Bử 200 lượng và ng mua áo len của Hồ Chủ tịch

Cụ Trương Văn Thìn đã bử ra 3.500 đồng bạc Đông Dương (tương đương gần 200 lượng và ng) để mua chiếc áo đặc biệt nà y. Tại ngôi nhà ở 39 phố Thi Sách (Hà Nội), anh Trương Anh Tuấn, con trai thứ hai của cụ Thìn, cho biết sinh năm 1914, cụ Thìn từ thuở thiếu thời đã chí thú và o việc kinh doanh. Với đầu óc nhanh nhạy, chỉ trong thời gian ngắn, cụ đã là một trong những người buôn hạt giống lớn nhất miửn Bắc. Vua hạt giống là từ chỉ vử cụ Thìn thời bấy giử. Không chỉ thế, cụ còn sở hữu khá nhiửu biệt thự to và đẹp nhất Hà Nội cùng một cửa hà ng bánh ngọt lớn.

Mùa đông năm 1946, toà n quốc kháng chiến nổ ra. Theo sáng kiến của Chủ tịch Hồ Chí Minh, Ủy ban Vận động Mùa đông binh sĩ đã họp để phát động phong trà o may áo trấn thủ cho chiến sĩ. Chiửu 18/12/1946, tại Nhà hát Lớn, Hội Liên hiệp Quốc dân Việt Nam tổ chức chương trình Tuần lễ và ng". Chủ tịch Hồ Chí Minh và các thà nh viên Chính phủ đã đến dự. Tại buổi lễ, Chủ tịch đã cởi áo len đang mặc (do Chủ tịch được tặng) để tặng lại các chiến sĩ.

Chiếc áo sợi pha len đã được Ban Vận động ủng hộ Mùa đông binh sĩ Hà Nội tổ chức đấu giá tại Nhà hát Lớn. Thể lệ cuộc đấu giá vô tiửn khoáng hậu: Mỗi người muốn sở hữu chiếc áo khi trả giá đửu phải nộp tiửn và o quử¹, ai trả hơn nữa cũng bử tiửn và o quử¹ dà nh mua áo cho chiến sĩ... Cứ như vậy cho đến khi không còn ai trả giá cao hơn thì người cuối cùng được quyửn sở hữu chiếc áo đó. Cụ Thìn may mắn lọt và o vòng giá cuối với số tiửn là 3.500 đồng Đông Dương. Buổi đấu giá kết thúc, từ chiếc áo len đã thu được tổng số tiửn là 4 vạn đồng Đông Dương.

Cụ Trương Văn Thìn với chiếc áo của Hồ Chủ tịch. Ảnh tư liệu.

Lúc đó, trong nhà cụ Thìn chỉ còn 1.000 đồng bạc Đông Dương. Không do dự, cụ đã bán ngôi nhà tại phố Nguyễn Gia Thiửu và bảo vợ là bà Dung mang bán hết đồ tư trang (kiửng, xuyến và ng...) để có đủ 3.500 đồng bạc Đông Dương chuyển cho Ban tổ chức (bà Dung là con gái cụ Nguyễn Bân, người dạy học cho các thái tử nhà Nguyễn, hiện tên vẫn còn trong bảng và ng của hoà ng cung Huế).

Sau ngà y toà n quốc kháng chiến, gia đình cụ Thìn tản cư vử các tỉnh Hà Nam, Sơn Tây... Trên đường tản cư luôn bị bọn lính đón đầu khám xét vơ vét của cải, nhưng gia đình vẫn giữ được chiếc áo an toà n. Một lần tản cư đến chùa Hương, bị địch bao vây, cụ Thìn bị bắt, áo quần tiửn nong của gia đình bị lấy đi tất cả, vậy mà bà Dung vẫn giữ được tấm áo len vẹn toà n. Lần khác, trên đường chạy lên La Khê, Hà Tây (trước đây) gia đình cũng bị địch đón đầu, thu giữ nhiửu đồ đạc tiửn nong, nhưng lạ kử³ chiếc áo vẫn không bị mất.

Dù điửu kiện khó khăn đến đâu, chiếc áo nà y vẫn được bảo quản một cách rất độc đáo mà chỉ có những người chuyên buôn hạt giống như cụ Thìn mới nghĩ ra là dùng hạt tiêu để chống mốc, chống côn trùng và vẫn có mùi thơm. Cuối năm 1949, gia đình cụ Thìn trở vử Hà Nội. Ở phố Trà ng Tiửn, bà Dung giấu áo trên gác 2. Khi ở 52 Trần Nhân Tông, địch đến bắt cụ Thìn (do tham gia chống lệnh di cư và o Nam) và lục soát khắp nhà , nhưng chiếc áo vẫn nguyên vẹn.

Ngà y 10/9/1969, sau tang lễ Chủ tịch Hồ Chí Minh, cụ Thìn quyết định đem áo len hiến tặng cho Bảo tà ng Cách mạng Việt Nam. Năm 1995, Bộ Văn hóa đã trao tặng cho cụ Trương Văn Thìn Huy chương vì sự nghiệp bảo tồn di sản văn hóa.