Vợ nhặt- của người đà n ông cụt hai chân

Trong một lần công tác tại tỉnh Bắc Giang, khi đi qua thị trấn Đồi Ngô (huyện Lục Nam) tôi tình cử chứng kiến một người đà n ông khắc khổ, nhử thó và tật nguyửn, ngồi trên một chiếc ván mửng có lắp bánh xe cứ xoải mạnh đôi tay sần sùi lên mặt đường, cố để chiếc xe leo ngược lên con dốc thoai thoải.

Cháº³ng phải người ăn xin tật nguyửn đó là m tôi lạ, trong những chuyến đi của mình, tôi thậm chí đã chứng kiến nhiửu cảnh tượng đau lòng hơn. Nhưng cái cách người tà i xế nhường đường cho người đà n ông khốn khổ, cùng ánh mắt ái ngại của anh ta khiến tôi cảm thấy có cái gì đặc biệt nơi người đà n ông nọ.

Gia cảnh khốn cùng...

Người đà n ông đó khoảng 50 tuổi, gương mặt nhăn nhúm đã sạm đen vì nắng gió. Anh ta vận một chiếc áo bay cũ kĩ rộng thùng thình. Đặc biệt là đôi chân, teo tóp và bé tí như một khúc thịt thừa treo lủng láº³ng trên chiếc xe lăn tà n tạ. Đằng sau chiếc xe, người đà n ông buộc một chiếc xô nhử cũ nát và bẩn thỉu, trong xô có một ít tiửn lẻ.

Số tiửn có lẽ anh ta vừa xin được sau một ngà y rong ruổi trên khắp các tuyến đường bụi bặm. Hửi ra tôi được biết, ở cái thị trấn Đồi Ngô bé nhử nà y, cháº³ng ai lạ lẫm hoà n cảnh đáng thương của người ăn xin nọ. Người đà n ông tên là Trần Văn Khiển ở xã Thanh Hải, huyện Lục Ngạn (cách thị trấn Đồi Ngô khoảng 15 km -PV). Anh Khiển có hoà n cảnh vô cùng khó khăn, bản thân anh bị tà n tật bẩm sinh nhưng vẫn phải "gánh" trên mình 4 miệng ăn gồm cả mẹ già , con nhử và một người vợ mắc bệnh hiểm nghèo.

Người tà i xế chở tôi cũng cho biết, đã từ lâu lắm, bất kể ngà y nắng hay ngà y mưa, anh Khiển cũng lăn xe khắp các ngả đường quanh thị trấn nà y để đi ăn xin. Số tiửn xin được không chỉ là miếng cơm manh áo cho gia đình mà còn là tiửn thuốc thang cho căn bệnh quái ác đang ngà y đêm hà nh hạ vợ anh Khiển nữa. Tất cả đửu đè nặng trên đôi vai người đà n ông tật nguyửn.

Bấy nhiêu lời chia sẻ cũng đủ là m lòng tôi như nghẹn lại, sự tò mò lạ lẫm chùng xuống, thế chỗ cho một nỗi xót xa... Cháº³ng muốn là m phiửn đến "công việc" của anh Khiển, tôi lên đường đến thôn Tân Giáp, xã Thanh Hải, huyện Lục Ngạn, nơi có tổ ấm khốn cùng của anh.

Cháº³ng khó gì để tìm ra căn nhà tà n tạ của gia đình người đà n ông ăn xin giữa vùng đồi núi bạt ngà n một mà u đất đử cằn cỗi. Đó là một căn nhà thấp lè tè, dột nát và có lẽ từ lâu lắm rồi không được sửa chữa. Khi chúng tôi đến, trong căn nhà xập xệ ấy có đủ mẹ già , con thơ và vợ dại của anh Khiển, đửu trong tình trạng ốm quặt quẹo, cả ngà y họ chỉ biết quanh quẩn ở nhà , trông chử và o "thu nhập chính" từ người đà n ông tật nguyửn.

Những người còn lại trong gia đình khốn quẫn của anh Khiển.

