Thứ sáu, 16/5/2025

Bí ẩn địa đạo ''độc nhất vô nhị'' ở Hà Nội

dantri| 19/04/2021 15:01

Hình thành từ thời kháng chiến chống Pháp, với chiều dài gần 11km, có thể nói, địa đạo Nam Hồng (Đông Anh, Hà Nội) là địa đạo "có một không hai" ở miền Bắc.

.
Bí ẩn địa đạo ''độc nhất vô nhị'' ở Hà Nội
 Trước kia, địa đạo dài khoảng hơn 11km nằm ở Nam Hồng (huyện Đông Anh, Hà Nội). Tuy nhiên, đến giờ chỉ còn giữ được khoảng 200m, chạy qua lòng đất của các gia đình. Trong số hàng chục cửa hầm xuống địa đạo, hiện chỉ còn hai cửa hầm, trong đó, một cửa nằm dưới gầm giường nhà bà Phạm Thị Lai, một cửa hầm nằm ở góc nhà ông Phạm Văn Dộc.
Bí ẩn địa đạo ''độc nhất vô nhị'' ở Hà Nội
Địa đạo Nam Hồng được xây dựng từ những năm kháng chiến chống Pháp và được xếp hạng di tích lịch sử cấp quốc gia năm 1996. Ngôi nhà của bà Phạm Thị Lai, nơi còn một cửa hầm xuống địa đạo Nam Hồng ở phía dưới giường ngủ của gia đình.
Bí ẩn địa đạo ''độc nhất vô nhị'' ở Hà Nội
Lối xuống địa đạo qua cửa hầm dưới gầm giường nhà bà Lai khá nhỏ, chỉ đủ cho một người lớn đi xuống. Có một chiếc thang sắt gắn vào vách hầm để mọi người lên xuống. Vừa dẫn đường, anh Phạm Quang Hài (con trai bà Lai) cho biết, theo lời mẹ kể, từ đầu năm 1947, đội du kích xã Nam Hồng sau khi được thành lập đã cùng thanh niên, nam nữ khỏe mạnh trong làng bắt đầu đào hệ thống giao thông hào sát vào lũy tre. 
Bí ẩn địa đạo ''độc nhất vô nhị'' ở Hà Nội
Giao thông hào có chiều sâu hơn 1m và rộng 1,2-1,4m. Đất đào giao thông hào được đắp lên chân các bụi tre, tạo ra những ụ thành kiên cố, vừa làm thành lũy, vừa nuôi dưỡng tre phát triển tốt, vừa ngăn chặn xe tăng, đại bác và bộ binh của địch. 
Bí ẩn địa đạo ''độc nhất vô nhị'' ở Hà Nội
Địa đạo Nam Hồng được chia thành nhiều ngách.
Bí ẩn địa đạo ''độc nhất vô nhị'' ở Hà Nội
Tại nhà ông Phạm Văn Dộc, trong căn bếp cũ ở góc vườn hiện còn lại một cửa hầm dẫn xuống địa đạo. Địa đạo này ít người đến nên rất ẩm thấp
Bí ẩn địa đạo ''độc nhất vô nhị'' ở Hà Nội
9 năm kháng chiến chống thực dân Pháp, quân dân Nam Hồng đã đánh 308 trận, diệt 354 tên địch, làm bị thương 153 tên, 135 tên phải quy hàng; thu 72 súng trường, 3 súng tiểu liên, 780 lựu đạn, phá 3 xe lội nước, 1 trung liên.
Bí ẩn địa đạo ''độc nhất vô nhị'' ở Hà Nội
Khung cảnh đầu tiên hiện ra khi xuống bên dưới địa đạo là một đoạn tường được xây bằng gạch, trần uốn cong kiểu mái vòm. 
Bí ẩn địa đạo ''độc nhất vô nhị'' ở Hà Nội
Để biến làng, xã thành chiến địa bất khả xâm phạm, quân dân Nam Hồng đã mở rộng hệ thống hầm bí mật bằng cách nối thông các hầm với nhau, tạo thành hệ thống giao thông bí mật, liên hoàn trong lòng đất.
Bí ẩn địa đạo ''độc nhất vô nhị'' ở Hà Nội
Hiện nay hệ thống địa đạo chỉ còn khoảng 80m, chính là đoạn địa đạo thông từ nhà ông Dộc sang nhà bà Lai. Đoạn này đã được bê tông hóa để bảo tồn, các đoạn khác đều đã bị bồi lấp hoặc sụt lún.
Bí ẩn địa đạo ''độc nhất vô nhị'' ở Hà Nội
Trong cuộc kháng chiến chống Pháp, xã Nam Hồng là nơi thường xuyên hứng chịu những đợt càn quét của địch theo chiến thuật "Vết dầu loang". Với 250 lần địch càn vào làng; 461 người chết, trên 346 tấn thóc bị cướp và đốt; 2.047 ngôi nhà bị cướp và cháy…, cả làng ngày ấy chỉ toàn cảnh đổ nát, một màu đen của tro tàn. Cũng chính từ tội ác man rợ của giặc, phong trào chống Pháp của du kích và nhân dân xã Nam Hồng phát triển mạnh, rào làng đắp lũy, đào hầm chiến đấu, hầm bí mật, hố chông, cạm bẫy…
(0) Bình luận
Đọc thêm Danh thắng & Di tích Hà Nội
  • Bảo tàng Mỹ thuật ở giữa làng quê (huyện Ba Vì)

