Giá trị đặc sắc của tín ngườ¡ng thử cúng Hùng Vương, vấn đử bảo tồn, mối quan hệ giữa vai trò quản lý của Nhà nước với việc tăng cường sự tham gia, là m chủ của người dân trong thực hà nh nghi lễ... là những nội dung chính được thảo luận tại tọa đà m khoa học với chủ đử Tín ngườ¡ng thử cúng Hùng Vương “ hội tụ văn hóa tâm linh, sức mạnh đại đoà n kết toà n dân tộc Việt Nam, do UBND tỉnh Phú Thọ tổ chức sáng nay tại thà nh phố Việt Trì.
Một lần nữa, các nhà khoa học khẳng định giá trị độc đáo, sức sống mãnh liệt, bản sắc văn hóa dân tộc của tín ngườ¡ng thử cúng Hùng Vương.
Bắt nguồn từ ý thức thử cúng tổ tiên của người Việt, tín ngườ¡ng thử cúng vua Hùng đã xây dựng nên hệ ý thức Việt Nam vử biểu tượng cội nguồn, khơi dậy sức mạnh đại đoà n kết toà n dân tộc. Tọa đà m lần nà y cũng nhằm góp phần hoà n chỉnh hồ sơ đệ trình UNESCO công nhận tín ngườ¡ng thử cúng Hùng Vương là di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại, trong đó có việc là m rõ vai trò của cộng đồng trong thực hà nh nghi lễ. Trong khi có nhiửu ý kiến lo ngại vử sự can thiệp quá nhiửu của Nhà nước trong lễ hội hơn là sự tham gia của người dân, nhất là ở các là ng, xã.
Giáo sư, Viện Sĩ Phan Huy Lê, Chủ tịch Hội khoa học lịch sử Việt Nam khẳng định: Tôi nghĩ vử nguyên tắc không có di sản nà o tồn tại vững và ng và phát huy giá trị nếu không có vai trò của Nhà nước. Nhưng vấn đử đặt ra là vai trò của Nhà nước như thế nà o để không can thiệp, hạ thấp vai trò của cộng đồng, không can thiệp ngăn cấm sự phát hiện của cộng đồng. Vai trò của Nhà nước ở đây trước hết là tổ chức chỉ đạo, tạo mọi điửu kiện thuận lợi cho sự bảo tồn, phát hiện và nuôi dườ¡ng các giá trị.
Vử việc là m thế nà o để đẩy mạnh vai trò của cộng đồng trong thực hà nh nghi lễ, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Văn Huy, Ủy viên Hội đồng Di sản quốc gia đử xuất: Ví dụ như: 108 là ng thử cúng Hùng Vương và rất nhiửu là ng xã xung quanh đửn Hùng không những thử cúng vua Hùng mà còn nhiửu tín ngườ¡ng nữa. Nhiửu lễ hội mà tỉnh vẫn chưa cho phép 1 số tín ngườ¡ng ở các là ng xã đó phục hồi. Vậy thì ở đây phải là m thế nà o để là m sống lại hoạt động tín ngườ¡ng của các là ng xã đó, khuyến khích động viên, tạo điửu kiện cho các là ng xã đó phát triển các lễ hội và thực hiện, thực hà nh thử cúng.
Các đại biểu cũng xem xét sự gắn kết giữa tín ngườ¡ng thử cúng Hùng Vương với các tín ngườ¡ng thử phụng khác bên cạnh việc thử cúng tổ tiên, như: thử các hiện tượng tự nhiên liên quan đến nửn nông nghiệp lúa nước, quan niệm tín ngườ¡ng cổ xưa trong quá trình dựng nước và giữ nước mà người dân sáng tạo ra, lưu truyửn và thực hiện trong đời sống...
Những ý kiến tại buổi tọa đà m sẽ hỗ trợ thiết thực cho quá trình xây dựng tín ngườ¡ng thử cúng Hùng Vương là di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại đang đử nghị UNESCO xét duyệt trong năm nay./.