Thấy khách lạ đến nhà , cả ba người đửu tử ra sợ sệt, có lẽ lâu lắm rồi trong căn nhà rách nát ấy mới xuất hiện những người lạ mặt, họ cứ rúm ró trên chiếc giường cũ nát rồi đưa mắt nhìn chúng tôi dò xét, cháº³ng ai dám mở lời trước. Biết chúng tôi đến để tìm hiểu thêm vử gia cảnh khốn quẫn của gia đình, ban đầu bà Vũ Thị Bướng (mẹ anh Khiển, năm ngay đã ngoà i 70 tuổi) tủi thân rơm rớm nước mắt. Bà xúc động vì hoà n cảnh khốn quẫn của gia đình bà đã được người đời thông cảm.

Ngoà i chiếc giường là nơi duy nhất có thể ngồi đã được dà nh cho cô con dâu đau ốm, bà Bướng đà nh phải mời khách ngồi trước bậu cửa để tâm sự. Rồi bà Bướng nghẹn ngà o trải lòng với chúng tôi. Theo đó, anh Khiển sinh năm 1960, bị tật nguyửn bẩm sinh. "Khi phát hiện ra con mình chỉ phát triển phần thân và tay còn chân ngà y một teo tóp đi, tôi đã linh cảm thấy có chuyện cháº³ng là nh nhưng thời ấy nghèo đói quá, cháº³ng có tiửn cho con đi khám nên cứ đà nh để vậy", bà Bướng nghẹn ngà o nhớ lại.

Lớn lên một chút, cậu bé Khiển không những không đi được mà đôi chân ngà y cà ng èo uột, lủng láº³ng. Mọi sinh hoạt hà ng ngà y đửu phải nhử người khác. à”ng bà đà nh để Khiển lên một chiếc xe lăn và Khiển lấy đôi tay đẩy đi hết chỗ nà y đến chỗ nọ. Khi đến tuổi đi học thấy bạn bè cùng trang lứa chạy nhảy đến trường, Khiển cũng muốn được cắp sách đến trường nhưng với đôi chân dị tật, không thể đi lại, lại thêm gia cảnh quá cực khổ nên giấc mơ đến trường cũng đà nh gác lại.

Khi đã ở tuổi thanh niên, do chân yếu không lao động được, nhìn bố mẹ vất vả nuôi mình, nhiửu lúc Khiển cũng đau lòng lắm. "Một lần trên đường đi ra phố, có người qua đường thấy Khiển tà n tật thì động lòng cho một ít tiửn. Thế là từ đó, con tôi vử nhà xin bố mẹ hãy để mình đi ăn xin, ít nhất là cố gắng đủ tự nuôi lấy mình. Chúng tôi đã hết sức can ngăn nhưng Khiển vẫn không chịu, nó nói không muốn trở thà nh gánh nặng cho gia đình thêm nữa. Khuyên con mãi cháº³ng được, chúng tôi đà nh chấp nhận cho nó đi ăn xin", bà Bướng kể.

Cứ thế, sau khi quyết định nhập thân và o kiếp ăn mà y, hà ng ngà y Khiển lang thang khắp các ngã tư, bến xe, góc chợ để xin chút lòng thương của mọi người. Nhưng xin mãi một chỗ ai cũng quen mặt nên Khiển phải tìm chỗ mới và đi xa hơn. Và chính tại nơi đây, Khiển đã đưa vử một cô "vợ nhặt".

Hạnh phúc mong manh!

Ở cái xã Thanh Hải, chuyện anh Khiển cụt đi ăn xin "nhặt" được vợ đã trở thà nh điển tích để người dân nhớ mãi. Cháº³ng cần đến bà Bướng, ngay từ khi bước chân và o con đường đất đử hun hút dẫn và o thôn Tân Giáp, chúng tôi đã được những người dân địa phương kể vử câu chuyện nà y với một sự xót xa không giấu giếm.

Theo đó, và o khoảng năm 2000, trong một lần lọ mọ lên tận Vĩnh Yên (tỉnh Vĩnh Phúc) để ăn xin, anh Khiển đã gặp chị Nguyễn Thị Tuyên, một cô gái quá lứa lỡ thì và không có nhan sắc. Dù là một người tà n tật, nhưng trong thâm tâm của một người đà n ông vẫn le lói niửm hy vọng vử một hạnh phúc nhử nhoi trong đời.

Thế rồi, như duyên tiửn định, cô gái nọ chóng vánh đồng ý theo anh Khiển vử Bắc Giang là m dâu. Hôm anh Khiển đưa cô gái vử, cả xã Thanh Hải xôn xao. Họ hết sức ngạc nhiên vử câu chuyện cổ tích giữa thời hiện đại. Hôm đám cưới đơn sơ được diễn ra để báo cáo tổ tiên, cả là ng đổ đến căn nhà rách nát của anh Khiển, ai cũng mong muốn được nhìn thấy cô dâu hiửn thơm thảo già u lòng nhân ái, dám vượt qua những mặc cảm của số phận để mang tình yêu sưởi ấm trái tim cô đơn của người đà n ông tà n tật.

Anh Khiển vẫn ngà y ngà y hà nh khất trên đường để nuôi tổ ấm của mình

Lấy vợ xong, ra dáng một người đà n ông trụ cột của gia đình, anh Khiển thôi ăn xin rồi vay mướn mở một cửa hà ng tạp hóa nhử tại nhà , hai vợ chồng bán quán, giật gấu vá vai cũng đủ cơm cháo qua ngà y. Rồi năm 2001, chị Tuyên sinh hạ một cậu con trai kháu khỉnh, cháu bé được đặt tên là Trần Văn Được. Cái tên là bao khát vọng của người cha khi cuộc đời anh đã nếm trải bao cay đắng thiệt thòi.

Thế nhưng niửm vui ngắn cháº³ng tà y gang, sau khi sinh con, chị Tuyên bỗng mắc một chứng bệnh lạ. Căn bệnh khiến chân tay chị cứ run bần bật, đau nhức các khớp xương, muốn đi đâu cũng phải có người dìu, mọi sinh hoạt hà ng ngà y phụ thuộc và o người khác. Bệnh tình ngà y một nặng, sức khửe cà ng ngà y cà ng yếu dần, dù đã đi khám và thuốc thang nhiửu nhưng bệnh tình của chị Tuyên vẫn không thuyên giảm.

Cùng lúc ấy, mẹ anh Khiển bắt đầu sinh đủ các thứ bệnh của người già , trái gió trở trời bà đau yếu luôn, nằm liệt cả tuần mới dậy, cháu Được lại đang độ lớn, cần bao nhiêu chi phí khác. Cuộc sống quá cùng quẫn, không còn cách nà o khác, anh Khiển đà nh quay trở lại hà nh nghử ăn xin. Anh ngồi trên chiếc xe lăn bốn bánh lang thang khắp các nẻo đường góc chợ với hi vọng xin được chút tiửn để mua gạo ăn và mua thuốc chữa bệnh cho vợ.

Đưa mắt quan sát cậu bé Được đã 10 tuổi nhưng đen nhẻm và còi cọc, ngồi cạnh người phụ nữ gương mặt cứ thộn ra như người bị bệnh đao khiến chúng tôi không khửi nao nòng. Hạnh phúc mong manh của anh Khiển là đây, một gia đình toà n những người đau yếu và dặt dẹo.

Rưng rưng nhìn cô con dâu bệnh tật, bà Bướng cũng nghẹn lòng xót thương người con trai đã từng ấy tuổi vẫn phải đi lạy lục thiên hạ xin miếng cơm ăn qua ngà y. Bà Bướng kể: "Nhiửu hôm mưa gió, tôi thường khuyên nhủ con ở nhà nhưng nó không chịu. Nó bảo ở nhà thì lấy gì mà ăn, mà thuốc thang cho vợ. Ngà y được nhiửu thì còn đỡ, ngà y ít thì con tôi lại nhịn đói, nhường cơm lại cho vợ con nó. Đau lòng lắm chú ạ".

Trở gót khửi nhà bà Bướng, lòng tôi trĩu nặng, lo lắng mông lung vử số phận của những con người tội nghiệp trong căn nhà xập xệ ấy. Hạnh phúc của anh Khiển thật quá mong manh...