(!?) Hiện Dự thảo LTĐ đang băn khoăn 2 phương án vử quản lý dân cư. Theo đó, nếu giữ nguyên như Dự thảo cũ thì nhược điểm là khó bảo đảm tính ổn định trong trường hợp Luật Cư trú sửa đổi, bổ sung sau khi LTĐ có hiệu lực. Nhưng để không bị phụ thuộc và o việc sửa đổi, bổ sung Luật Cư trú, Dự án LTĐ qui định giao Chính phủ quy định điửu kiện đăng ký thường trú ở nội thà nh (theo phương án 2) lại là là m khó Chính phủ. Vì trong điửu kiện LTĐ có hiệu lực trước khi Luật Cư trú được sửa đổi, bổ sung thì Chính phủ không thể ban hà nh một Nghị định qui định điửu kiện đăng ký thường trú ở Thủ đô trái với các qui định của Luật Cư trú. Vậy là bà n đi tính lại, qui định vử quản lý dân cư trong Dự thảo LTĐ vẫn dậm chân tại chỗ bởi chưa tìm được lối vượt qua cái barie Luật Cư trú.
Liên tưởng đến Nghị quyết số 23 của HĐND TP.Đà Nẵng, những điửu kiện hạn chế nhập khẩu ở nội đô đã gây ra những sóng gió dư luận trái chiửu. Dù thà nh phố nà y cương quyết bảo vệ quan điểm rằng qui định như vậy không trái Luật Cư trú, không vi phạm bất kử³ qui định nà o của pháp luật hiện hà nh và đúng thẩm quyửn, nhưng Bộ Tư pháp, cụ thể là Cục Kiểm tra văn bản qui phạm pháp luật (VBQPPL), trước sau phán quyết nội dung nà y (và một số nội dung khác) của Nghị quyết 23 phải bị trảm vì không hợp hiến và hợp pháp, nhất là khi căn cứ và o qui định của Luật Cư trú hiện hà nh. Lình xình quanh Nghị quyết 23 đang tạm thời im ắng để chử TP.Đà Nẵng thực hiện Công văn của Bộ Tư pháp vử tự kiểm tra và xử lý VBQPPL trái pháp luật trong thời hạn luật định. Thậm chí đã có ảo vọng qui định hạn chế nhập cư trong Nghị quyết 23 được thực hiện thà nh công, biết đâu là kinh nghiệm thực tiễn quý báu cho qui định vử quản lý dân cư của Dự thảo LTĐ (!!!).
Song rút kinh nghiệm từ câu chuyện Nghị quyết 23, thì qui định vử quản lý dân cư trong Dự thảo LTĐ muốn sống sót phải đảm bảo không động chạm đến quyửn cơ bản của công dân, trên cơ sở rà soát lại các qui định pháp luật, bám sát pháp luật cư trú để sau nà y Luật Cư trú sửa đổi thì LTĐ vẫn phù hợp “ Chủ tịch UBND TP Nguyễn Thế Thảo nhấn mạnh. Tuy nhiên, Ban soạn thảo LTĐ cũng lưu ý rằng, các qui định được cho là điửu kiện hạn chế nhập cư và o Thủ đô khiến nhiửu người lên án là vi phạm quyửn hiến định, quyửn cơ bản của công dân là quyửn tự do cư trú thực tế chỉ là hạn chế nhập cư và o 4 quận nội đô (Hoà n Kiếm, Ba Đình, Hai Bà Trưng, Đống Đa) để tạo điửu kiện cho các quận nà y phát triển phù hợp, ngăn số lượng dân cư ngà y cà ng phình to trong khi cơ sở hạ tầng của các quận nà y không thể thay đổi, chứ không phải hạn chế quyửn nhập cư, cư trú của công dân và o Thủ đô.
Đặc thù là thêm chứ không trái luật
Cũng là vấn đử gây nhiửu tranh cãi trong quá trình xây dựng Dự thảo LTĐ, xác định những vấn đử mang tính đặc thù cho Thủ đô luôn vấp phải nhiửu ý kiến chưa đồng thuận. Theo nhiửu chuyên gia pháp lý, ngoà i quy định cụ thể, pháp luật cũng có những quy định riêng, ngoại lệ và đó có thể coi là cơ sở để quy định các vấn đử đặc thù trong Dự thảo LTĐ.
Hiểu như vậy thì những qui định đặc thù của LTĐ chỉ là qui định thêm, chứ không phải qui định trái hay sai (có nội dung khác) so với hệ thống qui định pháp luật hiện hà nh. Do vậy, Ban soạn thảo Dự án LTĐ nhất trí xử lý vấn đử đặc thù trong LTĐ bằng cách giao các ngà nh, các lĩnh vực rà soát lại các văn bản pháp luật liên quan, điửu chỉnh những nội dung cần thiết... liên quan đến nội dung cụ thể của các qui định đặc thù.
Từ đó, xây dựng các qui định tạo sự tự chủ trong giới hạn để tạo đà phát triển trong khung quyửn hạn có sự kiểm soát của Nhà nước... Điểm đáng lưu lý của Dự thảo lần nà y là đã loại bử điửu khoản Thủ đô được giữ lại 100% khoản vượt thu ngân sách sau khi tiếp thu ý kiến của ĐBQH; bổ sung trách nhiệm của Hà Nội trong việc trình Chính phủ quy định lộ trình, chính sách hỗ trợ vử tà i chính, đất đai để di dời trường trung cấp chuyên nghiệp, cơ sở giáo dục đà o tạo, giáo dục nghử nghiệp, trụ sở cơ quan trung ương, bệnh viện không phù hợp với quy hoạch hoặc gây ô nhiễm môi trường ra khửi nội thà nh và không xây dựng mới các tổ chức trên ở khu vực nà y; bố trí quử¹ đất sạch, còn các cấp ngân sách thì đảm bảo kinh phí đầu tư xây dựng trụ sở mới cho các cơ quan nhà nước phải di dời theo qui hoạch chung của Thủ đô; chủ động phối hợp, hỗ trợ các tỉnh, thà nh phố thuộc vùng Thủ đô để liên kết, hợp tác cùng phát triển.
