Hợp tác, giao lưu văn hóa: tô đậm quan hệ đối tác chiến lược toàn diện Việt - Hàn
Việt Nam và Hàn Quốc tuy vị trí địa lý không “núi liền núi sông liền sông” nhưng thời gian qua “tình sâu hơn nước Hồng Hà, Cửu Long”. Trong đó hoạt động giao lưu, hợp tác văn hóa có những bước tiến vượt bậc, góp phần làm sâu sắc hơn mối quan hệ đối tác chiến lược toàn diện giữa Việt Nam và Hàn Quốc.
Tháp tùng Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol thăm cấp Nhà nước tới Việt Nam vừa qua, ngài Park Bo Gyoon - Bộ trưởng Bộ VH-TT&DL Hàn Quốc đã có cuộc hội đàm với Bộ trưởng Bộ VH-TT&DL Việt Nam. Tại cuộc hội đàm này, ngài Park Bo Gyoon khẳng định với người đồng cấp Nguyễn Văn Hùng, quan hệ hợp tác giữa hai nước tiếp tục phát triển vượt bậc mà văn hóa luôn là nền móng vững chắc trong mối quan hệ này.
“Việt Nam – Hàn Quốc đang đi chung trên một “con thuyền” văn hóa. Hàn Quốc luôn quan sát và nhận thấy rõ Việt Nam đang nỗ lực phát triển nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc. Sự phát triển về văn hóa – kinh tế của Việt Nam cũng chính là tín hiệu đáng mừng với Hàn Quốc”, ngài Park Bo Gyoon chia sẻ.
Thực tế phản ánh, Việt Nam và Hàn Quốc nhiều năm qua đã có sự hợp tác, giao lưu trong lĩnh vực văn hóa có tính thực chất và hiệu quả. Hàng loạt sự kiện hợp tác, giao lưu văn hóa giữa hai Việt Nam đã diễn ra, góp phần quảng bá hình ảnh đất nước, nét văn hóa đặc sắc văn hóa, thúc đẩy ngành du lịch, tăng sự đoàn kết nhân dân giữa Việt Nam và Hàn Quốc.
Có thể kể đến các chương trình: Những ngày Văn hóa Hàn Quốc tại Quảng Nam, Lễ hội Du lịch - Văn hóa Việt Nam tại Hàn Quốc, Lễ hội Văn hóa và ẩm thực Việt Nam - Hàn Quốc, Lễ hội văn hóa đèn lồng Việt – Hàn, Tuần lễ Văn hóa - Du lịch Việt Nam tại Hàn Quốc, Tuần phim Hàn Quốc tại Việt Nam…
Trong lĩnh vực thư viện, Hàn Quốc đã thực hiện một số dự án tại Việt Nam góp phần mở rộng không gian văn hóa, thưởng thức văn hóa và đọc sách, nâng cao chất lượng đời sống tinh thần của người dân.
Với kinh phí gần 2 triệu USD, Bộ VH-TT&DL Hàn Quốc lựa chọn Thư viện Hà Nội thực hiện “Dự án tái tạo thư viện công cộng”. Qua hai giai đoạn (giai đoạn 1 từ tháng 11 đến tháng 12/2022, giai đoạn 2 từ tháng 12/2022 đến tháng 4/2023), dự án này đã hoàn thành và đi vào hoạt động, đáp ứng văn hóa đọc trong xu thế toàn cầu hóa, ứng dụng công nghệ thông tin và giúp Thư viện Hà Nội chuyển mình từ thư viện truyền thống sang hiện đại, mang lại nhiều tiện ích, nâng cao chất lượng phục vụ các tầng lớp nhân dân.
Lĩnh vực nghệ thuật biểu diễn, các nghệ sĩ Việt Nam và Hàn Quốc nhiều năm qua đã đến mỗi nước để trình diễn, giới thiệu các tác phẩm nghệ thuật truyền thống, mới lạ và đặc sắc tới người dân hai quốc gia.
Những bản nhạc nổi tiếng của Hàn Quốc gồm Arirang tìm người, Nỗi buồn của Hanne hay bài dân ca Cây trúc xinh của Việt Nam được các nghệ sĩ và dàn nhạc truyền thống xứ kim chi cất lên trong khuôn khổ Lễ hội Du lịch - Văn hóa Việt Nam tại Hàn Quốc 2022 khiến nhiều người mê đắm. Ngược lại, các nghệ sĩ Nhà hát Nghệ thuật đương đại Việt Nam chinh phục khán giả Hàn Quốc với những tác phẩm âm nhạc ở quốc gia hình chữ S: Xinh tươi Việt Nam, Xuân về trên bản Mèo, Để Mỵ nói cho mà nghe, Quê hương, Ngẫu hứng lý ngựa ô, Tây Nguyên chào mặt trời, Lửa tình cao nguyên..
Gần nhất, Nhà hát kịch Việt Nam và Hiệp hội các nhà sản xuất chương trình biểu diễn Hàn Quốc (KAPAP) phối hợp dàn dựng, biểu diễn vở Bến không chồng dựa theo tiểu thuyết cùng tên của nhà văn Dương Hướng. Vở diễn do NSƯT Lâm Tùng và đạo diễn Kim Min-jeong dàn dựng. Bến không chồng được dàn dựng bởi nghệ sĩ hai nước nhận thấy nét tương đồng trong văn hóa, bởi cả Việt Nam và Hàn Quốc đều từng trải qua chiến tranh, người phụ nữ trải qua bao nỗi vất vả gian truân cả trong thời chiến và hậu chiến.
Việc hợp tác giữa Nhà hát kịch Việt Nam với KAPAP qua Bến không chồng góp phần nâng cao, đưa các giá trị nghệ thuật của hai quốc gia và châu Á ra thế giới. Đây cũng là nền tảng để Việt Nam và Hàn Quốc có nhiều bước tiến trong hợp tác phát triển nghệ thuật biểu diễn nói riêng .
Cùng với đó, nhiều năm qua, hợp tác điện ảnh giữa Việt Nam và Hàn Quốc từng bước có dấu ấn sâm đậu. Nhiều khóa học làm phim Toto do CJ CGV Việt Nam và CJ Welfare Foundation tổ chức, đã ươm mầm tình yêu điện ảnh cho các bạn trẻ Việt Nam được thực hành các kỹ thuật làm phim cơ bản (viết kịch bản, quay phim, diễn xuất, dựng phim, sản xuất phim).
Đặc biệt, khởi xướng từ năm 2018 bởi CJ Cultural Foundation Hàn Quốc và CGV Việt Nam, “Dự án phim ngắn CJ” trở thành sân chơi điện ảnh uy tín và là bệ phóng của nhiều tài năng trẻ của điện ảnh Việt. Thành quả gần đây nhất khi đạo diễn Phạm Thiên Ân với Bên trong vỏ kén vàng được nhận giải Camera d’Or tại LHP Cannes 2023 danh giá. Ít ai biết, tác phẩm của Phạm Thiên Ân kể trên được phát triển từ phim ngắn Hãy tỉnh thức và sẵn sàng thuộc Dự án phim ngắn CJ mùa đầu tiên.
Hàng loạt tác phẩm điện ảnh đánh dấu sự hợp tác giữa các nhà sản xuất Việt Nam và Hàn Quốc cũng đã được thực hiện và ra mắt khán giả. Có thể kể đến Mùi ngò gai, Lẵng hoa tình yêu, Tuổi thanh xuân, Bí mật thiên đường, Cô dâu vàng, Để mai tính 2, Chào cô Thúy, Mười… Các tập đoàn giải trí của Hàn Quốc như CJ cùng hệ thống rạp chiếu phim CGV cũng tích cực đầu tư vào lĩnh vực điện ảnh của Việt Nam để tăng tỉ lệ phim nội địa chiếu tại các rạp, giảm dần phim nhập ngoại.
Từ những kết quả trên có thể khẳng định, hoạt động hợp tác và giao lưu văn hóa giữa Việt Nam và Hàn Quốc nhiều năm qua đã đi vào chiều sâu, trải rộng trong nhiều lĩnh vực văn hóa nghệ thuật. Qua đây đưa hình ảnh hai quốc gia vươn xa, mở ra cơ hội phát triển không chỉ lĩnh vực văn hóa mà còn về du lịch, kinh tế, xã hội, giáo dục... của hai nước Việt - Hàn.
Qua việc hợp tác, giao lưu văn hóa đã lan tỏa giá trị văn hóa, con người, quảng bá hình ảnh, nâng cao vị thế, tiếng nói của hai quốc gia trên trường quốc tế. Mặt khác tăng cường sự trao đổi, giao thoa, lĩnh hội về văn hóa và bồi đắp thêm cho kho tàng văn hóa của hai nước Việt - Hàn. Việt Nam và Hàn Quốc đẩy mạnh hợp tác và giao lưu văn hóa còn tạo ra sự tiếp biến, gìn giữ, phát huy và điều chỉnh các giá trị văn hóa riêng của mỗi quốc gia phù hợp với dòng chảy chung của thế giới, thời đại.
Ngày 5/12/2022 tại Thủ đô Seoul, Bộ VH-TT&DL Việt Nam và Hàn Quốc đã ký kết "Bản ghi nhớ hợp tác về Văn hóa" giữa hai Bộ, giai đoạn 2023-2025, với các nội dung chính: tăng cường trao đổi các đoàn nghệ thuật, ưu tiên nghệ thuật truyền thống để tham gia các Lễ hội được tổ chức tại mỗi nước, chia sẻ kinh nghiệm phát triển ngành công nghiệp giải trí để triển khai hiệu quả Chiến lược phát triển công nghiệp văn hoá, trao đổi kinh nghiệm trong lĩnh vực bảo vệ, phát huy giá trị di sản văn hóa và kinh nghiệm thực tiễn trong việc bảo vệ và ngăn chặn tệ nạn buôn bán trái phép di sản văn hóa.
Tiếp đến, trong chuyến thăm cấp Nhà nước tới Việt Nam từ ngày 22 - 24/6/2023 của Tổng thống Hàn Quốc, Chính phủ Việt Nam và Chính phủ Hàn Quốc đã nhất trí ký kết và thực hiện “Chương trình Hành động triển khai quan hệ đối tác chiến lược toàn diện Việt Nam - Hàn Quốc”.Trong đó, nội dung hợp tác về văn hóa, Chính phủ hai nước thống nhất tích cực xúc tiến tổ chức các hoạt động văn hóa như triển lãm, biểu diễn, Ngày văn hóa, Tuần văn hóa... nhằm thúc đẩy sự hiểu biết lẫn nhau và tình hữu nghị giữa nhân dân hai nước. Hai bên nhất trí hợp tác nhằm tăng cường giao lưu nhân lực trong lĩnh vực công nghiệp văn hóa.