Văn hoá xin - cho giết chết thư pháp

Trịnh Mão| 13/07/2009 12:29

(NHN) Dĩ vô pháp, vi hữu pháp - lấy cái không có pháp, không phép tắc là m quy chuẩn sáng tạo cho riêng mình, vượt khửi gò bó, túng quẫn, tung tẩy múa tâm hồn trên giấy. Học theo gió, theo trăng, vui đùa với núi cao sông rộng. An an, nhiên nhiên mà  tươi trẻ ngây thơ cùng con chữ.- Аó chỉ có thể là  tâm thế sống của ông đồ trẻ Trịnh Tuấn, khó thể lẫn và o đâu được.

Аược biết đến như một tà i năng thư pháp trẻ với nhiửu tác phẩm gây tiếng vang như bức thư pháp Truyện Kiửu dà i 300m, ba bản thư pháp Tuyên ngôn độc lập, rồi sự sáng tạo trong việc kết hợp bút lông và  bút lử­a để viết thư pháp...Nhưng tuyệt nhiên, khách đến nhà  Trịnh Tuấn đửu ngạc nhiên mà  thốt lên rằng: trong nhà  chẳng treo một bức thư pháp nà o cả?

Thay và o đó là  rất nhiửu tranh vô thư - tranh không chữ, mà  theo anh giải thích thì đã yêu nhau cần gì tặng ảnh/ cốt là  ta giữ tấm hình mãi trong tim, không chữ lại hoá có tất cả, theo quan niệm vô vi tự an của cử­a phật. Аam mê, yêu thích không có nghĩa là  phải trưng bà y trước mắt mà  khắc sâu điửu đó trong tâm là  được.

Trịnh Tuấn ngộ đạo từ rất sớm. Trong khi thư pháp đương đại còn giằng co ở thế chân vạc giữa ba mảng thư pháp cổ điển, quốc ngữ và  tiửn vệ. Các thế hệ thư gia trẻ 8x và  9x, gặp phải hoà n cảnh bâng khuâng, không biết nên trở vử với bản sắc thư pháp Hán nôm của ông cha, tôn vinh thư pháp Quốc ngữ hay theo trà o lưu thư pháp tiửn vệ, thì Trịnh Tuấn đã tìm ra con đường của riêng mình: lấy Quốc văn của VN để thể hiện nét đẹp thư pháp trên trang giấy.

Văn hoá xin - cho giết chết thư pháp

Trịnh Tuấn bên ba bản Tuyên ngôn bằng thư pháp

Từ năm 1997 đến 2007, thư pháp chữ Quốc ngữ gặp rất nhiửu khó khăn vì chưa tìm được sự thống nhất chung trong công tác lý luận. Trịnh Tuấn cùng những thư gia trẻ đi theo con đường nà y phải tự mò mẫm phát triển, lại chịu nhiửu áp lực vử mặt tâm lý khi có một số tư tưởng không thừa nhận thư pháp Quốc ngữ. Anh nhớ lại, có những khoảng thời gian phải cùng các bạn bè ngồi lê cả tuần trước cử­a các hiệu sách ở Sà i Gòn, chỉ để viết thư pháp tiếng Việt lên những tử giấy mà  khách mua từ nhà  sách ra. Có khi là  viết  trên giấy A4 loại 200đ đến loại và i nghìn, cốt chỉ để phổ biến nét đẹp của thư pháp tiếng Việt cho mọi người. Rồi thì liên tục triển lãm, đưa thư pháp tiếng Việt và o lịch, phông chữ trên máy tính...

Trời không phụ công, hiện nay thư pháp tiếng Việt đã có vị trí ổn định, chiếm tới 80% ở VN.

Thư pháp tiếng Việt dựa và o đặc trưng của chữ Quốc ngữ, bao gồm 2 nét cong và  thẳng, dễ học và  nhanh thà nh công, nhưng ít công phu và  khí lực. Vì vậy, tinh hoa của chữ không đạt được mức độ siêu đẳng. Nhận thấy điửu đó, 3 năm trở lại đây, Trịnh Tuấn đã đưa tinh thần của chữ hán, nét đẹp của thư pháp tiửn vệ kết hợp với thư pháp Quốc ngữ, tạo ra một lối đi riêng, một lối thư pháp độc đáo bởi tính đậm đặc, nhìn và o chữ giống như tranh.

Là  người đi trước mở đường cho sự hôn phối độc đáo nà y, Trịnh Tuấn vừa là m vừa học hửi kinh nghiệm. Những thà nh công bước đầu khiến anh cà ng đắm say hơn bao giử hết với nghiệp thư gia. Anh cho biết: Thư pháp sau khi được hôn phối sẽ chuyển từ tĩnh sang động, là m tăng tính tự cảm cho công chúng, chạy kịp hơi thở cuộc sống hiện tại.

Văn hoá xin - cho giết chết thư pháp

Trịnh Tuấn thể hiện nét bút tà i hoa của mình

Thư pháp VN đang dần lấy lại giá trị giống như ông cha ngà y xưa từng nói nhất chữ, nhìn tranh, tam sà nh, tứ kiểng, muốn có chữ phải mua chứ không thể cho được. Chính văn hoá xin - cho đang là m chết dần thư pháp, là m thư pháp kém hơn tranh vẽ. Cái gì dễ dà ng cho cũng sẽ có ít giá trị thẩm mử¹, nghệ thuật- anh đánh giá.

Chữ đi xin không mất tiửn mua, nên cả năm người dân cứ chử dịp Tết đến xuân vử tìm ông đồ xin chữ. Ngược lại, ông đồ cũng chỉ đợi dịp nà y mới bê bút nghiên ra đường tặng chữ. Nhưng khi nét đẹp đó dần biến hoá, dính dáng đến vấn vử kinh tế: chữ thì cho - giấy thì bán, cũng là  người xin chữ bắt đầu bị xiết hầu bao, nét đẹp dần mất đi. Các ông đồ cũng thừa hiểu rằng, cái vòng quẩn luẩn xin - cho, sẽ chỉ là m môn nghệ thuật tinh tuý nà y rẻ bèo và  chỉ có địa vị trong tâm thức của công chúng vử mặt lý thuyết. Thế là  nghệ thuật thư pháp dần mai một cả vử sự tinh tế lẫn nét đẹp tinh thần.

Nhận biết điửu đó, Trịnh Tuấn đang cùng nhiửu bạn trẻ thế hệ 8X, 9X chung vai nỗ lực già nh lại vị thế cho thư pháp VN. Hãy bử tiửn ra mua thì mới thấy được giá trị bức thư pháp bạn đem vử. Giống như ở Trung Quốc để mua được chữ của danh gia, có khi người ta phải bán cả gia tà i đi vậy. Nhưng tư bản nước ngoà i muốn mua chữ cũng khó bởi các Hiệp hội doanh nghiệp Trung Quốc chịu bử tiửn ra để mua lại các tác phẩm đó, nhằm giữ lại tinh hoa văn hoá của họ.

Còn ở Việt Nam, tác phẩm thư pháp giá trị thì chỉ có thể bán cho người tây mới được giá. Có điửu, thật đáng mừng là  các tác phẩm thư pháp VN đã có chỗ đứng trang trọng trong các gallery. Các ông đồ cũ, các thư gia trẻ đang xắn tay là m bừng sáng nét đẹp thư pháp nước nhà , giúp môn nghệ thuật tinh tế nà y lột xác thoát ly khửi những hạn chế bó buộc mà  thư pháp Hán cổ điển đã bao trùm lên bao thế hệ.

(0) Bình luận
  • Lời cảm ơn của Hội Nhà báo Thành phố Hà Nội
    Ngày 25/6/2025, Hội Nhà báo Thành phố Hà Nội tổ chức trang trọng hội nghị Gặp mặt tri ân các thế hệ nhà báo Thủ đô và khen thưởng tập thể, cá nhân hội viên nhà báo các cơ quan báo chí Hà Nội, nhân kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025).
  • Tôn vinh 80 gia đình văn hóa tiêu biểu Thủ đô
    Hướng tới kỷ niệm 24 năm Ngày Gia đình Việt Nam (28/6/2001 – 28/6/2025), sáng 26/6 tại Hội trường Bảo tàng Hà Nội, Sở Văn hóa Thể thao Hà Nội đã tổ chức Hội nghị tuyên dương gia đình văn hóa tiêu biểu Thủ đô năm 2025. Sự kiện góp phần tôn vinh những mái ấm gương mẫu, giàu trách nhiệm với cộng đồng, góp phần lan tỏa các giá trị văn hóa trong đời sống xã hội.
  • Tây Hồ: Vững bước trên hành trình kiến tạo đô thị hiện đại, văn minh và giàu bản sắc
    Ba thập kỷ nhìn lại, quận Tây Hồ đã ghi tên mình vào bản đồ đô thị hiện đại của Thủ đô Hà Nội không chỉ bằng những công trình, con đường hay chỉ số tăng trưởng mà bằng cả những chuyển biến sâu sắc trong chất lượng sống, trong tư duy quản trị và trong tinh thần xây dựng cộng đồng người dân “thanh lịch, văn minh”, đúng với bản sắc của đất Kinh kỳ ngàn năm văn hiến.
  • Nhà báo Hồ Quang Lợi: “Viết về Hà Nội luôn có sự rung cảm của trái tim”
    Không sinh ra tại Hà Nội nhưng nhà báo Hồ Quang Lợi – nguyên Phó Chủ tịch Thường trực Hội Nhà báo Việt Nam, nguyên Trưởng ban Tuyên giáo Thành ủy Hà Nội, nguyên Tổng Biên tập báo Hà Nội Mới có một tình yêu lớn với Thủ đô. Ông chia sẻ: “Đọc các bài viết, xem một số bộ phim truyền hình anh em báo chí làm về Hà Nội, tôi thấy trong đó không chỉ có kỹ năng về nghề nghiệp, mà luôn có rung cảm của trái tim. Trái tim dành cho Hà Nội. Trái tim dành cho đất nước Việt Nam của chúng...”.
  • “Báo chí Cách mạng Việt Nam phát huy truyền thống vẻ vang, tự tin, vững bước trong kỷ nguyên mới”
    Kỷ niệm 100 năm Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 – 21/6/2025), Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy Hà Nội Bùi Thị Minh Hoài, đã có bài viết “Báo chí Cách mạng Việt Nam phát huy truyền thống vẻ vang, tự tin, vững bước trong kỷ nguyên mới”. Tạp chí Người Hà Nội trân trọng giới thiệu toàn văn bài viết này tới bạn đọc.
  • Gợi mở để văn nghệ sỹ Thủ đô triển khai hiệu quả Chỉ thị 30-CT/TU của Thành ủy Hà Nội
    Nhà báo Vương Minh Huệ - Tổng Biên tập Tạp chí Người Hà Nội khẳng định: “Phát huy vai trò của Chi bộ Hội Liên hiệp Văn học nghệ thuật Hà Nội trong thực hiện Chỉ thị 30-CT/TU ngày 19/2/2024 của Ban Thường vụ Thành ủy Hà Nội về “Tăng cường sự lãnh đạo của cấp ủy Đảng về xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh” không chỉ là nhiệm vụ chính trị mà còn là sự thể hiện bản lĩnh và trách nhiệm nghề nghiệp của người nghệ sĩ”.
Nổi bật Tạp chí Người Hà Nội
Đừng bỏ lỡ
  • Danh sách Bí thư, Chủ tịch 126 xã, phường Hà Nội
    Sáng 30/6, Hà Nội công bố Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về sắp xếp các đơn vị hành chính cấp xã, phường và chỉ định nhân sự cấp ủy, lãnh đạo HĐND, UBND, Ủy Ban MTTQ Việt Nam cấp xã, phường.
  • Cơ hội trải nghiệm văn hóa truyền thống tại “Ngôi nhà chung”
    Từ ngày 1 đến 31/7/2025, Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam (Đồng Mô, Sơn Tây, Hà Nội) tổ chức chuỗi hoạt động với chủ đề “Về làng trải nghiệm nét văn hóa truyền thống”. Sự kiện có sự tham gia của hơn 100 đồng bào đến từ 16 dân tộc, nhằm tạo sân chơi bổ ích ngày hè cho thiếu nhi, đồng thời giới thiệu những giá trị đặc sắc trong đời sống văn hóa của cộng đồng 54 dân tộc Việt Nam.
  • “Gặp tôi trong tương lai”: Khơi dậy ước mơ nghề nghiệp từ trang sách thiếu nhi
    Sáng 29/6/2025, tại Nhà xuất bản Kim Đồng, lễ khai mạc trưng bày “Gặp tôi trong tương lai” đã diễn ra, mở đầu cho chuỗi hoạt động tổng kết chương trình kêu gọi ý tưởng sáng tác sách thiếu nhi. Đây là một sáng kiến được khởi xướng bởi The Initiative of Children’s Book Creative Content (ICBC), phối hợp thực hiện cùng ECUE VGEM và Nhà xuất bản Kim Đồng, với sự hỗ trợ kỹ thuật và tài chính từ chương trình Investing in Women, một sáng kiến của Chính phủ Australia.
  • Khán giả Hà Nội chuẩn bị được thưởng thức kịch rối truyền thống Bunraku Nhật Bản
    Ra đời từ đầu thế kỷ 17 và phát triển rực rỡ trong thời kỳ Edo, Bunraku không chỉ là di sản văn hóa đặc sắc của Nhật Bản mà còn được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại vào năm 2003.
  • UNESCO trao Bằng công nhận Công viên địa chất toàn cầu Lạng Sơn
    Công viên địa chất toàn cầu UNESCO Lạng Sơn là minh chứng rõ nét cho nỗ lực gìn giữ và quảng bá di sản văn hóa Việt Nam cùng với các di sản văn hóa phi vật thể như tín ngưỡng thờ Mẫu, hát Then của người Tày, Nùng, Thái...
  • 9 tựa sách hay trong Tủ sách gia đình của Nhã Nam
    Ngày Gia đình Việt Nam 28/6 là dịp để mỗi người lắng lại, cảm nhận rõ hơn giá trị của tình thân, của những khoảnh khắc bên nhau giản dị mà quý giá. Trong nhịp sống hiện đại, một trong những cách đẹp đẽ để giữ gìn và bồi đắp sợi dây gắn kết gia đình chính là cùng nhau đọc sách – những cuốn sách đầy yêu thương, sẻ chia và thấu cảm. Hiểu được điều đó, Nhã Nam đã kỳ công tuyển chọn và xây dựng Tủ sách Gia đình. Đây là những cuốn sách giúp nuôi dưỡng tâm hồn trẻ thơ, lan tỏa giá trị yêu thương trong mỗi mái ấm, để mỗi em bé đều được lớn lên trong vòng tay chan chứa hạnh phúc của gia đình.
  • Phu nhân Tổng Bí thư và Tổng Giám đốc UNESCO tham dự triển lãm ảnh "Chúng tôi có thể"
    Các tác phẩm là sản phẩm tiêu biểu của dự án “Chúng tôi CÓ THỂ” – sáng kiến phối hợp giữa UNESCO và Bộ Giáo dục và Đào tạo, hướng đến mục tiêu trao quyền học tập và phát triển toàn diện cho phụ nữ và trẻ em gái dân tộc thiểu số tại các vùng khó khăn.
  • Người đẹp Phú Yên Hà Trúc Linh đăng quang Hoa hậu Việt Nam 2024
    Hà Trúc Linh - 21 tuổi, quê Phú Yên, sinh viên Đại học Tài chính Marketing TP HCM - vượt top 24 để đoạt vương miện Hoa hậu Việt Nam 2024.
  • Ra mắt sách “Phụ nữ bàn về vấn đề phụ nữ trên Phụ nữ tân văn"
    Nhà xuất bản Phụ nữ Việt Nam vừa ra mắt cuốn sách "Phụ nữ bàn về vấn đề phụ nữ trên Phụ nữ tân văn", tuyển chọn các bài viết tiêu biểu của nữ trí thức trên tuần báo Phụ nữ tân văn – một diễn đàn quan trọng trong phong trào nữ quyền Việt Nam đầu thế kỷ XX. Ấn phẩm dày 600 trang, do Đoàn Ánh Dương biên soạn và giới thiệu, được phát hành trên toàn quốc từ tháng 6/2025.
  • Hà Nội nêu cao tinh thần “địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm”
    Tại kỳ họp thứ 24 (kỳ họp chuyên đề) diễn ra sáng 27/6, HĐND Thành phố Hà Nội khóa XVI, nhiệm kỳ 2021-2026 đã thông qua Nghị quyết về phân cấp quản lý nhà nước một số lĩnh vực kinh tế - xã hội trên địa bàn Thành phố, bảo đảm thực hiện đúng phương châm “địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm”.
Văn hoá xin - cho giết chết thư pháp
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO