Du lịch Hà Nội: Nỗ lực bước ra từ "cánh cửa hẹp"

Vườn sinh thái Hương Tràm (huyện Sóc Sơn) -điểm đến lý tưởng của các du khách gần xa.

Lửa thử vàng

Khó có thể đong đếm một cách chính xác những hệ lụy mà du lịch Hà Nội đang phải gồng gánh khi 95% doanh nghiệp, đại lý lữ hành đóng cửa; 1.550 cơ sở lưu trú tạm dừng hoạt động, chuyển đổi ngành nghề; khoảng 11.600 lao động nghỉ việc, chấm dứt hợp đồng lao động; 100% điểm đến tạm dừng hoạt động; công suất xe lưu hành vận chuyển dưới 10%. Nhưng thật may là những người làm du lịch Thủ đô đã nhìn nhận giai đoạn “đóng băng” vì dịch bệnh Covid-19 là một “phép thử” đối với ngành công nghiệp không khói. Trong lúc mọi hoạt động gần như ngưng trệ đó, họ vẫn không ngừng tìm cách quảng bá cho du lịch Thủ đô, hình thành các sản phẩm mới theo hướng thích ứng với tình hình... chờ ngày bước ra từ “cánh cửa hẹp” để vận hành các tour tuyến mới.

Điển hình cho nội lực và sự nhạy bén của du lịch Thủ đô trong bối cảnh này là các tour du lịch trực tuyến hết sức đặc biệt - một cách làm được cho là sáng tạo để duy trì nguồn năng lực tích cực cho các điểm đến. Đó là việc ứng dụng công nghệ thực tế ảo 3D vào các trưng bày của Bảo tàng Lịch sử Quốc gia. Đó là những triển lãm trực tuyến của Trung tâm Bảo tồn Di sản Thăng Long - Hà Nội. Ban quản lý di tích Nhà tù Hỏa Lò thì cho ra mắt kênh phát thanh HoaLoPrisonRelic, Trung tâm hoạt động văn hóa khoa học Văn Miếu - Quốc Tử Giám thì sản xuất clip kể chuyện lịch sử về các danh nhân gắn bó với trường Quốc Tử Giám xưa và các bài giới thiệu về Văn Miếu để đưa lên fanpage...

Bản thân các doanh nghiệp lữ hành cũng không ngồi yên chờ dịch bệnh đi qua, mà năng động thay đổi phương thức tiếp cận thị trường. Không còn tour tuyến du lịch, có doanh nghiệp quay sang cung cấp các dịch vụ hỗ trợ phục vụ khách hàng trong thời điểm dịch bệnh như tư vấn sắp xếp thủ tục hồ sơ, đặt vé máy bay, phòng khách sạn cách ly dành cho các chuyên gia nước ngoài, nhà đầu tư nhập cảnh vào Việt Nam và người Việt về nước. Lại có nhiều công ty mở rộng sang lĩnh vực đào tạo du lịch, như công ty Ascend Travel and Media, VietSense Travel, AZA Travel, Ánh Dương Tour, Asia Land Travel, MyTravel...

Thời điểm này, Hà Nội đang dần nới lỏng các quy định phòng chống dịch, nhịp sống đô thị từng bước trở lại trạng thái bình thường mới. Sở Du lịch Hà Nội đã lên kế hoạch phục hồi các hoạt động du lịch, các đơn vị làm du lịch bắt đầu phát đi những tín hiệu tốt để tái khởi động trong an toàn. Phó Giám đốc Sở Du lịch Hà Nội Trần Trung Hiếu cho hay hành trình khôi phục hoạt động du lịch bám sát kịch bản diễn biến dịch của Bộ Y tế. Theo đó, du lịch Thủ đô sẽ tập trung xây dựng điểm đến an toàn và sáng tạo, ứng dụng công nghệ thông tin làm đa dạng các sản phẩm mới thu hút khách nội địa; tổ chức các hoạt động, sự kiện, chuyển đổi số; tăng cường kiểm tra, giám sát đảm bảo an toàn cho du khách và cơ sở du lịch. Trong đó, ưu tiên hàng đầu việc đảm bảo an toàn cho cộng đồng, du khách và các cơ sở du lịch. Đặc biệt, ngành du lịch Thủ đô sẽ có bộ tiêu chí hướng dẫn an toàn đối với các đơn vị cơ sở lưu trú, khu điểm du lịch, lữ hành, vận chuyển, dịch vụ du lịch trong tình hình mới. Cùng với đó, sẽ xây dựng các điểm du lịch xanh, cơ sở lưu trú xanh, dịch vụ xanh đảm bảo sức khỏe, an toàn cao nhất cho cộng đồng, du khách và các đơn vị cung ứng dịch vụ du lịch.

