Phố Bùi Thị Xuân, quận Hai Bà Trưng, Hà Nội.

08/06/2017 15:43

Phố Bùi Thị Xuân dài 830m, rộng 8m. Từ phố Nguyễn Du (số nhà 43) đến phố Thái Phiên (số nhà 6D) cắt ngang các phố Trần Nhân Tông, Tuệ Tĩnh, Tô Hiến Thành, Đoàn Trần Nghiệp.

Đây nguyên là đất các làng Thuần Mỹ, Đông Hạ và Phúc Lâm Tiểu, đều thuộc tổng Tả Nghiêm (sau đổi thành tổng Kim Liên), huyện Thọ Xương cũ. Tới giữa thế kỷ XIX, thôn Thuần Mỹ hợp với thôn Hồi Thuần thành thôn Hồi Mỹ. Thôn Đông Hạ đổi ra là Đông Tân. Đình Hồi Mỹ nay là số nhà 9 Bùi Thị Xuân. Đình Đông Tân nay là số nàh 87 Triệu Việt Vương.

Thời Pháp thuộc là đường số 80 (Voie N080) năm 1919 đặt tên là phố Đuy-vi-nhô (Rue Duvigneau). Năm 1945 đổi thành phố Minh Khai, năm 1949 đổi thành phố Huyền Trân Công Chúa. Từ tháng 6/1964 đổi tên phố Bùi Thị Xuân cho đoạn từ Nguyễn Du đến phố Đoàn Trần Nghiệp dài 730m, đến tháng 6/2005 điều chỉnh kéo dài thêm 100m nữa cho đoạn từ phố Bùi Thị Xuân (số nhà 181) cắt qua phố Đoàn Trần Nghiệp đến phố Thái Phiên (số nhà 6D).

Nay thuộc phường Bùi Thị Xuân, quận Hai Bà Trưng.

Bùi Thị Xuân (?-1802) nữ tướng thời Tây Sơn. Bà quê ở thôn Phú Xuân, nay là xã Bình Phú, huyện Tây Sơn, tỉnh Bình Định. Bà cùng chồng là Trần Quang Diệu coi việc quân. Năm 1801, Nguyễn Ánh đánh úp Phú Xuân (kinh đô đời Tây Sơn, nay là thành phố Huế). Vua Quang Toản chạy ra Bắc. Tới mùa xuân năm sau, ông tổ chức phản công. Bùi Thị Xuân cũng đem theo năm nghìn quân chặn giặc. Trong trận tấn công lũy Trấn Ninh (ở địa phận tỉnh Quảng Bình), quận Tây Sơn bị tổn thất nặng, Quang Toản rút quân nhưng Bùi Thị Xuân vẫn quyết đánh. Chỉ đến khi được tin thủy quân Tây Sơn đã bị phá, bà mới chịu rút lui.

Trong thời gian này, Trần Quang Diệu đang trấn giữ phủ Quy Nhơn bị cô lập, phải theo đường núi phía Tây mà chạy ra Bắc. Ngày 7/6 Âm lịch (1802), ông tới Nghệ An thì sa vào tay quân Nguyễn Ánh. Ông bị giải vào Phú Xuân, bị xử tử cùng ngày với vua Quang Toản (ngày 7/11). Bùi Thị Xuân cũng bị giặc bắt.

Một giáo sĩ phương Tây là Bi-xa-se (Bissachère) đã chứng kiến những giờ phút cuối đời của Bùi Thị Xuân đã mô tả: “Con gái bà, độ 15 tuổi, bị vứt cho voi giày… đến lượt bà cũng bị xử theo nhục hình này. Nhưng trong tư thế hiên ngang bà tiến thẳng trước voi khiến con vật này phải đứng sững như sợ oai vũ của bà”. Ngoài ra một người khác được chứng kiến là giáo sĩ E-i-ô ghi lại rằng “Vị nữ tướng đó đã chết với một thái độ can đảm quá phi thường”.

(0) Bình luận
Nổi bật Tạp chí Người Hà Nội
  • Giao lưu, trình diễn nghi lễ và trò chơi kéo co tại đền Trấn Vũ
    Trong khuôn khổ Festival Thăng Long - Hà Nội 2025, sáng 16/11, tại đền Trấn Vũ (phường Long Biên, thành phố Hà Nội) đã diễn ra chương trình giao lưu, trình diễn nghi lễ và trò chơi kéo co. Chương trình do Sở Văn hóa và Thể thao TP Hà Nội phối hợp với UBND phường Long Biên và Hội Di sản Văn hóa Việt Nam tổ chức, nhân dịp kỷ niệm 10 năm nghi lễ và trò chơi kéo co được UNESCO ghi danh là di sản văn hóa.
  • Diễu hành Áo dài Du lịch Hà Nội 2025: Tôn vinh tà áo Việt, lan tỏa vẻ đẹp Thủ đô
    Chiều nay (15/11), tại không gian hồ Hoàn Kiếm – trái tim của Thủ đô, chương trình Diễu hành Áo dài Du lịch Hà Nội 2025 đã diễn ra sôi nổi, thu hút sự tham gia của khoảng 1.400 người cùng đông đảo nhân dân và du khách. Đây là hoạt động tiếp nối sau Lễ bế mạc Lễ hội Áo dài Du lịch Hà Nội 2025, nhằm lan tỏa tình yêu áo dài và tôn vinh giá trị di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.
  • Nghệ thuật múa với đời sống đương đại
    Trong bối cảnh đời sống đương đại biến đổi nhanh chóng bởi toàn cầu hóa, giao lưu văn hóa và sự bùng nổ của công nghệ số, nghệ thuật múa Việt Nam đang đứng trước bước ngoặt quan trọng. Câu hỏi lớn đặt ra cho giới nghề là làm thế nào để nghệ thuật múa vừa giữ được bản sắc dân tộc, vừa thích ứng với nhu cầu thẩm mỹ đa dạng của khán giả hôm nay. Từ yêu cầu cấp thiết đó, ngày 15/11/2025, Hội Nghệ sĩ Múa Việt Nam tổ chức Hội thảo “Nghệ thuật múa với đời sống đương đại”, quy tụ các nhà nghiên cứu lý luận, phê bì
  • Trường THPT Trần Hưng Đạo – Hà Đông kỷ niệm 40 năm thành lập
    Sáng 16/11, trường THPT Trần Hưng Đạo – Hà Đông (phường Phú Lương, Hà Nội) tổ chức lễ kỷ niệm 40 năm thành lập (1985 - 2025).
  • Xây dựng nền "kinh tế bạc" thích ứng với già hóa dân số nhanh tại Việt Nam
    Nền kinh tế bạc không chỉ mang lại giá trị vật chất, góp phần đáng kể vào mục tiêu chiến lược tăng trưởng và ổn định kinh tế quốc gia mà còn tác động sâu rộng tới việc đảm bảo an sinh xã hội bền vững, là môi trường kinh tế-xã hội giúp cho người cao tuổi được sống vui, sống khỏe, sống hạnh phúc.
Đừng bỏ lỡ
Phố Bùi Thị Xuân, quận Hai Bà Trưng, Hà Nội.
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO