Hà Nội đã có nhiửu nỗ lực trong việc đầu tư phát triển hạ tầng, nhất là giao thông và hạ tầng kử¹ thuật khung đồng bộ, hiện đại. Ảnh: Huy Hùng
Đầu tư phát triển hạ tầng kử¹ thuật khung
Hà Nội với diện tích tự nhiên trên 3.345km2, dân số thường xuyên và tạm trú trên 7 triệu người. Là trung tâm hà nh chính chính trị quốc gia, trung tâm lớn vử kinh tế và giao lưu quốc tế và là trung tâm giáo dục - văn hóa - y tế của cả nước, song Thủ đô đang phải đối mặt với nhiửu thách thức vử giao thông đô thị. Giám đốc Sở GTVT Hà Nội Nguyễn Quốc Hùng thừa nhận, hệ thống kết cấu hạ tầng GTVT Thủ đô còn rất thiếu. Các tuyến đường và nh đai chưa hoà n chỉnh. Tỷ lệ quử¹ đất dà nh cho giao thông mới đạt 7-8% đất xây dựng đô thị (theo quy hoạch xây dựng Thủ đô phải tương đương mức 20-25%). Thiếu cầu, thiếu đường, trong khi lượng phương tiện giao thông tăng quá nhanh (12-15%/năm) đã khiến cho nhiửu tuyến đường, nút giao thông quá tải. Diện tích đất cho giao thông tĩnh mới chỉ đáp ứng được gần 10% nhu cầu.
Nhằm hiện thực hóa mục tiêu của Nghị quyết 11-NQ/TƯ, thời gian qua, Hà Nội đã có nhiửu nỗ lực trong việc đầu tư phát triển hạ tầng theo hướng đồng bộ, hiện đại, nhất là hạ tầng giao thông và hạ tầng kử¹ thuật khung. Theo Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Văn Khôi, ngay trong quý II-2012, Hà Nội sẽ tập trung hoà n thà nh điửu chỉnh quy hoạch GTVT của thà nh phố và các quy hoạch chuyên ngà nh phát triển vận tải thủy, vận tải đường sắt, vận tải hà nh khách công cộng, bến bãi đỗ xe... Trong chiến lược phát triển giao thông giai đoạn 2011-2015, Hà Nội tập trung đầu tư xây dựng hà ng loạt tuyến quốc lộ (QL), đường hướng tâm, đường và nh đai, cầu qua sông, cầu vượt cho người đi bộ và các dự án đường sắt đô thị... Đây là các dự án nằm trong chiến lược đầu tư phát triển hạ tầng giao thông khung của Thủ đô. Cụ thể: hoà n thà nh các tuyến QL 32 (đoạn Diễn - Nhổn), đường nối Nhật Tân - Nội Bà i, đường 1A, QL 2 (đoạn Phủ Lỗ - Nội Bà i); QL 6 (đoạn Ba La - Xuân Mai); đường cầu Vĩnh Tuy - Sà i Đồng, Yên Viên, Ninh Hiệp... Cùng với đó sẽ đẩy nhanh tiến độ công tác chuẩn bị đầu tư, lập dự án và triển khai thi công các tuyến: QL5 (đoạn Sà i Đồng - Hưng Yên), đường tây Thăng Long, đường Hoà ng Quốc Việt kéo dà i. Trong giai đoạn nà y, các tuyến đường và nh đai sẽ được tập trung hoà n thà nh, góp phần hoà n chỉnh mạng lưới hạ tầng giao thông. Các tuyến đường và nh đai được ưu tiên triển khai thi công gồm: Và nh đai 1 (đoạn à” Chợ Dừa - Hoà ng Cầu, à” Đống Mác - Nguyễn Khoái, Hoà ng Cầu - Voi Phục). Đường Và nh đai 2 sẽ hoà n thà nh các đoạn Nhật Tân - Bưởi - Cầu Giấy, đoạn Ngã Tư Sở - Ngã Tư Vọng, đoạn Ngã Tư Vọng - cầu Vĩnh Tuy. Và nh đai 2,5 hoà n thà nh các đoạn Đửn Lừ - Kim Đồng, Lê Văn Lương -Nguyễn Trãi - Đầm Hồng. Và nh đai 3 hoà n thà nh giai đoạn 2 (đường trên cao) đoạn Mai Dịch - Pháp Vân, Mai Dịch - cầu Thăng Long, cầu Thăng Long - Nội Bà i. Một số phân đoạn thuộc các tuyến Và nh đai 3,5 và Và nh đai 4 sẽ đẩy nhanh tiến độ thi công nhằm sớm đưa và o khai thác.
Không chỉ các tuyến đường hướng tâm, và nh đai, Hà Nội cũng sẽ khẩn trương đẩy nhanh tiến độ thi công, hoà n thà nh các tuyến đường kết nối trong nội đô nhằm giảm ùn tắc giao thông thà nh phố như: Đường Văn Cao - Hồ Tây, La Thà nh - Thái Hà - Láng, Nguyễn Văn Huyên kéo dà i, Tôn Thất Tùng kéo dà i, Kim Mã - Trần Phú, Nguyễn Tam Trinh, đường nối Lê Đức Thọ - Xuân Phương, Nguyễn Hoà ng Tôn... Với hệ thống cầu, trong giai đoạn nà y sẽ hoà n thà nh cầu Đông Trù, cầu Nhật Tân, cầu Phù Đổng 2; xây dựng mới và cải tạo 35 cầu yếu...
Trong lĩnh vực vận tải, Hà Nội đang và sẽ tích cực phối hợp với các bộ, ngà nh trung ương đẩy nhanh tiến độ thi công các tuyến đường sắt đô thị. Trong đó, theo kế hoạch, tuyến Cát Linh - Hà Đông sẽ hoà n thà nh và o năm 2014; tuyến Nhổn - Ga Hà Nội hoà n thà nh và o năm 2016. Tập trung công tác chuẩn bị đầu tư các tuyến nam Thăng Long - Trần Hưng Đạo, Yên Viên - Ngọc Hồi và tuyến buýt nhanh khối lượng lớn (BRT) Kim Mã - Hà Đông.
Chỉ nỗ lực của riêng Hà Nội là không đủ
Đử cập tới vấn đử phát triển GTVT Thủ đô, Bí thư Thà nh ủy Hà Nội Phạm Quang Nghị khẳng định: Đầu tư phát triển hạ tầng khung cho giao thông chính là nhằm tạo bước đột phá, mở đường cho phát triển KT-XH. Tuy nhiên, muốn giải quyết hiệu quả vấn đử nà y, chỉ sự quyết tâm và nỗ lực của Hà Nội sẽ là không đủ mà rất cần có sự hỗ trợ tích cực từ Chính phủ và các bộ, ngà nh trung ương, đặc biệt vử nguồn vốn đầu tư và cơ chế, chính sách.
Theo Sở GTVT Hà Nội, ước tính, nhu cầu vốn đầu tư cho phát triển GTVT Thủ đô trong 5 năm tới và o khoảng 250 ngà n tỷ đồng, bao gồm các nguồn vốn ngân sách trung ương, ngân sách thà nh phố, vốn ODA, vốn BT, BOT, vốn PPP... Đây là lượng vốn rất lớn và chỉ nguồn vốn từ ngân sách của TP sẽ không đủ đáp ứng nhu cầu đầu tư. Ngoà i khó khăn vử vốn, những bất cập trong cơ chế, chính sách đửn bù, giải phóng mặt bằng, đầu tư xây dựng dự án cũng đang là lực cản đối với TP và các nhà đầu tư.
Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Văn Khôi cho biết: Để triển khai có hiệu quả các dự án phát triển hạ tầng giao thông, TP sẽ xin phép Chính phủ cho Hà Nội thực hiện một số cơ chế đặc thù trong lập dự án, triển khai các dự án giao thông trọng điểm, cấp bách nhằm đẩy nhanh tiến độ; bố trí vốn từ ngân sách trung ương để đầu tư đối với các dự án trọng điểm trên địa bà n. Đồng thời, Hà Nội cũng đử xuất với Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngà nh liên quan đẩy nhanh việc di dời các công trình bệnh viện, trường học, khu công nghiệp ra khửi trung tâm TP theo quy hoạch nhằm giảm lưu lượng phương tiện, mật độ dân cư khu vực nội đô.
Nhằm giải quyết các khó khăn nói trên, tháng 3-2012 vừa qua, UBND TP đã có văn bản trình Thường trực Thà nh ủy Hà Nội kiến nghị với Chính phủ và các bộ, ngà nh trung ương. Trong đó đử nghị các bộ, ngà nh trình Chính phủ bổ sung, ưu tiên bố trí các nguồn vốn ODA, Ngân hà ng Thế giới (WB), Ngân hà ng Phát triển Châu à (ADB)... để thực hiện các dự án phát triển hạ tầng giao thông trọng điểm trên địa bà n Thủ đô. Nghiên cứu, ban hà nh cơ chế, chính sách tạo điửu kiện thuận lợi khuyến khích các thà nh phần kinh tế tham gia đầu tư các công trình hạ tầng giao thông, hệ thống giao thông tĩnh, phát triển vận tải hà nh khách công cộng trong điửu kiện nguồn lực đầu tư từ ngân sách nhà nước còn hạn chế. Đử nghị Bộ GTVT sớm triển khai các dự án giao thông do Bộ là m chủ đầu tư, để phát triển mạng lưới khung vử kết cấu hạ tầng giao thông...