Mạo danh báo chí, hoạt động trái pháp luật

Một số tạp chí được xuất bản tại Nghệ An đăng nhiửu bà i PR.

Trang tin điện tử ép là m quảng cáo

Hai người xưng là phóng viên báo điện tử Kinh tế hội nhập đã hẹn gặp chúng tôi tại một quán cà -phê ở TP Vinh. Sau khi đưa ra bản hợp đồng, bảng báo giá, một người nói: Các anh chỉ cần cung cấp các số liệu, chúng em sẽ viết bà i cho công ty của các anh. Chất lượng của bà i viết tùy thuộc và o giá tiửn. Anh yên tâm đi, bọn em là m việc nà y nhiửu rồi, từ Quảng Bình, Hà Tĩnh, Nghệ An đến Thanh Hóa.

Giấy giới thiệu, thẻ phóng viên do các trang tin điện tử, tạp chí cấp cho nhân viên đi giao dịch là m quảng cáo, PR

Theo giới thiệu của hai người nà y, chúng tôi truy cập và o địa chỉ www.kinhtehoinhap.vn trên internet, nhận thấy rất nhiửu bà i viết được đăng tải như: Trường THPT Nguyễn Xuân à”n là m tốt công tác chất lượng dạy và học, Trường THPT Diễn Châu 5 - 10 năm xây dựng và trưởng thà nh... Không chỉ ở Nghệ An, mà các cơ quan, doanh nghiệp ở vùng sâu, vùng xa, các tỉnh khác cũng được đăng bà i trên website nà y, như Bệnh viện đa khoa Lang Chánh, tỉnh Thanh Hóa. Hiệu trưởng Trường Tiểu học thị trấn Cẩm Xuyên - Hà Tĩnh cũng phản ánh: Vừa qua, có hai người xưng là Phóng viên báo điện tử Kinh tế hội nhập đến trường chúng tôi, liên hệ là m việc và ghi chép một số thông tin để viết bà i. Mỗi bà i viết vử cơ quan, đơn vị, địa phương trên website đửu có giá; và nếu cơ quan, đơn vị địa phương chậm hoặc không thanh toán, sẽ nhận được công văn đòi nợ như trường hợp đối với UBND xã Nghĩa Hội, huyện Nghĩa Đà n (Nghệ An): Trung tâm báo chí Kinh tế Hội nhập chúng tôi đã đăng tải thông tin tuyửn truyửn vử phát triển kinh tế, kêu gọi hợp tác đầu tư cho quý cơ quan trên www.kinhtehoinhap.vn, Sẽ nhử pháp luật can thiệp, nếu đơn vị không thanh toán số tiửn 3.500.000đ. Các nhân viên của www.kinhtehoinhap.vn được Công ty Cổ phần truyửn thông đa phương tiện, địa chỉ: số 45 Ngô Gia Tự, TP Vinh, Nghệ An cấp thẻ và giấy giới thiệu là phóng viên, có nhiệm vụ liên hệ công tác, thu thập tư liệu viết bà i.

Thẻ phóng viên do các trang tin điện tử, tạp chí cấp cho nhân viên đi giao dịch là m quảng cáo, PR

Một trang web khác có tên miửn http://lamhongonline.vn thuộc Công ty cổ phần công nghệ thông tin và truyửn thông E-LINK, trụ sở đóng tại phường Trung Đô, TP Vinh, Nghệ An cũng có hoạt động tương tự. Trang tin nà y chủ yếu trích dẫn, đăng lại tin, bà i từ các báo điện tử khác, đồng thời hoạt động quảng cáo rất rầm rộ. Được biết, website nà y chưa có giấy phép hoạt động của cơ quan chức năng. Cũng tương tự như vậy, trang tin http://ngheannews.vn chỉ ghi địa chỉ là Quử³nh Lưu, Nghệ An", và Liên hệ quảng cáo: Nguyễn Sử¹ Trọng kèm số điện thoại di động.