    Bảo tàng Mỹ thuật ở giữa làng quê (huyện Ba Vì)

    Xứ Đoài là một vùng đất tối cổ - vùng địa văn hoá, địa thi hoạ - nơi mà con người có thể trải nghiệm đời mình trong hệ sinh thái tự nhiên của vùng đất, đi qua những truyền thuyết, cổ tích, để từ đó tạo nên tâm tính, giọng nói đặc trưng của con người xứ Đoài. Nắng và gió, núi và sông xứ Đoài đã gợi cảm hứng sáng tác cho một Tản Đà, một Quang Dũng và nhiều thi nhân, hoạ sĩ: từ Tô Ngọc Vân, Nguyễn Gia Trí đến Sĩ Tốt, Nguyễn Tiến Chung, Nguyễn Tư Nghiêm, Nguyễn Sáng... và những thế hệ văn nghệ sĩ sau này, ở họ đều có những sáng tác xuất sắc về xứ Đoài.
  • Bảo tàng Chiến sĩ cách mạng bị địch bắt tù đày (huyện Phú Xuyên)

    Bảo tàng Chiến sĩ cách mạng bị địch bắt tù đày (huyện Phú Xuyên)

    Đi khắp các vùng miền của Tổ quốc, những cựu tù binh Phú Quốc đã sưu tầm kỷ vật, di vật, tranh ảnh có liên quan đến các nhà tù trong hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ xâm lược mà đồng đội và các ông đã trải qua. Hơn 20 năm kiếm tìm và góp nhặt, Bảo tàng Chiến sĩ cách mạng bị địch bắt tù đày, do chính những người cựu tù năm xưa thành lập là những minh chứng chân thực về một thời oanh liệt và hào hùng của dân tộc.
  • Bảo tàng Quê hương phong trào chiếc gậy Trường Sơn (huyệnỨng Hoà)

    Bảo tàng Quê hương phong trào chiếc gậy Trường Sơn (huyệnỨng Hoà)

    Hoà Xá là một làng quê nằm sát bờ tả sông Đáy, thuộc vùng ven chiêm trũng Khu Cháy. Nơi đây sớm có phong trào cách mạng ngay từ những năm 1930, là hậu phương trung thành của cuộc kháng chiến chống Pháp. Trong công cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, Hòa Xá được xem là quê hương của phong trào động viên thanh niên lên đường “xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước” và câu chuyện huyền thoại “chiếc gậy Trường Sơn”.
  • Khu Cháy, Bảo tàng Khu Cháy - một địa chỉ đỏ về truyền thống đấu tranh cách mạng ở Ứng Hoà, Phú Xuyên

    Khu Cháy, Bảo tàng Khu Cháy - một địa chỉ đỏ về truyền thống đấu tranh cách mạng ở Ứng Hoà, Phú Xuyên

    “Khu Cháy” là thuật ngữ để nói về một khu du kích trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp gồm 22 xã ở phía nam huyện Ứng Hoà và tây huyện Phú Xuyên, Hà Nội.
  • Bảo tàng Tổng cục II (quận Hoàng Mai)

    Bảo tàng Tổng cục II (quận Hoàng Mai)

    Toạ lạc tại số 322 đường Lê Trọng Tấn, quận Hoàng Mai, Hà Nội trên khuôn viên rộng 3.500m2, gồm 2 tầng nhà và phần trưng bày ngoài trời, Bảo tàng Tổng cục II hiện lưu giữ 5.830 hiện vật, trong đó có nhiều hiện vật quý hiếm gắn liền với cuộc đời hoạt động của nhiều chiến sĩ tình báo xuất sắc của Quân đội nhân dân Việt Nam. Với chức năng phục vụ công tác nghiên cứu, tham quan học tập, giáo dục truyền thống, Bảo tàng Tổng cục II chính thức được Bộ Văn hoá - Thông tin công nhận nằm trong hệ thống các bảo tàng cấp 2 toàn quân.
  • Bảo tàng Binh chủng Thông tin (quận Ba Đình)

