Khám phá Giảng Võ trường và bộ sưu tập hóa thạch tại Bảo tàng Hà Nội
Chào mừng kỷ niệm 18 năm ngày Di sản văn hóa Việt Nam 23/11/2005 - 23/11/2023, Thực hiện Kế hoạch số 161/KH-UBND ngày 31/5/2023 của UBND thành phố Hà Nội về việc thực hiện các sáng kiến ra nhập Mạng lưới các thành phố sáng tạo của UNESCO năm 2023, Bảo tàng Hà Nội tổ chức khai mạc trưng bày các chuyên đề: Giảng Võ trường và bộ sưu tập vũ khí thời Lê, Lịch sử hình thành trái đất thông qua bộ sưu tập hiện vật hóa thạch, Tinh hoa làng nghề Việt qua góc nhìn thiết kế nội thất đương đại.
Giảng Võ trường và bộ sưu tập vũ khí thời Lê
Giảng Võ trường là trường võ bị quốc gia đầu tiên của kinh thành Thăng Long xưa. Đây là khu vực luyện tập võ thuật, giảng dạy binh pháp, thao diễn quân sự cao cấp của triều đình phong kiến. Đầu thời Lê, khu vực phía tây Thăng Long (gồm: Giảng Võ, Kim Mã, Ngọc Khánh- quận Ba Đình ngày nay), xưa được gọi là “Thập tam trại” đã trở thành một trung tâm luyện tập, khảo hạch và diễn tập quân sự lớn. Nhiều cuộc luyện quân diễn võ quy mô lớn đã được tổ chức tại đây. Năm 1481, Lê Thánh Tông xây dựng Điện Giảng Võ với quy mô lớn. Mùa đông tháng 10, “Đào hồ Hải Trì. Hồ này quanh co đến 100 dặm. Giữa hồ có điện Thuý Ngọc, bên hồ xây điện Giảng Võ để tập luyện điểm duyệt binh mã”.
Di tích điện Giảng Võ, sân điện Giảng Võ, các trường đấu võ, trường bắn... nằm trong khu vực gọi chung là trường Giảng Võ. Qua các di vật kiến trúc gốm, gỗ phát hiện được có thể khẳng định đây là một công trình có quy mô lớn, thể hiện về một trường võ bị quốc gia thời Lê kéo dài hơn 3 thế kỷ (từ thế kỷ 15 đến thế kỷ 18).
Trưng bày giới thiệu tới công chúng hơn 200 hiện vật, hình ảnh, tài liệu về Giảng Võ trường- nơi đào tạo quan võ và binh linh cho triều đình và các loại hình vũ khí thời Lê, qua đó giáo dục tinh thần yêu nước, tự hào dân tộc cho thế hệ trẻ, thể hiện sức sáng tạo, chính sách võ bị của các triều đại phong kiến và qua đó thể hiện tinh thần đoàn kết tương thân tương ái của nhân dân ta, một pháo đài bất khả xâm phạm, sức mạnh toàn dân đã đánh bại mọi kẻ thù.
Điểm nhấn trong trưng bày này là bộ sưu tập vũ khí Ngọc Khánh gồm 111 hiện vật được Thủ tướng Chính phủ công nhận công nhận Bảo vật Quốc gia tại Quyết định số 41/QĐ-TTg (đợt 11, năm 2022).
Lịch sử hình thành trái đất thông qua bộ sưu tập hiện vật hóa thạch
Đây là chuyên đề do Bảo tàng Hà Nội phối hợp với Bảo tàng Hóa thạch Hà Nội tổ chức. Bảo tàng Hóa thạch Hà Nội hiện đang sở hữu bộ sưu tập đồ sộ với hàng nghìn đầu mục tài liệu quý và hơn 15.000 mẫu vật hóa thạch được thu thập từ nhiều nơi trên thế giới và tại Việt Nam với niên đại cách đây hàng triệu đến hàng tỷ năm.
Phần lớn các mẫu vật nói trên đã được Sở Văn hóa và Thể thao Thành phố Hà Nội cấp giấy chứng nhận di vật, cổ vật. Đó là những mẫu vật có giá trị cao về mặt lịch sử và khoa học giúp tái hiện lại một vùng đất cổ sinh - dấu vết của sự sống xa xưa, từ đó kiến tạo nên không gian dành cho những người yêu thích cổ sinh vật học và hóa thạch khắp bốn phương.
Trưng bày giới thiệu bộ sưu tập các mẫu hóa thạch mô tả Tiến hóa sinh giới; bộ sưu tập thuộc các liên đại Cổ sinh, Trung sinh, Tân sinh; Bộ sưu tập các mẫu hóa thạch, công cụ, mô hình mô tả tiến hóa loài người.
Nội dung trưng bày là sự giao thoa giữa khoa học - lịch sử - tự nhiên và nghệ thuật khi được chiêm nghiệm những thước phim, thưởng thức các tác phẩm hội họa và đặc biệt là những mẫu vật hóa thạch có niên đại hàng trăm triệu năm.
Ngoài những hiện vật hóa thạch được trưng bày, Bảo tàng Hóa thạch Hà Nội còn thiết kế một không gian 3D Mapping mô tả lịch sử hình thành Trái đất bằng công nghệ 3D thực tế ảo. 3D Mapping là kỹ thuật sử dụng ánh sáng tạo ra các khối hình ảnh tương tác trong không gian ba chiều, là loại hình nghệ thuật hiện đại và tiên tiến nhất hiện nay. Dưới hiệu ứng 3D, hình ảnh sẽ xuất hiện sống động trên không gian ba chiều gây hứng thú cho người xem.
Tinh hoa làng nghề Việt qua góc nhìn thiết kế nội thất đương đại
Với mong muốn tôn vinh làng nghề thủ công truyền thống của Hà Nội, kết nối du lịch, thương mại, đẩy mạnh các hoạt động thiết kế sáng tạo, Bảo tàng Hà Nội phối hợp với Diễn đàn sinh viên nội thất Việt Nam tổ chức trưng bày chuyên đề “Tinh hoa làng nghề Việt qua góc nhìn thiết kế nội thất đương đại”.
Trưng bày tập trung giới thiệu về 10 làng nghề tiêu biểu của Hà Nội gồm: Làng nghề đậu bạc Định Công, thêu Khoái Nội, mây tre đan Phú Vinh, điêu khắc Nhân Hiền, khảm trai Chuôn Ngọ, nghề chạm khắc gỗ mỹ nghệ Thiết Úng, lược sừng Thụy Ứng, gốm Bát Tràng, lụa Vạn Phúc, tranh dân gian Hàng Trống. Và được thể hiện thông qua góc nhìn thiết kế sáng tạo của nhóm sinh viên đến từ 09 trường đại học của Việt Nam gồm: Đại học Mở Hà Nội, Lâm nghiệp Việt Nam, Duy Tân, Nguyễn Tất Thành, Xây dựng Hà Nội, Kiến trúc Hà Nội, Yersin Đà Lạt, Mỹ thuật Công nghiệp, Kiến trúc Đà Nẵng và trường King Mongkut’s University of technology North Bangkok- Thái Lan.
Phát biểu tại lễ khai mạc trưng bày chuyên đề, ông Nguyễn Tiến Đà – Giám đốc Bảo tàng Hà Nội nhấn manh: “Ba trưng bày chuyên đề này nằm trong chuỗi các hoạt động của Lễ hội Thiết kế sáng tạo Hà Nội năm 2023. Với việc tổ chức các trưng bày chuyên đề này, Bảo tàng Hà Nội – không chỉ thể hiện vai trò là một không gian sáng tạo văn hóa tiêu biểu của Thủ đô Hà Nội mà còn hiện thực hóa các cam kết, sáng kiến của mình, đưa hoạt động sáng tạo vào mọi mặt trong đời sống”.