Cộng đồng kinh tế ASEAN (AEC) là một trong ba trụ cột của cộng đồng ASEAN, cùng với cộng đồng Chính trị - An ninh, cộng đồng Văn hóa - Xã hội. Hiện tại, đây được đánh giá là khu vực phát triển sôi động trên thế giới với hơn 640 triệu dân, tổng GDP khoảng 2.480 tỷ USD và kim ngạch thương mại đạt 2.530 tỷ USD và o năm 2014.
GDP của ASEAN dự kiến sẽ đạt 4.700 tỷ USD và o năm 2020. Theo dự báo, khu vực có tiửm năng trở thà nh nửn kinh tế lớn thứ tư trên thế giới và o năm 2030. Có rất nhiửu lợi ích kinh tế mà chúng ta sẽ gặt hái được, qua đó mang lại cuộc sống sung túc hơn cho tất cả người dân ASEAN, Thủ tướng Malaysia Najib Razak phát biểu tại lễ ký kết hồi tháng 11/2015.
Lãnh đạo 10 nước thà nh viên ASEAN ký và o tuyên bố thà nh lập cộng đồng ASEAN ngà y 22/11/2015. |
Theo Hiệp định ưu đãi thuế quan ATIGA, các nước ASEAN-6 (gồm Singapore, Thái Lan, Malaysia, Indonesia, Brunei, Philippines) đã xóa bử gần 100% dòng thuế từ năm 2010, trừ một số sản phẩm được miễn trừ vĩnh viễn vì lý do an ninh quốc gia, đạo đức và sức khửe. Từ năm 2015, Việt Nam đã tiến hà nh giảm 93% dòng thuế vử 0%, chỉ giữ lại 7% số dòng thuế đến năm 2018, bao gồm các mặt hà ng ôtô và linh kiện, sắt thép, linh kiện và phụ tùng xe máy, máy móc thiết bị dụng cụ và phụ tùng, xe đạp và phụ tùng, rượu bia, sản phẩm chất dẻo, giấy các loại.
Từ năm 2018, Việt Nam chỉ còn được duy trì thuế nhập khẩu với mức thuế suất tối đa là 5% đối với khoảng 3% số dòng thuế, bao gồm phần lớn là các mặt hà ng nông nghiệp nhạy cảm (gia cầm sống, thịt già , trứng gia cầm, quả có múi, thóc, gạo lứt, thịt chế biến, đường).
Lộ trình gỡ bử thuế quan nà y đã tác động lớn đến kim ngạch thương mại giữa Việt Nam với các nước trong khu vực. Vử xuất khẩu, ASEAN hiện là thị trường lớn thứ 3 của các doanh nghiệp Việt Nam, sau Mử¹ và liên minh châu à‚u, với các mặt hà ng chủ yếu gồm gạo, dầu thô, dệt may, già y dép, thủy sản, cà phê, cao su, máy vi tính và các sản phẩm điện tử, sắt thép...
Ở chiửu ngược lại, đây là đối tác thương mại cung cấp nguồn hà ng hoá lớn thứ 3 cho các doanh nghiệp Việt Nam, sau Trung Quốc và Hà n Quốc. Trong nhiửu năm qua, kim ngạch nhập khẩu từ ASEAN chủ yếu là những mặt hà ng thiết yếu, nguyên phụ liệu đầu và o phục vụ sản xuất trong nước như xăng dầu các loại, máy móc thiết bị, hà ng gia dụng, hóa chất, chất dẻo..
Song từ trước đến nay, Việt Nam vẫn chưa cải thiện được mức độ thâm hụt cán cân thương mại với ASEAN. Năm 2015, Việt Nam ước tính nhập siêu từ khu vực nà y khoảng 5,5 tỷ USD, tăng 45% so với năm ngoái, theo số liệu của Tổng cục Thống kê. Malaysia là thị trường xuất khẩu lớn nhất, chiếm một phần tư kim ngạch. Còn Thái Lan đứng đầu trong các đối tác cung cấp hà ng hoá cho Việt Nam./.