Công tử Bạc Liêu và "đại yến gan rồng"

LÄ| 31/01/2012 11:34

(NHN) Công tử Bạc Liêu là thà nh ngữ xuất phát từ cuộc đời ăn chơi trở thà nh huyửn thoại của những cậu ấm từ vùng đất từng được mệnh danh là già u nhất Nam Bộ.

Đệ nhất ăn chơi

Nhà báo, nhà văn Phan Trung Nghĩa, người được giới cầm bút phong tước hiệu Công tử Bạc Liêu (CTBL) không chỉ vì anh là tác giả quyển sách Công tử Bạc Liêu - sự thật và giai thoại mà còn bởi phong cách chơi đến mát trời ông địa, đã có lần thú nhận với tôi rằng: So với kử³ tích của tiửn bối, tôi chưa được đứng gần hà ng rà o của cái thà nh trì ăn chơi đó.

Theo Phan Trung Nghĩa, đối tượng khai sinh ra thà nh ngữ CTBL chính là Huử³nh Văn Phước, gọi theo tiếng Hoa là Dù Hột, con của ông chủ Chá, một đại địa chủ xứ Bạc Liêu. Tương truyửn Dù Hột chịu chơi đến mức khi thấy có 5 chiếc xe tranh nhau chở khách bèn bao tất tần tật vì ngườ¡ng mộ cái thú trả tiửn không cần cân đo đong đếm.

Nét phong độ vẫn còn đó ở người đà n ông 72 tuổi được người đời phong danh Công tử Khánh. Ảnh: Nhật Hồ

Chiếc chở công tử, chiếc chở nón, chiếc chở gậy, chiếc chở cặp da và chiếc chở mắt kiếng. Vử sau thà nh ngữ CTBL được xã hội hóa, gọi chung cho tất cả những địa chủ con ở Bạc Liêu có máu ăn chơi danh bất hư truyửn. Mỗi người mỗi nết, nhưng tất cả đửu có điểm chung là xem tiửn như giấy lộn và cháº³ng có món ngon vật lạ nà o trên đời nà y mà các cậu chưa trải qua. Đương thời, người ta xếp hạng CTBL theo 4 trường phái. Đại diện cho trường phái trăng hoa là công tử Điửu. Cậu sẵn sà ng hạ lệnh cho tá điửn vác cả trăm giạ lúa đổi lấy một đêm vui với người đẹp.

Mỗi lần là một hương đồng gió nội khác nhau, quyết không lặp lại. Lưu truyửn sau một đêm vui vẻ với con gái ông Trần Thanh Bạch - người được mệnh danh là người đẹp xứ Bạc Liêu thời ấy, công tử tử ra rất đẹp lòng nên bo thêm tiửn cho người đẹp cất nhà , còn chuyện tình cảm thì công tử đã đoạn tuyệt ngay sau cái đêm hôm ấy. Đại diện cho trường phái văn nghệ là công tử Lũy. Không chỉ thường xuyên tổ chức đại tiệc, công tử còn nuôi nấng cả đoà n ca hát trong nhà . Đại diện cho trường phái yêng hùng là công tử Cân (Phan Kim Cân). Từng học luật ở Hà Nội, nhưng do ghét Tây nên công tử nhất định không là m việc cho tụi mắt xanh mũi lõ, mà ở nhà tổ chức nuôi chứa các chí sĩ yêu nước, trong đó có chí sĩ Nguyễn An Ninh... Gắt củ kiệu nhất là trường phái do cậu Ba Huy, tức Trần Trinh Huy, đứng đầu.

Từng du học bên Tây, lại là con trai đại điửn chủ nức tiếng già u có Trần Trinh Trạch, người sở hữu 110.000ha lúa và hơn 100.000ha muối... nên cậu Ba Huy có những cách chơi vượt cả mình rồng. Cậu rinh vử chiếc xe mu rùa Peugeot, loại xe mà đương thời chỉ có vua Bảo Đại mới dám sắm để vi hà nh, chỉ để đi... thăm ruộng. Thậm chí sau nà y cậu Ba còn mua cả máy bay là m chân đi thăm ruộng và thuê người Tây vử là m quản lý điửn sản... Còn vử bản lĩnh đà n ông, cậu Ba quả là cao thủ khi không chỉ cưới vợ Tây mà còn là người đầu tiên ở miửn Tây tổ chức thi đấu xảo sắc đẹp và o năm 1940 với vai trò là chủ khảo. Danh sách "nhân tình, nhân ngãi" của cậu Ba, toà n là người đẹp và nghệ sĩ nổi tiếng đương thời, dà i đến mức ngay cả cậu cũng không sao nhớ hết... Nói vử kử³ tà i ăn chơi quả cậu Ba Huy xứng danh là đệ nhất CTBL, bởi trên đời nà y chỉ mỗi món gan rồng là chưa từng nếm. Nhưng chính đây là gót chân A-sin khiến sau nà y vị đệ nhất CTBL đã bị qua mặt, mà người đó lại là cháu ruột kêu cậu Ba bằng cậu: Công tử Khánh.

