Chân dung văn nghệ sĩ thời kháng chiến qua ống kính của Trần Văn Lưu

Hoàng Lân/HNM| 23/03/2018 16:13

Nhân kỉ niệm 70 năm thành lập Hội Văn nghệ Việt Nam, tiền thân của các hội Văn học nghệ thuật ngày nay, NXB Kim Đồng ra mắt cuốn sách ảnh “Văn nghệ và kháng chiến qua ống kính Trần Văn Lưu”. Cuốn sách đã được gia đình nghệ sĩ nhiếp ảnh Trần Văn Lưu hợp tác thực hiện.

Chân dung văn nghệ sĩ thời kháng chiến qua ống kính của Trần Văn Lưu
Cuốn sách Văn nghệ và kháng chiến.

Sách ảnh “Văn nghệ và kháng chiến qua ống kính Trần Văn Lưu” do các tác giả Nguyễn Huy Thắng, Trần Chính Nghĩa biên soạn với hai phần: Văn nghệ và kháng chiến; Để có một cái nhìn toàn cảnh về nhà nhiếp ảnh Trần Văn Lưu. Cuốn sách hội tụ gần 300 bức ảnh nghệ thuật và tư liệu quan trọng nhất của Trần Văn Lưu về các gương mặt văn nghệ sĩ kháng chiến cũng như đời sống văn nghệ trong kháng chiến chống Pháp. 

Nhà nhiếp ảnh Trần Văn Lưu được biết đến là “Người khắc ghi lịch sử văn nghệ kháng chiến”. Ông tham gia kháng chiến ngay từ buổi đầu và bắt đầu chụp các văn nghệ sĩ từ khi Hội Văn nghệ Việt Nam ra đời. 

Hòa mình với đời sống văn nghệ, hiểu rõ tâm hồn văn nghệ sĩ và chuyên tâm chụp văn nghệ sĩ, Trần Văn Lưu đã lưu lại qua ống kính những chân dung văn nhân một thời, bằng tất cả những nét cá tính hào hoa và đặc biệt nhất.
Chân dung văn nghệ sĩ thời kháng chiến qua ống kính của Trần Văn Lưu

Khó ai có thể quên những bức ảnh nổi tiếng, như bảy văn nghệ sĩ (gồm: Ngô Tất Tố, Nguyễn Xuân Sanh, Tố Hữu, Xuân Diệu, Thế Lữ, Nguyễn Huy Tưởng, Nguyễn Tuân) chụp trước trụ sở Hội Văn nghệ ở xóm Chòi (Thái Nguyên); các văn nghệ sĩ chia tay nhau lên đường ra mặt trận; hay hình ảnh kịch sĩ Thế Lữ hóa trang vào vai diễn; nhạc sĩ Văn Cao với cây đàn ghi ta; nhà văn Nguyễn Tuân ngậm tẩu; nhà văn Nguyễn Huy Tưởng suy tư khi nghĩ về gia đình. 

Cuốn sách với độ dày gần 200 trang đã cho người xem thấy được không chỉ chân dung của những bậc văn nghệ sĩ nổi tiếng mà còn khắc hoạ được phần nào nét tính cách, cuộc sống dung dị và những trăn trở của họ trước thời cuộc.

Ít ai biết, tác giả của những bức ảnh tư liệu nghệ thuật đắt giá ấy chính là Trần Văn Lưu. Phải đến hàng chục năm sau khi những bức ảnh đó ra đời, cũng phải 15 năm sau ngày tác giả đi xa, cuốn sách ảnh này mới đến tay bạn đọc.

Chân dung văn nghệ sĩ thời kháng chiến qua ống kính của Trần Văn Lưu
Nhà văn Nguyễn Huy Tưởng chụp với vợ chồng nhà thơ Thế Lữ - Song Kim (ảnh chụp từ sách)

Văn nghệ và kháng chiến qua ống kính Trần Văn Lưu là một cuốn sách ảnh không chỉ công phu trong tổ chức biên soạn, mà còn thăng hoa với những giá trị cốt lõi: giá trị tư liệu đắt giá - giá trị nghệ thuật điển hình. 

Nhà thơ Hữu Thỉnh, Chủ tịch Liên hiệp các Hội VHNT Việt Nam, Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam đã khẳng định: “Cuốn sách, có thể nói, là một bộ sưu tập những bức ảnh vô cùng quý giá về nhiều gương mặt văn nghệ sĩ nổi tiếng trong kháng chiến, và sau hòa bình lập lại, bên cạnh những bức ảnh khác giúp tái hiện bối cảnh họ đã sống và sáng tác hết sức cảm động. Đồng thời, cuốn sách cũng giúp ta thấy được cuộc đời và sự nghiệp của nhà nhiếp ảnh Trần Văn Lưu, một sự nghiệp có thể còn chưa được đánh giá đúng mức, nhưng thật đáng trân trọng”.

Trong 200 trang sách ảnh khổ lớn, bạn sẽ gặp lại những gương mặt văn nghệ sĩ tiêu biểu như Thế Lữ, Xuân Diệu, Nguyễn Tuân, Tô Ngọc Vân, Tố Hữu, Nguyễn Huy Tưởng… sống trong không khí hào hùng của những năm tháng văn nghệ song hành với cuộc kháng chiến, đến những chi tiết đặc sắc: sinh hoạt trong kháng chiến, bệnh viện giữa rừng, một buổi chào cờ của Thiếu sinh quân…

Cuốn sách còn nhắc đến địa chỉ văn hóa 11 Hàng Bông, là nơi ở của gia đình nghệ sĩ nhiếp ảnh Trần Văn Lưu, cũng là nơi rộng mở cho văn nghệ sĩ đến đàm đạo. Từ tình cảm bạn bè trân quý, cùng nhau trải nghiệm mọi vui buồn thời cuộc, ống kính của nhà nhiếp ảnh Trần Văn Lưu đã “bắt” được những khoảnh khắc vàng, bừng sáng cái tôi của mỗi gương mặt nghệ sĩ, lưu lại những chi tiết sống động nhất của hiện thực kháng chiến.

Cuộc kháng chiến của dân tộc đã lùi xa hơn nửa thế kỉ, nhưng gia tài gần 300 bức ảnh và tư liệu của nhà nhiếp ảnh Trần Văn Lưu có “thâm niên” chừng ấy thời gian, vẫn có giá trị thời đại quan trọng đối với nền văn nghệ Việt Nam nói riêng, với đời sống nghệ thuật nói chung.
(0) Bình luận
Nổi bật Tạp chí Người Hà Nội
  • Hà Nội có thêm 9 di sản được ghi danh Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia
    Sáng 18/8, Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội tổ chức Hội nghị hướng dẫn tổ chức Lễ công bố quyết định ghi danh di sản văn hóa phi vật thể vào danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia; định hướng công tác bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể sau ghi danh.
  • "80 năm Công an nhân dân Việt Nam cùng toàn dân trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc"
    Tạp chí Người Hà Nội trân trọng giới thiệu nội dung bài viết "80 năm Công an Nhân dân Việt Nam cùng toàn dân trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc" của Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch nước Lương Cường.
  • Phát huy thành quả 80 năm Cách mạng Tháng Tám đưa đất nước tiến vào kỷ nguyên giàu mạnh, thịnh vượng
    Dân tộc Việt Nam hôm nay bước vào kỷ nguyên mới - kỷ nguyên phát triển giàu mạnh, văn minh, thịnh vượng của dân tộc - với cơ hội và thách thức đan xen. Phát huy bài học quý báu từ thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám năm 1945, toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta đoàn kết một lòng, quyết tâm xây dựng đất nước phồn vinh, hạnh phúc, hiện thực hóa Di chúc thiêng liêng của Bác Hồ: “Xây dựng một nước Việt Nam hòa bình, thống nhất, độc lập, dân chủ và giàu mạnh...”.
  • Quỹ Thiện tâm đón nhận Huân chương Lao động hạng nhất của Chủ tịch nước
    Chủ tịch nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam vừa ký quyết định trao tặng Huân chương Lao động hạng Nhất cho Quỹ Thiện Tâm – Tập đoàn Vingroup. Đây là phần thưởng cao quý của Nhà nước, ghi nhận hành trình 19 năm bền bỉ thiện nguyện, đồng hành cùng hàng triệu mảnh đời khó khăn và thúc đẩy sự tiến bộ bền vững cho cộng đồng của Quỹ.
  • Xã Vĩnh Thanh phát triển, đổi mới, kiến tạo đô thị xanh – văn minh – hiện đại
    Sáng 18/8, Đảng bộ xã Vĩnh Thanh đã long trọng tổ chức Đại hội đại biểu lần thứ I, nhiệm kỳ 2025–2030. Đây là sự kiện chính trị trọng đại, đánh dấu bước ngoặt trong quá trình xây dựng và phát triển của địa phương sau khi thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính theo Nghị quyết của Quốc hội và Thành ủy Hà Nội, mở ra chặng đường mới với khát vọng phát triển bền vững, văn minh, hiện đại. Dự Đại hội có đồng chí Hà Minh Hải, Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy, Trưởng Ban Tổ chức Thành ủy Hà Nội.
Đừng bỏ lỡ
Chân dung văn nghệ sĩ thời kháng chiến qua ống kính của Trần Văn Lưu
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO