Kỷ niệm lần thứ 90 ngày sinh của nữ thi sĩ Eva Strittmatter (1930 - 2020): Nhà thơ lớn của nước Đức

Trần Đương (Giới thiệu và dịch)| 25/03/2020 21:48

Eva Strittmatter sinh ngày 8/2/1930 tại TP Neuruppin và qua đời ngày 3/1/2011 ở Schulzenhof (Berlin). Bà là vợ của nhà văn lớn Erwin Strittmatter, nguyên Phó Chủ tịch Hội Nhà văn CHDC Đức và là mẹ của 4 người con trai, trong đó có Erwin Berner, tác giả kịch bản và diễn viên điện ảnh xuất sắc ở Đức hiện nay.

Kỷ niệm lần thứ 90 ngày sinh của nữ thi sĩ Eva Strittmatter (1930 - 2020): Nhà thơ lớn của nước Đức

Đó là nhận định của giới phê bình văn học Đức ở giai đoạn cuối thế kỷ 20 và đầu thế kỷ 21 về nữ thi sĩ Eva Strittmatter. Nhà văn Hermann Kaut, nguyên Chủ tịch Hội Nhà văn CHDC Đức, trong một cuộc tọa đàm với độc giả, cho rằng: Eva Strittmatter là một trong những nhà thơ để lại dấu ấn và bản sắc nhân bản rõ rệt nhất. Tính nhân bản đó thể hiện trước hết ở lòng yêu thương con người, yêu hòa bình và mong muốn hạnh phúc cho mọi người.

Eva Strittmatter sinh ngày 8/2/1930 tại TP Neuruppin và qua đời ngày 3/1/2011 ở Schulzenhof (Berlin). Bà là vợ của nhà văn lớn Erwin Strittmatter, nguyên Phó Chủ tịch Hội Nhà văn CHDC Đức và là mẹ của 4 người con trai, trong đó có Erwin Berner, tác giả kịch bản và diễn viên điện ảnh xuất sắc ở Đức hiện nay.

Tốt nghiệp khoa Ngữ văn Đức, Văn học lãng mạn và sư phạm Trường Đại học Tổng hợp Humboldt (Berlin), Eva Strittmatter công tác tại Hội Nhà văn CHDC Đức, làm biên tập viên của Nhà xuất bản Thiếu nhi, năm 1953 là Ủy viên Ban Biên tập và Hội đồng tư vấn Tạp chí Văn học Đức mới (NDL). Bà là tác giả của các công trình nghiên cứu, phê bình văn học, nhiều tác phẩm văn xuôi cho trẻ em và cho ra mắt các tập thơ được đông đảo bạn đọc chào đón: “Tôi viết bài ca từ sự lặng im” (1973); “Tuyết của vầng trăng nằm trên đồng cỏ” (1975); “Một đóa hồng ngự trị tất cả” (1977); “Điều chứng minh của hạnh phúc” (1983); “Người đàn ông cuốn hút” (2000); “Tình yêu và uất hận” (2000), “Một trăm bài thơ” (2001). Bà để lại một sự nghiệp sáng tác đồ sộ, gồm ngót 50 tác phẩm văn xuôi, thi ca và văn học thiếu nhi. Bà được trao Giải thưởng Quốc gia của CHDC Đức về văn học - nghệ thuật và nhiều giải thưởng cao quí khác.

Là ủy viên Ban quốc tế Hội Nhà văn CHDC Đức, bà đã đi thăm nhiều nước trên thế giới như Liên Xô, Nam Tư và có nhiều hoạt động tích cực trong phong trào đoàn kết ủng hộ Việt Nam.

1. Trước mùa đông

Từ sự lặng im, em tạo ra thơ
Thơ được viết từ ánh trời tháng chín
Ve cũng ngừng kêu, im ắng
Lặng lẽ len vào thơ em…

Mặt hồ xanh và những cánh chuồn
Trái dâu đất đang mùa chín đỏ
Róc rách đâu đây mạch nguồn tươi trẻ
Bát ngát hương thu từ ổ bánh mỳ.

