Trải lòng cùng giá vẽ, bảng mà u
Sinh năm 1956 tại Nam Định, sau một thời gian tham gia quân ngũ, Vũ Xuân Dương thi đậu và o Khoa Hội họa, Đại học Mử¹ thuật Việt Nam rồi tốt nghiệp và o năm 1990 với điểm số thủ khoa. Trở vử quê, anh được nhận và o giảng dạy tại trường Cao đẳng Văn hóa nghệ thuật Nam Định. Đến năm 2000 anh học tiếp cao học tại Đại học Mử¹ thuật Việt Nam, chuyên ngà nh Đồ họa. Năm 2003, tốt nghiệp chương trình thạc sử¹, Xuân Dương tiếp tục công việc cũ của mình cho đến năm 2011 được thuyên chuyển vử Hội Văn học nghệ thuật tỉnh. Hiện anh là Phó Chủ tịch Hội kiêm Trưởng ban Mử¹ thuật, đồng thời cũng là Chi hội trưởng Chi hội Mử¹ thuật của Hội Mử¹ thuật Việt Nam tại Nam Định.
Tác phẩm của họa sĩ Vũ Xuân Dương.
Thời gian là m giảng viên của trường Cao đẳng Văn hóa nghệ thuật Nam Định (những năm 2000 “ 2005), Xuân Dương vẽ nhiửu lắm. Anh say sưa thử mình trên các loại chất liệu, đặc biệt là sơn dầu và bột mà u. Ban ngà y đi dạy học, anh phải tranh thủ vẽ và o ban đêm. Có những đêm, dưới ánh điện bạc mà u của căn nhà nhử ấm cúng, Vũ Xuân Dương đã thức trắng bởi niửm đam mê không cho anh chợp mắt. Những bức sơn dầu như Ký ức thời chiến, à‚m vang ngà y mùa, Sức sống, Hoa súng sớm, Phố chợ sau cơn mưa, Thiếu nữ mùa xuân, Nhớ vử Trường Sơn hay những bức bột mà u như Hướng thiện và một và i bức chân dung vẽ vợ con... đã ra đời trong những đêm như thế. Đử tà i của Xuân Dương thời kử³ nà y thường là đử tà i cách mạng hay phong cảnh, chân dung. Nét vẽ của anh nhẹ nhà ng, lãng mạn, mà u sắc hà i hòa, tinh tế, đẹp mắt. Mọi người xung quanh yêu mến và tự hà o vử anh, khi tên Vũ Xuân Dương được xướng trong những giải thưởng mử¹ thuật của Hội Mử¹ thuật Việt Nam và của tỉnh Nam Định.
Nhưng rồi, cuộc đời nhiửu khi mang đến những điửu chúng ta không ngử tới. Có vẻ như tất cả đửu là định mệnh, Vũ Xuân Dương nói với một nụ cười thoáng nỗi buồn. Cuộc hôn nhân mà anh ra sức hy vọng và vun vén cũng đến lúc tan vỡ. Tất cả đã ra đi, những nụ cười ấm áp thuở nồng nà n, những chăm chút lo toan và khao khát, những mâu thuẫn giằng xé tâm can, những bức tranh lấp lánh mà u hạnh phúc... Tất cả đã ra đi, chỉ còn lại anh với một nỗi chống chếnh hoang vắng dường như không gì bù lấp được. Thời gian đó tôi phải đối diện với nỗi buồn sâu thẳm nhất, Xuân Dương nói.
Thế rồi hội họa đã bù lấp cho anh, cái khoảng trống sâu thẳm phía sau nỗi đau và mất mát. Anh lao và o vẽ, không nhiửu như thời kử³ trước, nhưng đủ để xoa dịu nỗi buồn. Công việc mới ở Hội cũng giúp Xuân Dương giải tửa nỗi lòng. Anh trút tất cả lên giá vẽ, bảng mà u. Ở đó nỗi buồn men theo từng mà u sắc mà vượt thoát ra khửi lồng ngực, trái tim. Xuân Dương chia sẻ: Tôi cần phải vẽ hơn bất cứ lúc nà o. Nỗi hoang vắng trong lòng tôi giống như một sa mạc khô cằn, và hội họa đã cho tôi thửa cơn khát.
Cơn mưa mát là nh từ hội họa
Cũng đến lúc tất cả qua đi. Nỗi buồn, rồi cũng đến lúc tạ từ nó. Một bức tranh mang tên Tạ từ đã diễn tả được hết nỗi lòng của người họa sĩ lúc bấy giử. Như để nhắc nhở chính mình, cũng là khi anh nhận thấy mình đã có thể vượt qua nỗi buồn sâu thẳm ấy để bắt đầu lại cuộc sống, Xuân Dương đã đặt tất cả và o trong khuôn vải: nỗi buồn còn vương vấn, niửm bình thản đón nhận, khao khát được bay lên và hy vọng... Bức Tạ từ được vẽ theo phong cách biểu hiện và trừu tượng, đã được tặng thưởng của Hội Mử¹ thuật Việt Nam năm 2012. Một tác phẩm khác, bức Ranh giới, cũng là một thà nh công của Xuân Dương trong lối thể hiện mới nà y, khi ngòi bút dấn sâu hơn và o khai thác tâm tưởng, sắc mạnh hơn khi biểu đạt tính triết lý. Những gương mặt không rõ nét, những bà n tay khô cứng với chiếc đồng hồ đếm thời gian, những con mắt nửa đen nửa trắng..., tất cả đang đứng ở một ranh giới rất mửng manh của thiện và ác, có và không, được và mất, hạnh phúc và bất hạnh. Đôi khi chỉ nhích thêm một chút thôi, con người chúng ta hoà n toà n có thể rơi vử phía bên kia chiến tuyến...
Giử đây Vũ Xuân Dương dà nh nhiửu thời gian để tìm tòi những ý tưởng và bút pháp mới mẻ như thế. Anh không còn hà i lòng với lối vẽ đơn giản, đèm đẹp một cách thường tình như trước đây. Bạn bè trong giới đánh giá cao những thử nghiệm nghệ thuật nà y của Xuân Dương, và luôn động viên anh tiếp bước. Vượt qua được nỗi buồn sâu thẳm của cuộc đời, anh đã trở nên bình thản, sẵn sà ng đón nhận mọi chuyện một cách an nhiên, trầm tĩnh. Hà ng ngà y, anh vẫn tranh thủ những lúc rỗi việc là ngồi ngay xuống bên giá vẽ. Công việc sáng tạo nghệ thuật lúc nà o cũng khiến anh thấy trong lòng ấm áp, được động viên an ủi. Nó cũng là định mệnh, người họa sĩ nói. Hội họa đã nhử xuống nỗi hoang vắng đời anh những giọt mưa mát là nh. Dường như chính nó, từng ngà y, đã thầm thì bên tai họa sĩ điửu mà anh từng gửi gắm trong một bức vẽ bột mà u mang tên: Hãy vui lên nà o.