá nhân bị xử phạt vi phạm hành chính với số tiền 815 triệu đồng; 5ha đất bị kiến nghị thu hồi; kiến nghị truy thu 2.450 triệu đồng.
Theo nhiều ý kiến được đưa ra, khiếu nại về đất đai phát sinh chủ yếu do những yếu kém, hạn chế trong công tác quy hoạch, điều chỉnh quy hoạch và lập kế hoạch sử dụng đất. Việc thu hồi đất, giao đất, cho thuê đất thực hiện không đúng trình tự, thủ tục, không phù hợp với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, không được người dân đồng thuận trước khi thực hiện. Thậm chí có trường hợp lạm dụng quy định nhà nước thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, cộng đồng để thu hồi đất thay vì phải thỏa thuận với người sử dụng đất.
Bên cạnh đó, khi tiến hành thu hồi đất, phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư được đưa ra còn chưa thỏa đáng, thiếu công khai, minh bạch, công bằng.
Một số dự án thực hiện chậm, có dự án để đất hoang hóa, không sử dụng, gây lãng phí khiến người dân bức xúc. Một số địa phương quá chú trọng thu hút doanh nghiệp đầu tư mà xem nhẹ lợi ích của người dân.
Để khắc phục những bất cập trên cũng như đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội trong giai đoạn tới, việc sửa đổi, bổ sung Luật Đất đai là điều cần thiết.
Từ nay đến cuối năm 2019, Bộ Tài nguyên và Môi trường sẽ lấy ý kiến các tỉnh, thành phố về dự thảo sửa đổi Luật Đất đai trước khi trình Chính phủ vào tháng 2/2020.
