Ảnh minh họa.
Theo báo cáo của Bộ Xây dựng, trong tổng số hơn 100 dự án xảy ra tranh chấp, có 11 dự án liên quan đến việc chủ đầu tư chậm làm thủ tục cấp GCN cho người mua nhà; trong đó có chung cư Athena Complex Xuân Phương, tòa B Hòa Bình Green City Trương Định Complex... Mặc dù, Luật Nhà ở năm 2014 đã quy định trách nhiệm chủ đầu tư nhà ở thương mại, trong thời hạn 50 ngày, kể từ ngày bàn giao nhà ở cho người mua hoặc kể từ thời điểm bên mua đã thanh toán đủ tiền theo thỏa thuận thì phải làm thủ tục đề nghị cơ quan Nhà nước có thẩm quyền cấp GCN cho người mua, người thuê nhà ở, trừ trường hợp người mua, thuê mua tự nguyện làm thủ tục cấp sổ. Nhưng thời gian qua, nhiều chủ đầu tư các dự án chung cư, khu dân dù đã bàn giao, đi vào sử dụng nhiều năm nhưng vẫn chây ỳ thực hiện các thủ tục xin cấp GCN cho người mua. Thực trạng này xuất phát bởi chủ yếu do các chủ đầu tư không nộp được tiền sử dụng đất, dẫn đến ách tắc quy trình thẩm định cấp GCN cho cư dân. Việc này đã dẫn đến nhiều hệ quả tiêu cực vừa không bảo đảm được quyền và lợi ích hợp pháp vừa gây tâm lý hoang mang, bất an cho khách hàng mua nhà, đồng thời làm giảm nguồn thu ngân sách. Không những thế, chủ đầu tư cũng bị ảnh hưởng tới uy tín. Do bức xúc nên tại nhiều chung cư, cư dân tụ tập đông người căng băng rôn, biểu ngữ, ảnh hưởng đến an ninh trật tự. Nhưng với góc độ là người mua nhà, thì đúng như nhiều cư dân chia sẻ rằng: “Cực chẳng đã chúng tôi mới phải căng băng rôn đòi quyền lợi như vậy. Chính sự bội tín của chủ đầu tư đã khiến những người mua nhà chúng tôi phải đứng lên đòi quyền lợi của mình”.
Phát triển nhà ở cao tầng là xu thế tất yếu của đô thị hiện đại. Và nếu quản lý còn lỏng lẻo, quy định của pháp luật chưa chặt chẽ, vấn đề này sẽ còn kéo dài. Vậy nên, chủ trương phát triển đô thị bền vững của các thành phố lớn khó mà đạt mục tiêu. Tình trạng này cần sớm chấm dứt bằng sự vào cuộc phối hợp chặt chẽ của cơ quan chức năng, chủ đầu tư và người mua nhà. Theo các chuyên gia, trước tiên, cần xem xét giải quyết cấp GCN trước cho người mua nhà đã thực hiện đầy đủ nghĩa vụ tài chính với Nhà nước. Thứ hai, tiếp tục công bố công khai các dự án chưa hoàn thành nghĩa vụ tài chính, nộp thuế đất và áp dụng biện pháp cứng rắn, nhưng vẫn linh hoạt trong xử lý để tạo điều kiện cho DN và người dân. Nhưng đồng thời, cũng phải có biện pháp kiên quyết không thực hiện cấp GCN cho dự án có sai phạm trong quy hoạch, xây dựng, chưa đủ điều kiện bàn giao cho cư dân…, nhằm tránh tình trạng cấp sai như trước kia dẫn đến việc khiếu kiện kéo dài. Và để tránh đi vào vết xe đổ, cần bổ sung, sửa đổi quy định của luật nâng mức xử phạt thật nặng đối với chủ đầu tư để xảy ra sai phạm, nhằm tạo sức răn đe vì chạy theo lợi nhuận kinh tế mà bỏ quên quyền lợi của người mua nhà.