    Bảo tàng Binh chủng Thông tin (quận Ba Đình)

    Bảo tàng Binh chủng Thông tin thuộc loại hình bảo tàng lịch sử chuyên ngành quân sự, là thể chế văn hoá, có chức năng bảo quản và trưng bày các sưu tập về lịch sử Binh chủng Thông tin liên lạc nhằm phục vụ nhu cầu nghiên cứu, giáo dục, tham quan và hưởng thụ văn hoá của cán bộ, chiến sĩ trong Binh chủng và nhân dân, bạn bè quốc tế.
Nổi bật Tạp chí Người Hà Nội
  • Chủ tịch Hồ Chí Minh qua góc nhìn của nghệ thuật tạo hình

    Chủ tịch Hồ Chí Minh qua góc nhìn của nghệ thuật tạo hình

    Nhân kỷ niệm 135 năm ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890 – 19/5/2025), Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam tổ chức triển lãm chuyên đề “Hồ Chí Minh trong nghệ thuật tạo hình”, khai mạc sáng 16/5 tại Hà Nội. Với 60 tác phẩm chọn lọc từ bộ sưu tập của Bảo tàng, triển lãm là dịp để công chúng trong và ngoài nước chiêm ngưỡng những hình tượng nghệ thuật đặc sắc về lãnh tụ của dân tộc Việt Nam.
  • Xuất bản sách "Hồ Chí Minh qua hồi ức của những cựu tù chính trị Côn Đảo"

    Xuất bản sách "Hồ Chí Minh qua hồi ức của những cựu tù chính trị Côn Đảo"

    “Hồ Chí Minh qua hồi ức của những cựu tù chính trị Côn Đảo” là nhan đề cuốn sách được Nhà Xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật ra mắt nhân kỷ niệm 135 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890 – 19/5/2025).
  • Tiếp tục phát triển tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh trong Kỷ nguyên mới của dân tộc (Bài 1)

    Tiếp tục phát triển tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh trong Kỷ nguyên mới của dân tộc (Bài 1)

    Chủ tịch Hồ Chí Minh đã dành trọn đời cho tự do, độc lập của dân tộc và hạnh phúc của Nhân dân. Chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh sẽ tiếp tục soi đường cho dân tộc Việt Nam bước vào Kỷ nguyên mới - Kỷ nguyên phát triển, kỷ nguyên giàu mạnh dưới sự lãnh đạo, cầm quyền của Đảng Cộng sản, xây dựng thành công nước Việt Nam xã hội chủ nghĩa, dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh, sánh vai với các cường quốc năm châu.
  • Hà Nội triển khai thi hành Luật Phòng, chống mua bán người

    Hà Nội triển khai thi hành Luật Phòng, chống mua bán người

    UBND Thành phố Hà Nội đã ban hành Kế hoạch số 133/KH-UBND ngày 14/5/2025 về Triển khai thi hành Luật Phòng, chống mua bán người năm 2024 trên địa bàn thành phố Hà Nội.
  • Hà Nội bổ sung thêm 339 hồ, ao, đầm vào danh mục không được san lấp

    Hà Nội bổ sung thêm 339 hồ, ao, đầm vào danh mục không được san lấp

    UBND Thành phố ban hành Quyết định số 2423/QĐ-UBND ngày 14/5 về việc điều chỉnh, bổ sung danh mục hồ, ao, đầm không được san lấp tại Quyết định số 1614/QĐ-UBND ngày 20/3/2023 của UBND Thành phố.
Đừng bỏ lỡ
Đọc nhiều
Danh thắng & Di tích Hà Nội
Bí ẩn địa đạo ''độc nhất vô nhị'' ở Hà Nội

CƠ QUAN NGÔN LUẬN CỦA HỘI LIÊN HIỆP VĂN HỌC NGHỆ THUẬT HÀ NỘI

© Copyright 1985 - 2022 Tạp chí Người Hà Nội

Tổng Biên tập: VƯƠNG MINH HUỆ

Phó Tổng Biên tập: TẠ THỊ THU HÀ

Chuyên mục
Thông tin liên hệ

Địa chỉ: Số 126 Nam Cao, Ba Đình, Hà Nội

Điện thoại: 024 3846 5176

Hotline: 0988200599

Email: banbientapnguoihanoi@gmail.com

Giấy phép hoạt động báo chí số: 359/ GP - BTTTT ngày 18 tháng 7 năm 2022

Liên hệ quảng cáo
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO