Lãnh đạo thà nh phố cho rằng không ở đâu người dân đi lại lộn xộn như ở Hà Nội. Ảnh: Bá Đô
Dự thảo Bộ khung quy tắc ứng xử đưa ra các tiêu chí cụ thể với 6 nhóm gồm: cơ quan hà nh chính sự nghiệp, trường học, bệnh viện, doanh nghiệp, khu dân cư và nơi công cộng.
Với mỗi nhóm sẽ có những quy tắc riêng, ví dụ nhóm người dân nơi công cộng cần: Chấp hà nh nội quy, quy định; Tôn trọng, thân thiện; Văn minh, lịch sự; Đoà n kết, chia sẻ; Bảo vệ di tích lịch sử, cảnh quan, môi trường; à thức phê phán những hà nh vi vi phạm quy định.
Với nhóm doanh nghiệp, cần: Tôn trọng đạo đức kinh doanh; Coi trọng chữ tín; Công bằng; Tôn trọng; Chia sẻ lợi ích và trách nhiệm xã hội.
à”ng Tô Văn Động, Giám đốc Sở Văn hóa cho biết, đử án Xây dựng hệ thống quy tắc ứng xử trong cơ quan, đơn vị cộng đồng dân cư thà nh phố Hà Nội đã được UBND thà nh phố thông qua và đang chử duyệt lần cuối trước khi đưa ra thí điểm với một số nhóm. Thà nh phố sẽ vừa thí điểm vừa tiếp tục lắng nghe, tiếp thu ý kiến đóng góp để chỉnh sửa và áp dụng cho tất cả các nhóm đối tượng, ông Động nói.
Lãnh đạo ngà nh văn hóa thủ đô cho rằng, Bộ quy tắc ứng xử không phải văn bản quy phạm, nên nếu nói bắt buộc thực hiện thì không đúng. Tuy nhiên, các giai đoạn tiếp theo của đử án sẽ đưa ra những chế tà i với các hà nh vi ứng xử không đúng quy tắc, ví dụ vứt rác ra đường, nói tục...
Đại diện đơn vị thực hiện dự án, TS Mai Anh (Khoa Quốc tế, ĐH Quốc gia Hà Nội) cho hay, Bộ khung quy tắc là định hướng chung nhất cho từng đối tượng. Từ bộ khung nà y, từng đơn vị cụ thể phải xây dựng bộ quy tắc phù hợp với bộ chuẩn mực chung của thà nh phố.
Theo TS Mai Anh, Bộ khung quy tắc đã qua nhiửu giai đoạn lấy ý kiến đóng góp của chuyên gia, các đối tượng điửu chỉnh của đử án. Đến nay nội dung của Bộ khung quy tắc đảm bảo tiêu chí ngắn gọn, dễ hiểu, dễ thực hiện; đã xây dựng được các chuẩn mực chung áp dụng cho tất cả đối tượng trên địa bà n thà nh phố Hà Nội, đơn vị viết đử án thông tin.
Những chuẩn mực chung được nói tới là tuân thủ quy định của hiến pháp và pháp luât; đáp ứng các chuẩn mực vử mặt giá trị của người Việt Nam; giá trị chuẩn mực chung mà thà nh phố Hà Nội đang mong muốn, đó là thanh lịch và văn minh.
TS Mai Anh cho biết thêm: Các quy tắc cụ thể nà y đã được chắt lọc vử mặt ngôn từ, sự phù hợp với từng đối tượng và mang các tiêu chí dễ đánh giá, đo lường trong quá trình triển khai thực tế.
Trước đó, để có cơ sở xây dựng đử án, Khoa Quốc tế, ĐH Quốc gia Hà Nội và Sở Văn hóa đã thực hiện điửu tra với hình thức phát phiếu (6.300 phiếu) vử thực trạng văn hóa ứng xử của 6 nhóm đối tượng nêu trên.
Kết quả cho thấy, những hà nh vi ứng xử không phù hợp của người dân ở nơi công cộng là : vi phạm lấn chiếm không gian công cộng; viết bậy, bôi bẩn lên các công trình công cộng; gây tiếng ồn, say rượu đánh nhau, gây mất trật tự công cộng; chen lấn xô đẩy khi xếp hà ng tham gia các dịch vụ công cộng.
Nguyên nhân của những hà nh vi trên được chỉ ra là do nhận thức, ý thức của người dân khi tham gia dịch vụ nơi công cộng còn yếu; công tác giáo dục, định hướng vử hà nh vi ứng xử nơi công cộng chưa được quan tâm; do thói quen lối sống; các chế tà i, quy định xử phạt còn thiếu; chưa có bộ quy tắc úng xử cho người dân ở nơi công cộng.