Nghị định 97/2008/NĐ-CP quy định: Trang tin điện tử được trích dẫn thông tin, bà i viết của các tử báo khác, nhưng phải ghi rõ nguồn xuất xứ; không được phép sản xuất và phát hà nh nội dung thông tin. Như vậy, việc các trang tin điện tử dù đã được cấp phép hay không nhưng cử nhân viên đi khai thác thông tin, viết tin, bà i đưa lên mạng internet là trái quy định.

Bà Nguyễn Nữ Lan Oanh, Trưởng phòng Quản lý báo chí và xuất bản, Sở Thông tin và Truyửn thông tỉnh Nghệ An nói: Chúng tôi có nghe việc các trang tin điện tử có địa chỉ đăng ký hoạt động tại Nghệ An cho nhân viên đi đến các cơ quan, đơn vị và doanh nghiệp ép là m quảng cáo, nhưng do các cơ quan, đơn vị không phản ánh bằng văn bản nên không có căn cứ để xử lý. Chúng tôi đã báo cáo Bộ Thông tin và Truyửn thông và đử nghị Sở Thông tin và Truyửn thông các tỉnh có liên quan phối hợp trong việc xử lý.

Không chỉ các trang tin điện tử hoạt động mập mử, là m quảng cáo, PR, ấn phẩm Thị trường Nghệ An mua & bán do Công ty cổ phần thương mại và dịch vụ Tâm Thịnh Phát (số 07 Phùng Chí Kiên, TP Vinh, Nghệ An) phát hà nh, được trình bà y như một cuốn tạp chí. Chúng tôi gọi đến số điện thoại ghi trên ấn phẩm, thì được trả lời Đây là tạp chí, là báo...; bảng báo giá đăng quảng cáo ở ấn phẩm nà y cũng ghi rõ: Báo Thị trường Nghệ An mua & bán...

Báo Trung ương xuất bản tại địa phương: Liên kết hay bán cái?

Tạp chí Lao động và xã hội của Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội được phát hà nh 03 số/tháng; số cuối tháng được đặt tên Đảng trong cuộc sống hôm nay. Trong số cuối tháng 11-2012, Đảng trong cuộc sống hôm nay có 31 bà i (chiếm 45/72 trang) là các bà i PR, quảng cáo với nội dung ca ngợi thà nh tích các trường mầm non, trung học cơ sở trên địa bà n các tỉnh Nghệ An, Hà Tĩnh, như: Trường Tiểu học Vĩnh Thà nh: Hướng đến ngà y 20-11; Trường Mầm non Hoa Thà nh: Cô giáo như mẹ hiửn; Xã Cẩm Lộc: Vượt khó đi lên; Nghĩa Lợi: Khắc phục khó khăn đẩy mạnh phát triển kinh tế xã hội... Điửu đáng nói, trong toà n bộ số tạp chí nà y không hử có bà i viết nà o mang tính lý luận, nghiệp vụ vử lao động - xã hội, cũng như không có những bà i viết tuyên truyửn đường lối, chính sách, nghị quyết của Đảng như tên gọi.

Có thể kể ra một số trường hợp tương tự:

áº¤n phẩm Dân tộc & Thời đại gộp các số 147 và 148 (tháng 7-8 năm 2012), có tới 13 bà i viết PR quảng cáo cho các xã nghèo ở Nghệ An, Quảng Bình, như: Sắc mà u Tri Lễ hôm nay; Thà nh công nối tiếp thà nh công. Hiệp hội phân bón Việt Nam cũng có ấn phẩm mang tên Quê hương ngà y nay từ nhiửu năm nay đã được tổ chức xuất bản, phát hà nh tại Nghệ An. áº¤n phẩm nà y cũng gần như không có các bà i viết hướng dẫn kử¹ thuật, hay tư vấn vử phân bón, trồng trọt.

Trang 2 tạp chí Đảng trong cuộc sống hôm nay, số tháng 11-2012 ghi rõ mục lục các bà i viết PR, quảng cáo

Tất cả các ấn phẩm nà y đửu có ghi giá bán ở trang bìa nhưng hoà n toà n không có mặt trên thị trường báo chí, chỉ có các cơ quan, đơn vị bị đăng bà i PR, quảng cáo mới nhận được và i ba chục cuốn.

Hiện tượng trên được gọi là báo Trung ương xuất bản tại địa phương. Chúng tôi đã đưa những cuốn tạp chí nà y đến gặp bà Nguyễn Nữ Lan Oanh, Trưởng phòng Quản lý báo chí của Sở Thông tin và Truyửn thông tỉnh Nghệ An. Sau khi xem xét, bà Oanh nhận xét: Tất cả các tạp chí nà y đửu có dấu hiệu chệch hướng vử tôn chỉ, mục đích. Vử phần ghi thông tin trên xuất bản phẩm như thế nà y cũng sai, bởi chức năng của các công ty chỉ được liên kết, tổ chức bản thảo, in và phát hà nh chứ không phải là người chịu trách nhiệm nội dung cũng như biên tập; Vử việc nà y, Sở Thông tin và Truyửn thông tỉnh Nghệ An sẽ kiến nghị Cục Báo chí đử nghị kiểm tra và yêu cầu các tạp chí nà y hoạt động đúng tôn chỉ và mục đích.

Chúng tôi đã tìm hiểu và được biết việc liên kết nà y diễn ra với nhiửu hình thức: Các Công ty, cá nhân tại Nghệ An liên kết có thể đảm nhiệm toà n bộ hoặc mua từng số tạp chí. Việc chuyển giao ấn phẩm từ tòa soạn các tạp chí cho các bên liên kết tại Nghệ An thực hiện dưới dạng liên kết phát hà nh với những người đã từng là phóng viên, hoặc những người có công việc ít nhiửu liên quan đến báo chí. Sau khi ký kết, bên liên kết được toà n quyửn quyết định trong việc tổ chức nội dung tin bà i, in ấn, phát hà nh... và tuyển dụng nhân sự; chỉ cần hằng tháng nộp đủ số tiửn đã thửa thuận là xong. Điửu đó đặt ra câu hửi, liệu việc liên kết xuất bản, phát hà nh các tạp chí nà y trên địa bà n Nghệ An có phải là bán cái?

Tỉnh ủy Nghệ An vừa ban hà nh Công văn số 471-CV/BTGTU yêu cầu các cơ quan, đơn vị trong tỉnh thực hiện kiểm tra, xử lý các trang tin điện tử hoạt động trái quy định. Theo đó, các huyện, thà nh, thị ủy, các đảng ủy trực thuộc, các sở, ban, ngà nh cấp tỉnh có hình thức cung cấp thông tin, tuyên truyửn để các tổ chức, đoà n thể trong hệ thống chính trị, các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp trên địa bà n biết để nâng cao nhận thức, ý thức cảnh giác, tránh để một số doanh nghiệp, trang tin điện tử lợi dụng sự thiếu hiểu biết, thiếu thông tin, hoạt động trái quy định, là m ảnh hưởng đến hoạt động của môi trường báo chí và gây khó khăn, phiửn phức cho các tổ chức, cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp trên địa bà n; Sở Thông tin và Truyửn thông tỉnh phối hợp với các cơ quan chức năng liên quan kiểm tra, xử lý nội dung thông tin nói trên. Các cơ quan báo chí trong tỉnh, các cơ quan đại diện, thường trú báo chí quan tâm, phát hiện, tố giác các hà nh vi mạo danh báo chí, mạo danh phóng viên để hoạt động trái pháp luật trên địa bà n tỉnh, kịp thời định hướng dư luận, góp phần cung cấp thông tin để các cơ quan có thẩm quyửn kiểm tra, xử lý nghiêm các hà nh vi, hoạt động vi phạm pháp luật.

Những nhân viên của các công ty nà y được cấp giấy giới thiệu là phóng viên lũ lượt kéo nhau vử các xã, phường, doanh nghiệp từ Thanh Hóa đến Quảng Bình để thu thập tà i liệu viết bà i tuyên truyửn nhưng thực ra là cố thuyết phục, nà i ép, thậm chí là dọa dẫm để ký hợp đồng quảng cáo, mỗi bà i viết như thế thường có giá từ 3-5 triệu đồng.