Thần Độc Cước

Nguyễn Thị Bích (sưu tầm)| 11/09/2020 09:31

(Thành hoàng làng Vẽ, phường Đông Ngạc, quận bắc Từ Liêm, TP. Hà Nội)

Thần Độc Cước
Đình Vẽ làng Đông Ngạc thờ 3 vị Thành hoàng: Thiên thần Độc Cước, Địa thần Bản Thổ và Nhân thần Lê Khôi 
Thần Độc Cước là Hỏa Quan Tiên (nghĩa đen là Roi Lửa), Sơn Tiêu Đại Thánh. Thần hiển linh ở quận Nam, nước Bắc. Trước đây, có một thầy tu ở Tây Vực đến giáo hóa dân ta, đã dừng thuyền ở cửa Triều Khẩu  (tên nôm là Cửa Trào) nay thuộc huyện Hưng Nguyên, tỉnh Nghệ An. Trong thời gian lưu lại đây, ông đã dựng đền thờ vị Sơn Tiêu này.

Tại bãi biển Sầm Sơn, trên ngọn núi cheo leo sát bờ biển thuộc xã Trường Lộc, huyện Quảng Xương, Thanh Hóa cũng có đền thờ thần Độc Cước. Tương truyền sau một đêm mưa to, gió lớn, sáng ngày dân bản xã lên núi Sầm Sơn thấy một dấu chân người khổng lồ (dài một trượng 5 phân, rộng 5 tấc). Dân xã lập đền thờ. Lại có thuyết nói thần họ Cao tên tự Độc Cước, là một vị thiền sư đời Lý. Theo “Báo Cực truyện”, các thiền tăng chỉ đứng một chân để giảng đạo, rồi biến hóa. Dân lập đền thờ tại nơi có vết chân để lại. 

Đầu thế kỷ XV, làng Đông Ngạc (tên Nôm là làng Vẽ), huyện Từ Liêm có Phan Phu Tiên (hay Phan Phù Tiên), đỗ Thái học sinh từ năm 1396, đi làm quan ở châu Hoan, khi đi qua đến Triều Khẩu có ghé vào đền nghỉ lại. Trong lúc thư nhàn, ông có đọc thầm một câu thơ “Mộc khách giải ngâm thi” của Tô Đông Pha, có ý châm biếm thần Độc Cước. Đến đêm, Phan Phu Tiên mộng thấy thần Độc Cước hiện lên nghiêm giọng quát hỏi: “Nghe câu thơ ông đọc ban ngày có ý trào lộng. Nhưng ông có biết chăng ở xứ Giang Nam có một con hồ ly luôn luôn biến ảo hình chất, và thường mượn danh thế của ta, làm hại dân chúng. Ta đã tâu lên thượng đế, và đã giết nó rồi. Thượng đế sai ta quản lĩnh từ phía Mân Việt trở về Nam, tiếp tục tiêu ma trừ quỷ để bảo vệ hài nhi và dân chúng. Nay ông lại có ý bảo ma quỷ ở Chiết Giang chăng?”.

Phan Phu Tiên giật mình tỉnh dậy, dựng tóc gáy, tạ tội và xin với thần được rước bát hương về thờ ở làng mình nằm tại phía Nam sông Nhĩ Hà, tức làng Vẽ bây giờ. 

Thần Độc Cước do Phan Phu Tiên thỉnh về làng Vẽ, được dân làng lập làm Thành hoàng làng. Từ đó, ma quỷ được trừ, dân không phải khổ vì bệnh tật, thuyền buôn đến bến sông tấp nập. Dân gặp tai ương đến đền cầu đảo đều linh ứng.

Trong thần phả làng Vẽ ghi tên thần là thần Độc Cước, còn tại sao lại có tên này, không thấy có lời giải thích. Thần phả chép rằng: Vị thượng đẳng thần có rất nhiều công tích với triều đình nên được phong chức Bình chương, và đã từng trị nhậm ở hai châu là châu O và châu Hoan. Nhưng lạ thay khi thần ở châu O thì châu Hoan đói kém, khi thần ở châu Hoan thì châu O lại lâm vào cảnh loạn lạc. Để có thể trị nhậm được hai nơi, giúp dân chống đói, trị loạn, nên cuối cùng, thần phải xé đôi mình ra, để mỗi nơi người trị nhậm ở một châu, vì thế mới gọi là thần Độc Cước (một chân).