Mình rồng và đại yến gan rồng

Sinh năm 1940, cầm tinh con rồng, cuộc đời của công tử Khánh (tên thật là Phan Kim Khánh) có lúc ăn chơi cháº³ng kém mình rồng. Là sản phẩm của cuộc tình đầy lãng mạn giữa công tử yên hùng Phan Kim Cân và quý nữ thứ sáu của đại điửn chủ Trần Trinh Trạch - bà Trần Thị Đông, lẽ đương nhiên ông Khánh sẽ trở thà nh công tử, nhưng chính cái tính dọc ngang nà o biết trên đầu có ai đã thôi thúc ông cố công tạo dựng cho mình thương hiệu riêng đến mức người từng trải như cậu Ba Huy cũng chà o thua vì chưa lần được nếm món gan rồng như cháu. Chúng tôi đến nhà công tử Khánh ở Cầu Sập, ngoại ô TP.Bạc Liêu. Nếu không được giới thiệu trước, tôi khó lòng tin được ông Khánh đã bước qua cái tuổi xưa nay hiếm (72 tuổi).

Thời gian và sự sa sút kinh tế vẫn không là m lu mử được vẻ sung mãn và nét quý tộc của người cuối cùng được hưởng trọn danh vị CTBL. Vừa nghe có khách viếng, ông khui hũ rượu ngâm cả tổ ong mật để nhâm nhi với món heo quay đặc sản xứ Bạc Liêu. Đúng là công tử! Sau mấy vòng xã giao, rượu ngà ngà , người đà n ông có 7 đời vợ chính thức với 7 dòng con nà y đã hé lộ cuộc đời ăn chơi bá cháy của mình. Khoảng đầu thập niên 1960, được gia đình đưa lên Sà i Gòn ăn học, nhưng do cái máu ăn chơi cứ rần rật nên dù được chu cấp khoản tiửn rất lớn, nhưng thỉnh thoảng công tử Khánh vẫn phải vử Bạc Liêu bán ít căn phố lầu.

Một lần đang buồn vì hết tiửn, bỗng công tử Khánh được gã người Hoa, một đại gia trong giới kinh doanh đồ cổ, kêu đến cho tiửn với điửu kiện: Vử nhà ông ngoại lấy cặp lục bình đầu tiên trong số 5 cặp đang trưng bà y, sẽ được thưởng 250.000 đồng. Công tử Khánh cà ng hoảng hồn khi gã người Hoa nói rõ mồn một: Cặp lục bình cao 7 tấc, có hình con rồng 5 móng ôm quanh, dưới đít có ấn triện đử. Đến lúc chôm được, công tử Khánh cà ng hốt hoảng: Thằng cha nà y biết rà nh đồ trong nhà ông ngoại hơn cả cháu ruột. Cặp lục bình mang lên, gã người Hoa mân mê như trứng mửng. Rồng 5 móng là đồ ngự dụng.

Đây là báu vật. Nói xong, không chỉ giao đủ tiửn, gã người Hoa còn thưởng thêm: Nghe đồn cậu thích ăn chơi, bữa nay tôi đãi nhất dạ đế vương. Là tay chọc trời, nhưng trong suốt cuộc đời ăn chơi đã qua và mãi đến sau nà y, công tử Khánh không bao giử trải qua cảm giác tuyệt diệu như lần thưởng thức bữa đại yến gan rồng hôm ấy. Mình mặc long bà o, vừa ngồi và o ngai và ng đã có hoà ng hậu đẹp như tiên giáng trần sà và o lòng, bên dưới 20 cung nữ tuyệt sắc uốn éo mời gọi... - giọng ông Khánh trở nên nóng hổi. Sau khi vui vầy với hoà ng hậu, đến giử ăn, một tên đóng vai thái giám bước và o nói léo nhéo giọng xăng pha nhớt: Xin hoà ng thượng ban thiện ngự. Đang cao hứng, nổi máu công tử, ông Khánh kêu: Gan rồng.

Tưởng là nói chơi, nà o ngử một hồi sau tên thái giám bưng lên cái khai bên trong là con rồng được cắt tỉa từ củ hủ dừa đẹp như... tranh. Giữa bụng rồng là lá gan to cỡ cái chén. Vừa dọn, thái giám vừa giải thích: Bẩm đây là gan con công. Công gần với phụng mà phụng song hà nh và ngang tước với rồng, nên nay dùng gan công thay thế cho gan rồng, mời bệ hạ... Vừa đưa miếng gan công qua đầu lườ¡i, cái vị giác vốn no đủ sơn hà o hải vị như được đánh thức bởi cái mùi thoang thoảng thơm, cái vị bùi bùi không gì sánh được khiến người từng trải như công tử Khánh cũng vỗ tay khen: Thằng cha ba Tà u nà y cao tay ấn thật!.

Đã hơn thế kỷ trôi qua, thế sự đã bao đổi thay, nhưng cái thà nh ngữ CTBL vẫn được lưu truyửn. Mỗi người một cách nhìn nhận, nhưng có điửu chắc chắn là cháº³ng một ai đủ can đảm nổi tiếng theo cái danh vị ấy.