Cái chết và giọt lệ cây si
Đen ngòm không gian tiếng quạ
Phong cầm thiên nga vỗ cánh
Từ đó, em làm thi ca…

Không gian trên đầu ta
Mở ra bao la, hùng vĩ
Rơi vào giấc mơ lặng lẽ
Một đêm trầm tối, mịt mùng.

Em làm ra thơ từ sự lặng im
Và từ ánh trời tháng chín
Em đang bước vào mùa đông, tuyết xuống
Đâu có ngại gì lạc lối, anh yêu…
2. Gió chiều

Trong gió chiều, em ngóng đợi anh
Gió thổi về xa, và từ xa gió thổi
Gió thấu tận lòng em, gió hiểu em mọi nỗi
Nặng trĩu gió bay, khó cất thành lời
Em khóc hoài trong gió, anh ơi
Gió đã thổi về xa, lại từ xa thổi tới…
3. Sự khởi đầu

Cuộc đời ta gồm có
Một ngày và mọi ngày
Tro tàn, than, ánh lửa -
Mọi thứ ta đủ đầy.

Thuở nào ta hằng nghĩ
Hãy đợi điều lớn lao -
Nhưng, việc gì phải thế
Nho nhỏ thôi, có sao!


Có việc gì lớn lao:
Sáng dậy, tối nằm nghỉ
Nếu đem tách rời nhau
Không còn gì ý vị!

Vậy mà có phút giờ
Tự do hòa với gió
Ta như ngày bé nhỏ
Thảnh thơi và ngây thơ.

Chính trong giờ phút ấy
Dù cho không thấy gì
Từ nơi ta, thế đấy:
Xuất hiện điều thần kỳ!

Hỏi điều ấy là chi
Ta làm sao nói được!
Nhưng rồi ta lại biết:
Đâu có chuyện thần kỳ!

Và rồi ta chợt hiểu
Sau bao nhiêu tháng ngày
Một tương lai kỳ diệu
Rộng mở hai cánh tay…

Tha hồ mà hy vọng
Không sợ hãi điều gì
Thời gian cứ mở rộng
Bao con đường ta đi!

Và ta sẽ trở thành
Những gì ta có thể
Giữa trời cao, đất lành
Ta khởi đầu như thế.
4. Đêm tháng 10

Tôi làm một bài thơ
Bài thơ viết bằng im lặng
Hãy xóa đi những chữ của tôi
Sẽ thấy: sương mù trôi
Trên những triền cỏ rộng.

Và đằng kia
Là vầng trăng tháng 10 lồng lộng
Đêm là của những chú hươu đang gào to
Và của các chàng thợ săn của chúng.

Đêm hoàn toàn lặng gió
Không một tiếng động trong không trung
Và cho đến hàng cây dương liễu
Lá rơi rơi
Cũng không thành tiếng…

5. Các giá trị

Những thứ tối cần của đời ta
Thảy đều vô giá
Khí trời, nước và tình yêu
Có lẽ nào lại kêu
Cuộc đời đắt quá
Khi những thứ cốt yếu trên đời đều chẳng mất tiền mua!

Ấy là vì ta sớm hóa lạnh khô -
Thuở ấy, khi còn là trẻ nhỏ
Ta biết rõ mười mươi giá trị khí trời
Biết nước là ích lợi của đời
Biết tình yêu, tình yêu vô giá
Ta đón nhận chân thành, trong sáng quá!

Vậy mà giờ đây hiếm khi ta thở đúng
Hít cả thời gian theo nhịp cuộc đời
Ta sống vội vàng và ra điều quan trọng
Và uống vang để thay cho nước
Và lấy nghĩa vụ cùng gánh nặng để thay thế tình yêu
Đời sống này chỉ trở nên đắt đỏ
Với những ai coi rẻ cuộc đời.
6. Các nhà thơ

Các nhà thơ làm nên đất nước của mình
Trên thế giới
Sẽ không ai biết một điều chi hết
Về xứ sở Ixlan
Nếu như Laxness không viết
Và vùng quê Đagextan
Sẽ chẳng để lại gì
Nếu không có Gamzatốp
Chúng ta làm sao biết được
Xứ sở ấy ở đâu, con người nơi đó sống ra sao
Mảnh đất ấy là thế nào
Nếu như không có Radun Gamzatốp
Và Rít - sô làm ra Hy Lạp
Và Nêruda làm ra Chilê
Và không có Loócca cũng sẽ không có Tây Ban Nha.