Khu du lịch Bản Rõm mang đến cho du khách nhiều trải nghiệm thú vị.

Chuyển hướng tiếp cận thị trường

Trong quãng lặng của du lịch vừa qua, không ít doanh nghiệp chọn khai thác lợi thế của du lịch Hà Nội để xây dựng sản phẩm đặc thù chờ ngày trình làng đón khách. Ví dụ như tour “Một ngày khám phá Hà Nội” hay tour “Khám phá mùa thu Hà Nội” được Công ty du lịch quốc tế ITC phối hợp với một số công ty lữ hành xây dựng để đón đầu trạng thái bình thường mới.

Tuy nhiên, điểm đỏ thu hút sự chú ý của giới làm du lịch Thủ đô thời điểm này là bước chuyển hướng đầu tư cho du lịch nông nghiệp với mục tiêu kép: vừa đa dạng hóa sản phẩm du lịch, vừa góp phần tạo thêm sức sống cho vùng ngoại thành. Giới chuyên môn nhận định, du lịch nông nghiệp có nhiều ưu thế khi du khách đã quá quen với các sản phẩm du lịch truyền thống. Hơn nữa, du lịch nông nghiệp còn góp phần đa dạng hóa ngành nghề nông thôn, bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa truyền thống, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho cộng đồng địa phương.

Các sản phẩm du lịch nông nghiệp ở khu vực ngoại thành Hà Nội và các vùng phụ cận hiện có đang chú trọng yếu tố văn hóa, văn minh lúa nước của vùng đồng bằng Bắc Bộ; kết hợp tham quan di sản văn hóa, làng nghề; những mô hình trang trại đồng quê phục vụ hoạt động du lịch học đường, du lịch nghỉ dưỡng. Có thể kể tới Khu du lịch sinh thái Bản Rõm (huyện Sóc Sơn), trang trại Đồng quê (huyện Ba Vì), trang trại học đường Vạn An (huyện Thanh Trì)…; các mô hình trang trại nông nghiệp ở huyện Hoài Đức, Đông Anh, Gia Lâm, Thạch Thất... rồi các ngôi làng cổ, các làng nghề thủ công truyền thống cũng đầy sức hút du khách.

Nhận diện được tiềm năng này nên các nhà quản lý du lịch Thủ đô đã xây dựng và triển khai kế hoạch phát triển sản phẩm, kích cầu du lịch, đào tạo nhân lực và tiêu chuẩn xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu về du lịch tại các huyện ngoại thành. Theo thống kê sơ bộ, Sở Du lịch Hà Nội đã tổ chức được 44 lớp bồi dưỡng kiến thức văn hóa du lịch cho 8.900 người dân địa phương, nghệ nhân, người bán hàng, người phục vụ tại điểm đến du lịch. Cùng với đó, đã thí điểm xây dựng nhận diện thương hiệu làng nghề Hà Nội và logo cho làng gốm Bát Tràng, làng lụa Vạn Phúc. Bà Đặng Hương Giang, Giám đốc Sở Du lịch Hà Nội cho biết, đơn vị đang xây dựng dự thảo Kế hoạch phát triển kinh tế du lịch nông nghiệp nông thôn gắn với xây dựng nông thôn mới trên địa bàn thành phố giai đoạn 2021 - 2025 nhằm tạo kiều kiện thuận lợi thúc đẩy ngành kinh tế du lịch nông nghiệp Hà Nội phát triển. Đây chính là mục tiêu đầy kỳ vọng của du lịch, góp phần thay đổi diện mạo của vùng ngoại thành Hà Nội khi kế hoạch được hiện thực hóa.

Đúng là “lửa thử vàng”, trong khoảng lặng đầy thách thức của dịch bệnh, du lịch Hà Nội vẫn lặng lẽ và bền bỉ thay đổi phương thức tiếp cận thị trường, xây dựng sản phẩm thích ứng tình hình, mở ra những cơ hội để tái cơ cấu ngành... chuẩn bị đón chặng đường phía trước. Tin rằng khi thăng trầm đi qua, du lịch Hà Nội sẽ vững chãi và đầy tự tin trên một hành trình mới.