Nhân kỷ niệm 45 năm ngà y Thực hiện Di chúc của Chủ tịch Hồ Chí Minh, PGS.TS Nguyễn Trọng Phúc “ Nguyên Viện trưởng Viện Lịch sử Đảng đã chia sẻ như trên khi nói vử những việc cần là m khi học và là m theo tấm gương vĩ đại Hồ Chí Minh.
Nguyễn Trọng Phúc “ Nguyên Viện trưởng Viện Lịch sử Đảng. |
Thưa ông, năm nay chúng ta kỷ niệm 45 năm thực hiện di chúc Bác Hồ., từ góc độ nghiên cứu, xin ông cho biết ý nghĩa đặc biệt của bản Di chúc?
Đối với một lãnh tụ, một vĩ nhân như Chủ tịch Hồ Chí Minh thì di chúc là văn bản, là công trình có ý nghĩa rất đặc biêt.
Di chúc của các bậc vĩ nhân thường tổng kết lại chặng đường lịch sử đã qua, dặn dò thế hệ sau tiếp tục sự nghiệp và dự liệu những vấn đử của đất nước, của dân tộc trong chặng đường sắp tới.
Đối với tôi, Di chúc của Người đúc kết lại rất nhiửu vấn đử. Trong đó, Bác có tiên đoán sự nghiệp kháng chiến chống Mử¹ của dân tộc ta nhất định thắng lợi hoà n toà n, thì 6 năm sau (1975), dân tộc ta đã hoà n thà nh ước nguyện đó của Bác.
Trong bản Di chúc của mình, Hồ Chủ Tịch cũng dự liệu những việc phải là m sau thắng lợi, mà công việc trước tiên là phải chăm lo đối với các tầng lớp nhân dân, những người có công với đất nước; tập trung chăm lo thế hệ trẻ, nhất là đoà n viên thanh niên, xây dựng lực lượng nà y thà nh lớp người xây dựng CNXH vừa hồng vừa chuyên.
Một vấn đử mà tôi nghĩ nên đặc biệt là m theo lời Di chúc của Người, đó là việc xây dựng và chỉnh đốn Đảng, trong đó có 4 vấn đử cụ thể.
Một là Bác Hồ từng khẳng định vai trò lãnh đạo của Đảng có ý nghĩa quyết định đối với thắng lợi của cuộc cách mạng, đưa cách mạng đi từ thắng lợi nà y đến thắng lợi khác, qua đó khẳng định bản chất của Đảng: Đảng là đội tiên phong của giai cấp công nhân, của nhân dân, của dân tộc.
Thứ hai, Bác nhắc nhở Đảng phải thực sự đoà n kết, bởi đoà n kết không chỉ là truyửn thống mà còn là quy luật vận động và phát triển của Dảng, cho nên các cán bộ từ Trung ương đến chi bộ phải giữ gìn sự đoà n kết như giữ gìn con ngươi của mắt mình.
Thứ ba, Người nhấn mạnh việc thực hà nh dân chủ rộng rãi trong Đảng, tiến hà nh phê bình, tự phê bình một cách nghiêm chỉnh. Đó vừa là củng có sự thống nhất của Đảng, vừa là quy luật vận động và phát triển của Đảng. Dân chủ trong Đảng là hạt nhân thực hiện dân chủ ngoà i xã hội.
Vấn đử thứ 4 trong xây dựng Đảng là rèn luyện đạo đức cách mạng. Bác căn dặn Đảng ta là Đảng cầm quyửn, nên mỗi Đảng viên phải thực sự thấm nhuần đạo đức cách mạng, giữ gìn Đảng ta trong sạch để xứng đáng vừa là người lãnh đạo, vừa là người đầy tớ trung thà nh của nhân dân.
Bên cạnh đó, chúng ta phải cố gắng xây dựng và phát triển đất nước theo đúng ý nguyện của Bác Hồ.
Chúng ta cũng đổi mới, cũng phát triển rồi, cũng có thể nói là tự hà o vì thực hiện được ước nguyện của Bác. Nhưng thực sự đất nước mình vẫn còn nhiửu khó khăn, điửu kiện kinh tế phát triển nhưng vẫn còn có nguy cơ tụt hậu, đời sống của dân vẫn còn một bộ phận nghèo đói. Tôi suy nghĩ nhiửu vử điửu đó, là m sao được như mong muốn của Bác, ai cũng có cơm ăn áo mặc, ai cũng được học hà nh, là m sao để đất nước phát triển mạnh hơn nữa, sánh vai với các cường quốc năm châu.
Di chúc và những lời dặn dò của Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại. |
à”ng có nhắc đến một câu viết trong Di chúc của Bác Hồ, đó là : "Các đồng chí từ Trung ương đến các chi bộ cần phải giữ gìn sự đoà n kết nhất trí của Đảng như giữ gìn con ngươi của mắt mình. Vì sao ông lại tâm đắc với lời căn dặn nà y?
Trong câu nói và lời dặn dò nà y, Bác Hồ đang muốn nói tới sự thiêng liêng và cực kử³ quan trọng của việc đoà n kết.
Trong đời sống của con người, các cụ vẫn từng nói Già u hai con mắt, khó hai bà n tay; giữ gìn con mắt được trong sáng là giữ gìn cửa ngõ tâm hồn, giữ gìn con ngươi của mắt cũng chính là giữ gìn cái thiêng liêng, quý giá nhất của mỗi con người.
Thông qua hình ảnh ví von ấy, Người muốn nhấn mạnh rằng mỗi cán bộ Đảng viên phải biết điửu đoà n kết vì nó vô cùng thiêng liêng, cao cả và quan trọng.
Tuyệt đối không gây mất đoà n kết trong Đảng, vì như vậy là tự mình là m hại đến sức mạnh và truyửn thống của Đảng.
Câu nói nà y của Bác cũng tương tự như trước đây Bác đã từng ví trong tác phẩm Đường Cách Mệnh năm 1927 của Bác: Đảng phải có lý luận. Đảng không có lý luận giống như người không có trí khôn.
à”ng đánh giá thế nà o vử kết quả thực hiện Cuộc vận động Học tập và là m theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh trong thời gian qua?
Theo tôi, vấn đử quan trọng nhất bây giử là hà nh động.
Thực ra cũng đã có những cái chúng ta triển khai được, là m khá nghiêm túc và rộng khắp, không những chỉ trong Đảng mà trong cả tầng lớp nhân dân.
Việc truyửn bá những giá trị tư tưởng đạo đức của Bác Hồ giử chúng ta nên thường xuyên là m hơn. Chúng ta không chỉ học lời nói mà phải theo hà nh động, việc là m, cách ứng xử của Bác. Chúng ta không phải chỉ đọc mấy bà i viết của Bác vử đạo đức cách mạng, mà phải thấu hiểu những việc là m của Bác.
Chúng ta nên tập trung và o học, nhưng phải biến cái học đó thà nh việc là m, hà nh động, cố gắng kết hợp giữa nói và là m, chứ vừa rồi chúng ta cũng nói khá nhiửu rồi nhưng là m chưa được bao nhiêu, thậm chí còn chưa nói đến trường hợp nói một đường, là m một nẻo.
Bác Hồ là hiện thân của việc kết hợp giữa nói và là m, nên chúng ta cũng nên kiệm lời nói thôi, nói có mức độ thôi, nhưng phải hướng và o hà nh động, mỗi một hà nh động cụ thể còn hơn hà ng trăm nghìn những văn bản, những chỉ thị, cần đi và o hà nh động một cách thiết thực hơn.
Đây phải là việc là m thường xuyên chứ đừng nghĩ đây là đợt vận động học và là m theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh.
Nghĩ đến Bác Hồ kính yêu thì hãy cố gắng là m một việc dù nhử, như vậy là góp phần là m cho xã hội tốt đẹp lên.
Trong xã hội, nếu việc tốt ngà y cà ng nhiửu lên thì xã hội ngà y cà ng tốt đẹp, còn nếu xã hội ngà y cà ng đầy rẫy những cái xấu hiện diện thì nó ngà y cà ng suy thoái.
Khi sinh thời, Bác Hồ rất quan tâm đến việc biểu dương người tốt việc tốt, giử chúng ta cũng nên chú ý đến việc đó, bởi trong xã hội ta hiện nay có nhiửu người tốt, nhiửu việc là m tốt. Nhiửu khi chúng ta không chú trọng và o gương người tốt mà lại chỉ tập trung đi nói vử những tiêu cực nhiửu quá. Tất nhiên tiêu cực vẫn cần lên án, phê phán, nhưng nếu cứ tập trung và o cái đó mà không thấy được cái mặt tốt thì đó là thiếu sót, khiếm khuyết trong tuyên truyửn và hà nh động.
Bên cạnh đó, chúng ta phải tập trung chống lãng phí, tham nhũng, chống lại sự suy thoái vử tư tưởng chính trị và đạo đức lối sống của 1 bộ phận không nhử cán bộ Đảng viên. Muốn thực hiện tốt điửu đó phải tăng cường kỷ luật của Đảng. Kinh nghiệm cho thấy, kỷ luật Đảng mà không nghiêm sẽ dẫn đến nhiửu tiêu cực trong Đảng.
Thầy cô giáo và các em học sinh vui mừng chà o đón Chủ tịch Hồ Chí Minh. Ảnh tư liệu. |
à”ng có cho rằng, học Bác đã khó, là m theo Bác cà ng khó hơn bởi Bác là người vĩ đại?
Theo tôi thì việc quan trọng nhất là là m theo Bác, nhưng cũng không nên quan niệm Bác Hồ là một người cao siêu mà chúng ta không thể học theo được.
Thực ra Bác rất bình dị, rất đời thường, từ việc nhử đến việc lớn, Bác đửu hy sinh hết mức vì dân vì nước, chăm lo cho con người, đó là điửu Bác rất quan tâm.
Ngay trong những công việc hà ng ngà y, Bác sống rất khiêm tốn, giản dị, thương yêu con người, những cái đó chúng ta hoà n toà n có thể học và là m theo được, trước tiên bằng cách hãy quan tâm đến người khác.
Thời của mình, Bác Hồ có phương châm Mỗi người vì mọi người, mọi người vì mỗi người, sống trong xã hội phải quan tâm đến nhau, sống với nhau phải có tình có nghĩa, nếu không ăn ở với nhau có tình có nghĩa thì có độc bao nhiêu sách cũng không thể là người chân chính được.
Chúng ta phải cố gắng là m những việc tốt chứ đừng tham nhũng, lãng phí, mất dân chủ với dân, đừng vô cảm với số phận của những con người trong đời sống xã hội...
Nếu mỗi người chịu khó rèn luyện và biến tình cảm của mình đối với Bác thà nh hà nh động cụ thể thì hoà n toà n có thể là m được trong việc góp phần xây dựng đất nước tươi đẹp và đẹp già u như đúng ý nguyện của Chủ tịch Hồ Chí Minh.