Truyền thuyết kể lại rằng, ở một làng miền núi nọ có một bà mẹ sinh được mười người con trai. Làng của mẹ bị giặc chiếm đóng. Người chồng bị giặc giết ngay từ ngày chúng tiến vào làng. Mười người con trai của mẹ vào đội quân chống giặc. Người con trai cả là chủ tướng của đội quân. Đội quân này đã làm cho bọn giặc thất điên bát đảo. Đã nhiều lần giặc mở những trận càn quét mà không sao tiêu diệt được. Tên tướng giặc sai quân bắt trói bà mẹ trên một ngọn đồi rồi cho quân mai phục. Hắn bảo bà mẹ hãy khuyên các con mình trở về, hắn sẽ cho làm tướng. Bằng không, hắn sẽ giết bà. Người mẹ đã kiên quyết: “Ta nhân danh người mẹ, ra lệnh cho các con không được vì ta mà phản bội quê hương”.
Mệnh lệnh của người mẹ lan khắp núi rừng. Bọn giặc run sợ. Những người con của mẹ thì thêm sức mạnh chiến đấu. Bọn giặc đã hành hình mẹ bằng cách đổ nhựa thông lên người bà và châm lửa đốt.
Kỳ lạ thay, dù bị thiêu đốt nhưng trái tim mẹ vẫn còn nguyên vẹn. Hằng đêm tại ngôi mộ của mẹ phát sáng rực một vùng trời. Mùa xuân về, nơi ấy mọc lên một cây hoa đỏ chót và người ta đặt tên cho nó là hoa mẫu đơn.
Có lẽ chẳng có loài hoa nào vừa có hương sắc lại mộc mạc, khỏe khoắn, lâu tàn như mẫu đơn nên vào ngày rằm, mùng 1, mùa Vu Lan… người dân thường hái hoa cắm vào lọ, đong bát nước trong từ giếng sâu, bày biện ban thờ thắp nén tâm hương tưởng nhớ ông bà, cha mẹ. Những bông hoa đỏ thắm, ấm áp như gửi gắm khát vọng tình yêu từ nghìn đời.
Ngày cha tôi còn sống, ông rất thích mẫu đơn. Ông trồng ở góc vườn một cây. Rồi cây mẹ nảy cây con, thành một bụi to. Cây ra hoa, lặng lẽ tỏa hương. Thuở bé, ra vườn chơi, tôi thích hái hoa rồi dứt ra từng cọng hoa nhỏ đưa lên miệng mút. Một vị ngọt loang ra trên lưỡi. Bao năm tháng trôi qua, cái mùi thơm thanh khiết và ngọt ngào của hoa vẫn đọng mãi trong ký ức của tôi với không ít bùi ngùi, thương nhớ.
Ngày ấy cha thường dặn dò: “Lớn lên khi có gia đình, dù bận rộn con cũng phải chăm trồng cây. Màu xanh tươi mát của cây cối sẽ gợi nên cảm xúc thư thái và tăng thêm năng lượng tích cực cho mình và những người chung quanh con à!”. Nhớ lời cha, tôi kiếm vài cái chậu đổ đất trồng cây ngoài ban công và tất nhiên không thể thiếu loài hoa ngọt ngào của tuổi thơ.
Thế giới thật dịu dàng khi có màu xanh của cây cỏ lá hoa. Thỉnh thoảng, được ngồi giữa vườn cây nhỏ tôi bỗng nhớ lại những ngày thơ ấu tươi đẹp. Có rất nhiều ký ức được tạo ra và có thể biến mất trong cả quãng đường đời nhưng hiếm có ai có thể quên đi ký ức tuổi thơ. Chẳng phải Đỗ Phủ từng bảo rằng: “Nguyệt thị cố hương minh” (Trăng ở quê nhà lúc nào cũng sáng). Có lẽ đó là thứ ánh sáng soi rọi mọi ký ức của miền thơ ấu đã thấm sâu vào trái tim và lưu giữ trọn vẹn mãi trong đời.
Sau trận mưa ngâu tối qua, sáng nay mọi vật như mới mẻ, tinh khôi. Những tia nắng cũng nhẹ nhàng, thôi bỏng rát. Ngẩng đầu lên nhìn trời xanh trong veo, chợt nhận ra làn gió thu mơn man. Thoảng trong gió, trong hơi sương lành lạnh, hương mẫu đơn dịu nhẹ tỏa bay khắp không gian. Ngắm mẫu đơn trổ hoa, tôi bỗng nhớ tới cha nhiều hơn và thấy thực sự biết ơn về tất cả những gì mình được thừa hưởng từ tổ tiên, gia đình.
