Nhà hát Lớn được xây dựng năm 1901 và hoàn thành năm 1911 theo đồ án thiết kế của kiến trúc sư Broyer Harley. Công trình có quy mô bề thế đồ sộ, diện tích tổng thể là 2.600m”, chiều dài trung bình 87m, chiều rộng trung bình 30m, điểm cao nhất so với mặt đường là 34m. Nhà hát Lớn Hà Nội được thiết kế theo kiểu Grand Opéra, do đó nhìn tổng thể gần như một bản sao thu nhỏ của nhà hát Opéra ở Paris.
Kết cấu kiến trúc chủ yếu của nhà hát mang phong cách kiến trúc cổ điển Pháp với kiểu mái hai mảng (mansard) lợp ngói đá hoặc ngói Ardoise, các hoạ tiết trang trí trên vòm trần, các vòng nguyệt quế và huy chương trên tường. Đây là phong cách kiến trúc phổ biến ở Pháp cuối thế kỷ XIX đầu thế kỷ XX. Nhà hát bao gồm một số phòng lớn và các sảnh, hành lang cũng có kích thước khá lớn, với gần 900 chỗ ngồi và sân khấu có kích thước 24m x 24m.
Phía trước Nhà hát là một quảng trường rộng, nay được gọi là Quảng trường Cách mạng tháng Tám, nơi đã diễn ra nhiều sự kiện lịch sử cách mạng trọng đại của Thủ đô. Ngày 17/8/1945, tại đây đã diễn ra cuộc mít tinh biểu tình tuần hành của các tầng lớp nhân dân Thủ đô ủng hộ Việt Minh và đây cũng là nơi đã bắt đầu cuộc biểu tình thị uy của hơn hai chục vạn quần chúng nhân dân đi đến chiếm giữ các cơ quan đầu não của chính quyền thực dân, giành chính quyền ở Hà Nội vào hồi 11 giờ ngày 19/8/1945.
Năm 1996 - 1997, Nhà hát Lớn Hà Nội được trùng tu sửa chữa lớn, trên cơ sở phục chế bảo tồn các kiến trúc như nguyên mẫu. Quảng trường
Cách mạng tháng Tám cũng được bảo vệ duy tu ngày càng khang trang, sạch đẹp. Trong hơn 100 năm tồn tại, Nhà hát Lớn Hà Nội đã là nơi gặp gỡ giao lưu, là cầu nối truyền tải nhiều giá trị tinh hoa văn hoá của nhân loại đến với những thế hệ người Việt Nam và bạn bè quốc tế.
Theo Hà Nội Danh thắng và Di tích.