Từ lâu, người làng Vẽ thường gọi vị thượng đẳng thần bằng một cái tên đơn giản là thần Độc Cước. Nhưng sắc phong của triều Lê còn giữ tại đình, mỹ tự phong cho thần được viết rất dài là: Cương Nghị Siêu Dũng Cường Quả Thuần Chính Độc Cước Chi Thần. 

Đình thờ thần Độc Cước tại làng Vẽ, phường Đông Ngạc quận Bắc Từ Liêm, đã được xếp hạng Di tích lịch sử văn hóa cấp Quốc gia.
(0) Bình luận
Nổi bật Tạp chí Người Hà Nội
  • Vang mãi bản hùng ca Hà Nội...
    Hà Nội đã trải qua nhiều thăng trầm của lịch sử, nhưng bản hùng ca của Thủ đô ngàn năm văn hiến mãi ngân vang cùng thời cuộc. Điều đó được chứng minh từ không gian “Vang mãi bản hùng ca” thuộc chủ đề “Thủ đô Hà Nội văn hiến, anh hùng – 80 năm hành trình cùng đất nước” được giới thiệu tại triển lãm “80 năm hành trình Độc lập - Tự do - Hạnh phúc” diễn ra từ 28/8 đến 5/9 tại Trung tâm Triển lãm Quốc gia, Hà Nội.
  • Không gian Truyền thống và Sáng tạo Hà Nội 2025: K hát vọng vươn tầm của Thủ đô
    Không gian nằm trong khuôn khổ sự kiện Triển lãm thành tựu kinh tế - xã hội nhân dịp kỷ niệm 80 năm Ngày Quốc khánh (02/9/1945 - 02/9/2025) với chủ đề "80 năm Hành trình Độc lập - Tự do - Hạnh phúc".
  • Sơ duyệt diễu binh, diễu hành Lễ kỷ niệm 80 năm Quốc khánh: Vang vọng bản anh hùng ca, lòng tự hào dân tộc
    Tối 27/8, tại Quảng trường Ba Đình (Hà Nội), chương trình sơ duyệt cấp Nhà nước diễu binh, diễu hành kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2/9/1945 - 2/9/2025) đã diễn ra hoành tráng, thành công tốt đẹp.
  • Chủ tịch UBND Thành phố Trần Sỹ Thanh tham quan Không gian Truyền thống và Sáng tạo Hà Nội 2025
    Ngày 28/8, trong khuôn khổ Triển lãm thành tựu đất nước “80 năm hành trình Độc lập - Tự do - Hạnh phúc” tại Trung tâm Triển lãm Việt Nam (Đông Anh, Hà Nội), Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch UBND Thành phố Hà Nội Trần Sỹ Thanh cùng lãnh đạo các sở ngành đã tới tham quan “Không gian Truyền thống và Sáng tạo Hà Nội 2025”.
  • Phú Thượng gắn biển Trường Tiểu học Đoàn Thị Điểm chào mừng Quốc khánh 2/9
    Trong không khí cả nước hân hoan hướng tới kỷ niệm 80 năm Cách mạng tháng Tám thành công và Quốc khánh 2/9 (1945 – 2025), đồng thời chào mừng thành công Đại hội đại biểu phường Phú Thượng lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030, sáng ngày 27/8, Đảng ủy – HĐND – UBND – Ủy ban MTTQ Việt Nam phường Phú Thượng long trọng tổ chức Lễ gắn biển công trình Trường Tiểu học Đoàn Thị Điểm.
Đừng bỏ lỡ
  • Lực lượng vũ trang Thủ đô – Dấu ấn từ mùa thu lịch sử
    Sáng 28/8, tại Trung tâm Văn hóa Nghệ thuật – 22 Hàng Buồm, UBND phường Hoàn Kiếm, Ban Quản lý hồ Hoàn Kiếm và phố cổ Hà Nội phối hợp với Bảo tàng Chiến thắng B52, Cục Chính trị Bộ Tư lệnh Thủ đô Hà Nội tổ chức khai mạc triển lãm chuyên đề “Lực lượng vũ trang Thủ đô - Dấu ấn từ mùa thu lịch sử”.
  • Nhạc sĩ Nguyễn Thành Trung sắp ra mắt trường ca âm nhạc “Đất nước hôm nay” mừng Đại lễ
    Hòa chung không khí cả nước kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám, Quốc khánh 2/9 và các ngày lễ lớn trong năm, nhạc sĩ Nguyễn Thành Trung cùng ê kíp công bố dự án âm nhạc “Đất nước hôm nay”. Đây là một trường ca được xây dựng công phu, nhằm tôn vinh những giá trị hy sinh, cống hiến vì độc lập, tự do và hạnh phúc của các thế hệ người dân Việt Nam. Tác phẩm cũng gửi gắm khát vọng về một Tổ quốc giàu mạnh, hòa bình, thịnh vượng và không ngừng vươn lên trong tương lai.
  • 50 bộ phim Việt Nam được chiếu miễn phí tại Triển lãm Thành tựu kinh tế - xã hội
    Những bộ phim mang dấu ấn sâu đậm như: Đào, Phở và Piano; Địa đạo: Mặt trời trong bóng tối; Mắt biếc; Em chưa 18; Mùi cỏ cháy; Lật mặt 7, 8… sẽ được giới thiệu tới công chúng.
  • Phường Sơn Tây trao tặng, truy tặng 123 Huy hiệu Đảng dịp kỷ niệm 80 năm Quốc khánh
    Chào mừng kỷ niệm 80 năm Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2/9/1945 - 2/9/2025), chiều 27/8, Đảng ủy phường Sơn Tây (TP. Hà Nội) long trọng tổ chức Lễ trao tặng, truy tặng Huy hiệu Đảng cho 123 Đảng viên. Đồng chí Nguyễn Lan Hương - Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy, Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam thành phố Hà Nội dự buổi lễ.
  • 8.800 thanh niên tình nguyện Thủ đô sẵn sàng phục vụ A80
    Trong khí thế rộn ràng chờ đến giờ diễn ra sơ duyệt diễu binh diễu hành kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám thành công và Quốc khánh 2/9, các tuyến phố trung tâm rực rỡ màu cờ Tổ quốc trên áo, khuôn mặt của người dân, cùng màu xanh thanh niên tình nguyện.
  • 9 Bảo vật quốc gia hòa quyện cùng giai điệu thiêng liêng trong MV Tiến quân ca
    Vào 8h sáng ngày 28/8/2025, Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam sẽ công bố MV Tiến quân ca trên các nền tảng số của mình. Tác phẩm là lời tri ân lịch sử đấu tranh dựng nước, giữ nước của dân tộc, đồng thời mở ra cách tiếp cận mới, đưa mỹ thuật đến gần hơn với công chúng.
  • “Vui Tết độc lập” tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam
    Từ ngày 30/8 đến 30/9/2025, tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam (Đoài Phương, TP. Hà Nội) diễn ra chuỗi hoạt động với chủ đề “Vui Tết độc lập”. Sự kiện được tổ chức nhân kỷ niệm 80 năm Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2/9/1945 – 2/9/2025) nhằm quảng bá, lan tỏa giá trị văn hóa truyền thống của các cộng đồng dân tộc, tăng cường giao lưu văn hóa...
  • Xã Hồng Vân rực rỡ sắc màu làng quê mừng 80 năm Quốc khánh 2/9
    Những ngày cuối tháng Tám lịch sử, trên khắp các tuyến đường của xã Hồng Vân (TP Hà Nội), không khí rộn ràng, tươi mới hiện hữu qua hình ảnh cờ Đảng, quốc kỳ rực rỡ sắc đỏ. Người dân đi qua ai nấy đều ngỡ ngàng, xúc động và mừng vui khi thấy làng quê thân thuộc được khoác lên tấm áo mới giàu sức sống.
  • Ứng dụng “A80 - Tự hào Việt Nam”: Hỗ trợ tra cứu chuỗi hoạt động dịp Quốc khánh 2/9
    Ứng dụng “A80 - Tự hào Việt Nam” cập nhật chi tiết thông tin về chương trình triển lãm, nghệ thuật, diễu binh kèm theo hướng dẫn tham gia và các lưu ý cần thiết.
  • Lan tỏa ý thức, chung tay bảo vệ môi trường trong đại lễ Quốc khánh 2/9
    Những ngày tháng Tám lịch sử, Thủ đô Hà Nội khoác lên mình diện mạo mới rực rỡ và tràn đầy sức sống với hàng triệu sắc đỏ cờ Tổ quốc tung bay trên nền trời xanh, tạo nên khung cảnh trang nghiêm và thiêng liêng, khơi dậy niềm tự hào, xúc động sâu lắng trong trái tim mỗi người dân.
Thần Độc Cước
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO