Tình cử, tôi được chị Lương Thị Xuyến, Phó Chủ tịch huyện Mù Cang Chải, tỉnh Yên Bái giới thiệu vử một nhân vật đặc biệt khi đặt chân lên vùng cao quanh năm mây mù phủ kín: cậu học trò lớp 11 Trường THPT Mù Cang Chải người dân tộc Tà y có tên là Sùng A Dì.
Sùng A Dì (áo trắng, quần đen) chỉ đứng chưa tới nửa người các bạn học cùng lớp nhưng 11 năm liửn chưa một lần bử học, bên cạnh em cũng là một bạn học gặp khiếm khuyết vử cơ thể
Cái đặc biệt của Sùng A Dì không cần chị Xuyến giới thiệu cũng khiến tôi và nhiửu người nhạc nhiên, bởi không ai có thể tin là Dì đang học lớp 11. Tôi cũng nhầm tưởng như anh khi gặp cậu chà ng nà y lần đầu tiên. Năm ngoái cậu cùng bố đến trường để dự thi và o lớp 10, tôi cứ ngỡ là bố dắt đứa con trai lên 3 đi chơi. Phải xem giấy khai sinh, giấy tử chứng nhận của chính quyửn xã, tôi mới tin là Sùng A Dì đủ tuổi dự thi và o trường thật, chị Hoà ng Thị Hường, hiệu phó Trường THPT Mù Cang Chải bắt đầu câu chuyện với chúng tôi vử em Sùng A Dì.
A Dì sống ở bản Hồ Nhí Pá, xã Lao Chải, huyện Mù Cang Chải. Từ nhà em đến trường cách 23km, phải vượt qua rất nhiửu ngọn núi, nhiửu con sông, con suối, vậy mà suốt 11 năm qua Sùng A Dì chưa một lần bử học. Để tiện cho việc học, Sùng A Dì ở trọ luôn gần trường và chỉ vử nhà và o ngà y cuối tuần khi hết gạo.
Nhà em có 4 anh em, em là con thứ hai, tất cả đửu là con trai. Ba anh em của em đửu bình thường, chỉ mỗi em là đột biến. Ở nhà , em không là m đồng, cà y ruộng, bẻ ngô giúp bố mẹ được nên chỉ biết tập trung học, Sùng A Dì nói với tôi vử cái lý do dù bản thân không cao, nhưng chưa một ngà y nghỉ học của mình.
Với hình hà i của đứa trẻ lên ba, không ai nghĩ Sùng A Dì năm nay đã 17 tuổi và học lớp 11
Nhà Sùng A Dì nghèo lắm. Bố mẹ Sùng A Dì chỉ có tý nương rẫy để trồng ngô, trồng lúa, quanh năm là m lụng còn chưa đủ ăn nên việc nuôi anh em Sùng A Dì học là cả một kử³ tích. Sùng A Dì bảo mỗi tuần em chỉ được bố mẹ cho 50 nghìn đồng để lo tất tần tật mọi khoảng sinh hoạt, từ ăn uống đến sách vở học hà nh. Tôi nhẩm tính vị chi mỗi tháng Sùng A Dì tiêu hết hai trăm nghìn đồng, một năm chưa đến hai triệu đồng cho việc theo đuổi con chữ.
Tôi cũng không hiểu với hai trăm nghìn đồng thì Sùng A Dì sẽ sống như thế nà o, nhất là em lại thuê trọ gần trường chứ không phải ở ký túc xá như các bạn khác. Sùng A Dì không ở trong khu nội trú của trường được vì em quá bé so với các vật dụng được thiết kế cho một người bình thường. Vì vậy A Dì thuê trọ ở với em trai để hai anh em tiện bử chăm sóc lẫn nhau, cô Hường cho chúng tôi biết.
Mỗi tuần, hai anh em Sùng A Dì chỉ tiêu hết khoảng 2kg gạo, còn lại là ăn mì tôm thay cơm. Bữa cơm của Sùng A Dì rất ít khi có thịt cá, đa phần chỉ ăn rau. A Dì thường lấy cái gói bột nêm từ gói mì tôm nấu thà nh canh, mà như cậu nói là để cho nước canh có tý mùi vị của mỡ, của thịt. Em ăn có bao nhiêu đâu, mỗi bữa được hơn 1 chén cơm chứ mấy. Người em bé nên ăn uống tiết kiệm cho bố mẹ lắm, Sùng A Dì cười bảo với tôi.
Sùng A Dì thích học ngà nh công nghệ thông tin và em mơ ước sẽ có một cái máy vi tính cho riêng mình
Nói vậy thôi chứ để theo đuổi việc học của Sùng A Dì trong suốt 11 năm qua là cả một hà nh trình gian khó. Không khó là m sao được khi đến cái ăn, cái uống, tự chăm sóc bản thân mình của A Dì đã vô cùng gian nan, huống hồ là việc học. Cái gì với Sùng A Dì cũng là quá sức bởi cơ thể của cậu quá bé nhử, yếu ớt. Hình hà i của A Dì hoà n toà n như một đứa trẻ lên ba, nhưng cậu phải sống và là m mọi việc theo đúng độ tuổi bẻ gãy sừng trâu của mình.
Em dự định sẽ theo học ngà nh công nghệ thông tin, vì em thấy cái ngà nh nà y hợp với khả năng của mình nhất. Em ước mơ có một cái máy vi tính, nhưng mà em biết chỉ mơ vậy thôi chứ tiửn đâu mà mua. à€, em cũng mơ được một lần vử Hà Nội để và o thăm lăng Bác, được một lần đi khám để biết vì sao mình lại... bé thế nà y. Từ bé đến giử em chưa đi đâu ra khửi cái huyện Mù Cang Chải nà y, cũng chưa đi khám bệnh viện nà o anh à , Sùng A Dì tâm sự.
Tuy cơ thể yếu ớt, bé nhử nhưng Sùng A Dì luôn lạc quan, yêu đờiƯớc mơ của Sùng A Dì có lẽ quá nhử nhoi với nhiửu người như chính cái cơ thể 17 năm không chịu lớn của cậu. Nhưng tôi tin chắc rằng, khi cậu được nhiửu người biết đến, thì giấc mơ sẽ không còn quá xa vời.