Các cuộc chơi chữ hoàn toàn vô hại
Nhưng tất cả sẽ bắt đầu từ đây
Con người lớn lên và làm nên cuộc đời nghiêm ngặt.

Như mỗi người, các nhà thơ đều yếu sức
Nhưng lạ thay, họ có thể nhấc cao đất nước của mình.
Nữ thi sĩ Eva Strittmatter
(0) Bình luận
  • Trao giải 11 tác phẩm xuất sắc “Truyện ngắn Sông Hương 2024”
    Ban tổ chức đã trao giải 11 tác phẩm xuất sắc cho cuộc thi “Truyện ngắn Sông Hương 2024” do Tạp chí Sông Hương phát động.
  • Thiền đào
    Chàng vẫn âm thầm dõi theo những bài viết của nàng và không bỏ sót bất kỳ phóng sự nào về nàng. Đôi mắt nàng khi bảy tuổi hay của bây giờ vẫn vậy. Xoáy xiết, ám ảnh. Nhấn chàng xuống đỉnh vực. Vẫy vùng. Ngộp thở. Toàn thân không trọng lượng. Đôi vực sâu đồng tử đã xoáy chàng đến một nơi quen thuộc. Là dinh đào, khi ấy chàng đang ở tuổi mười ba.
  • Ăn Tết nay yêu Tết xưa
    Đợt rét ngọt đầu tiên của tháng Chạp đã luồn qua khe cửa, bà Ngân thoáng rùng mình khi trở dậy vào sáng sớm. Loẹt quẹt đi xuống bếp, rót đầy một cốc nước gừng nóng sực đã ủ sẵn trong bình, bà vừa xuýt xoa uống vừa nhẩm tính xem Tết năm nay nên sắm sửa những thức gì. Kỳ thực, quanh đi quẩn lại, năm nào bà cũng bày biện từng ấy món quen thuộc. Nhưng cái việc nôn nao nghĩ suy về cái Tết sắp đến mới ngọt ngào làm sao, nhất là khi năm nay gia đình bà có thêm cô con dâu mới.
  • Lễ phạt vạ
    Ba ngày nữa là đến giao thừa mà Cầm Bá Cường chưa thể về nhà. Đã vậy anh còn mắc vạ trưởng bản, phải chịu phạt. Ký túc xá giáo viên ở Mường Lôm giờ đây còn mỗi mình anh. Ôi chao là buồn! Cầm Bá Cường nhìn ra khoảng sân ký túc xá.
  • Họp lớp
    Tôi bước vào lớp, có lẽ tôi là người đến cuối cùng, bởi trong lớp đã kín gần hết chỗ ngồi, chỉ còn trống một chỗ ở cuối dãy bàn bên phải. Hơi ngượng vì đến muộn nên tôi ngần ngừ trước cửa mấy giây.
  • Sen quán
    Loay hoay mãi chị mới cởi nổi bộ khuy áo. Cái áo cánh nâu bà ngoại để lại. May sao áo của bà không chỉ vừa mà như muốn vẽ lại những đường cong đẹp nhất của chị. Chị là người Hà Nội. Mẹ không biết cụ tổ đến Hà Nội từ bao giờ mà chỉ biết và kể chuyện từ đời ông bà ngoại. Rằng ông ngoại từng là nhà buôn vải lụa còn bà là ca nương ca trù nổi tiếng ở đất kinh kỳ.
Nổi bật Tạp chí Người Hà Nội
  • TP. Hồ Chí Minh trưng bày 17 Bảo vật quốc gia
    Từ ngày 29/6 đến 10/8/2025 tại Bảo tàng Lịch sử TP Hồ Chí Minh sẽ diễn ra trưng bày chuyên đề “Bảo vật quốc gia - Những kiệt tác di sản”.
  • Ra mắt sách tranh song ngữ “Kể chuyện Bác Hồ”
    Nhân kỷ niệm 100 năm thành lập Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên (6/1925 – 6/2025), Nhà xuất bản Kim Đồng giới thiệu tới bạn đọc cuốn sách tranh "Kể chuyện Bác Hồ", ấn bản song ngữ Việt – Trung.
  • Chuyện kể về Chúa Nguyễn và các giai thoại mở đất phương Nam
    Trong hành trình mở cõi về phương Nam của dân tộc Việt Nam, các chúa Nguyễn hiện lên như những nhà lãnh đạo có tầm nhìn xa, với các quyết sách chiến lược và nghệ thuật bang giao khôn khéo, đặc biệt trong quan hệ với triều đình Chân Lạp. Cuốn sách “Chúa Nguyễn và các giai thoại mở đất phương Nam” của nhà giáo, nhà nghiên cứu sử học Nguyễn Hữu Hiếu, do Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật phát hành tháng 6/2025, là một công trình giàu tư liệu và cảm hứng góp phần tái hiện sinh động giai đoạn lịch sử đặc biệt ấy.
  • Khởi động cuộc thi "Viết chữa lành"
    Bài dự thi thuộc thể loại văn xuôi, có độ dài từ 1.500-5.000 chữ, kèm 1 hoặc nhiều hình ảnh minh họa có liên quan về chủ đề viết, kể về hành trình đi qua những tổn thương của bạn và của những người bạn gặp, giúp bạn rung động, thấu hiểu, kết nối để gói ghém đổ vỡ và xoa dịu những chấn thương.
  • Hà Nội triển khai công tác chuẩn bị phục vụ Lễ kỷ niệm 80 năm Cách mạng tháng Tám và Quốc khánh 02/9
    Ngày 27/6, Văn phòng UBND Thành phố ban hành Thông báo số 397/TB-VP về Kết luận của Phó Chủ tịch UBND Thành phố Nguyễn Mạnh Quyền, Trưởng Tiểu ban Vật chất, hậu cần tại cuộc họp về công tác chuẩn bị phục vụ Lễ kỷ niệm 80 năm Cách mạng tháng Tám và Quốc khánh 02/9.
Đừng bỏ lỡ
  • “Gặp tôi trong tương lai”: Khơi dậy ước mơ nghề nghiệp từ trang sách thiếu nhi
    Sáng 29/6/2025, tại Nhà xuất bản Kim Đồng, lễ khai mạc trưng bày “Gặp tôi trong tương lai” đã diễn ra, mở đầu cho chuỗi hoạt động tổng kết chương trình kêu gọi ý tưởng sáng tác sách thiếu nhi. Đây là một sáng kiến được khởi xướng bởi The Initiative of Children’s Book Creative Content (ICBC), phối hợp thực hiện cùng ECUE VGEM và Nhà xuất bản Kim Đồng, với sự hỗ trợ kỹ thuật và tài chính từ chương trình Investing in Women, một sáng kiến của Chính phủ Australia.
  • Khán giả Hà Nội chuẩn bị được thưởng thức kịch rối truyền thống Bunraku Nhật Bản
    Ra đời từ đầu thế kỷ 17 và phát triển rực rỡ trong thời kỳ Edo, Bunraku không chỉ là di sản văn hóa đặc sắc của Nhật Bản mà còn được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại vào năm 2003.
  • UNESCO trao Bằng công nhận Công viên địa chất toàn cầu Lạng Sơn
    Công viên địa chất toàn cầu UNESCO Lạng Sơn là minh chứng rõ nét cho nỗ lực gìn giữ và quảng bá di sản văn hóa Việt Nam cùng với các di sản văn hóa phi vật thể như tín ngưỡng thờ Mẫu, hát Then của người Tày, Nùng, Thái...
  • 9 tựa sách hay trong Tủ sách gia đình của Nhã Nam
    Ngày Gia đình Việt Nam 28/6 là dịp để mỗi người lắng lại, cảm nhận rõ hơn giá trị của tình thân, của những khoảnh khắc bên nhau giản dị mà quý giá. Trong nhịp sống hiện đại, một trong những cách đẹp đẽ để giữ gìn và bồi đắp sợi dây gắn kết gia đình chính là cùng nhau đọc sách – những cuốn sách đầy yêu thương, sẻ chia và thấu cảm. Hiểu được điều đó, Nhã Nam đã kỳ công tuyển chọn và xây dựng Tủ sách Gia đình. Đây là những cuốn sách giúp nuôi dưỡng tâm hồn trẻ thơ, lan tỏa giá trị yêu thương trong mỗi mái ấm, để mỗi em bé đều được lớn lên trong vòng tay chan chứa hạnh phúc của gia đình.
  • Phu nhân Tổng Bí thư và Tổng Giám đốc UNESCO tham dự triển lãm ảnh "Chúng tôi có thể"
    Các tác phẩm là sản phẩm tiêu biểu của dự án “Chúng tôi CÓ THỂ” – sáng kiến phối hợp giữa UNESCO và Bộ Giáo dục và Đào tạo, hướng đến mục tiêu trao quyền học tập và phát triển toàn diện cho phụ nữ và trẻ em gái dân tộc thiểu số tại các vùng khó khăn.
  • Người đẹp Phú Yên Hà Trúc Linh đăng quang Hoa hậu Việt Nam 2024
    Hà Trúc Linh - 21 tuổi, quê Phú Yên, sinh viên Đại học Tài chính Marketing TP HCM - vượt top 24 để đoạt vương miện Hoa hậu Việt Nam 2024.
  • Ra mắt sách “Phụ nữ bàn về vấn đề phụ nữ trên Phụ nữ tân văn"
    Nhà xuất bản Phụ nữ Việt Nam vừa ra mắt cuốn sách "Phụ nữ bàn về vấn đề phụ nữ trên Phụ nữ tân văn", tuyển chọn các bài viết tiêu biểu của nữ trí thức trên tuần báo Phụ nữ tân văn – một diễn đàn quan trọng trong phong trào nữ quyền Việt Nam đầu thế kỷ XX. Ấn phẩm dày 600 trang, do Đoàn Ánh Dương biên soạn và giới thiệu, được phát hành trên toàn quốc từ tháng 6/2025.
  • Hà Nội nêu cao tinh thần “địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm”
    Tại kỳ họp thứ 24 (kỳ họp chuyên đề) diễn ra sáng 27/6, HĐND Thành phố Hà Nội khóa XVI, nhiệm kỳ 2021-2026 đã thông qua Nghị quyết về phân cấp quản lý nhà nước một số lĩnh vực kinh tế - xã hội trên địa bàn Thành phố, bảo đảm thực hiện đúng phương châm “địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm”.
  • Phát động cuộc thi ảnh báo chí 'Việt Nam trên hành trình đổi mới’
    Cuộc thi ảnh báo chí “Việt Nam trên hành trình đổi mới” do Báo Nhân Dân phối hợp Hội Nghệ sĩ Nhiếp ảnh Việt Nam tổ chức nhằm tuyên truyền, quảng bá hình ảnh đất nước, con người, những thành tựu về chính trị, kinh tế, xã hội, văn hóa cũng như vị thế của Việt Nam trong quá trình hội nhập quốc tế trong quá trình 40 năm đổi mới.
  • Hà Nội sửa đổi, bổ sung quy định phân cấp nguồn thu, chi để mô hình chính quyền địa phương 2 cấp hoạt động hiệu quả
    Để có cơ sở điều chỉnh, giao dự toán ngân sách năm 2025 cho các xã, phường sau sắp xếp đảm bảo nguồn ngân sách để thực hiện các nhiệm vụ được giao từ ngày 1/7/2025, HĐND Thành phố Hà Nội ngày 27/6 đã thông qua Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số nội dung quy định tại Nghị quyết số 22/2022/NQ-HĐND ngày 08/12/2022 về phân cấp nguồn thu, nhiệm vụ chi giữa các cấp ngân sách, định mức phân bổ ngân sách Thành phố và tỷ lệ phần trăm phân chia nguồn thu giữa các cấp ngân sách giai đoạn 2023-2025.
Kỷ niệm lần thứ 90 ngày sinh của nữ thi sĩ Eva Strittmatter (1930 - 2020): Nhà thơ lớn của nước Đức
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO