Danh họa Bùi Xuân Phái: Người họa sĩ tà i năng của thế kỷ XX

Giáo dục và Thời đại | 20/09/2013 12:42

(NHN) Sinh thời, cố Chủ tịch Ủy ban toà n quốc Liên hiệp các Hội VHNT Họa sĩ Vũ Giáng Hương đã gọi ông như vậy. Những bức tranh của danh họa Bùi Xuân Phái đửu mang phong cách riêng và  để lại những dấu ấn đặc biệt trong nửn mử¹ thuật Việt Nam.

Nghệ sĩ tà i hoa với tình yêu Hà  Nội

Danh họa Bùi Xuân Phái sinh ngà y 1.9.1920 tại Hà  Nội (là ng Kim Hoà ng, xã Vân Canh, tỉnh Hà  Đông cũ) - là ng quê nức tiếng cả nước với nghử vẽ tranh khắc gỗ dân gian nổi tiếng. Chính là ng Kim Hoà ng đã nuôi dườ¡ng tâm hồn, ấn tượng ngay từ tuổi thơ của danh họa Bùi Xuân Phái. Với những gam mà u rực rỡ, những hình vẽ kử³ thú gắn với là ng quê Việt Nam đã luôn theo suốt ông trong cuộc đời một nghệ sĩ, tạo nên niửm đam mê hội hoạ ngay từ ngà y còn thơ bé. Năm 1941, ông học Trường Cao đẳng Mử¹ thuật Аông Dương, cùng khóa Nguyễn Tư Nghiêm, Tạ Thúc Bình, Huử³nh Văn Gấm v.v... và  là  học trò của Giáo sư Iguimberty, họa sĩ Nam Sơn và  Tô Ngọc Vân... à”ng bắt đầu vẽ phố và  tham dự triển lãm Tokyo khi còn là  học sinh Trường Mử¹ thuật Аông Dương.

Sau Cách mạng Tháng Tám, danh họa Bùi Xuân Phái tham gia các hoạt động mử¹ thuật phục vụ cách mạng và  năm 1946, tại Triển lãm Mử¹ thuật tháng Tám, với mà u sắc lạ, hòa hợp chất liệu sơn dầu quánh bện lên vải trong những bức tranh của ông, Bùi Xuân Phái đã được trao giải thưởng Văn hóa cứu quốc. Trong một lần may mắn được gặp Bác Hồ, ông đã vẽ chân dung vị Chủ tịch nước và  được Người tặng chữ ký. Kháng chiến bùng nổ, danh họa Bùi Xuân Phái lên chiến khu, là m họa sĩ cho Báo Sống vui và  nhà  Thông tin, do nhà  thơ Nông Quốc Chấn phụ trách. à”ng còn tham gia dạy vẽ ở Hà  Nam, giảng dạy ở Trường Mử¹ thuật Việt Nam và  tiếp tục có tranh trong các triển lãm. Năm 1957, khi thôi dạy ở Trường Mử¹ thuật, ông bắt đầu vẽ vử phố cổ Hà  Nội và  vẽ tranh Hà  Nội chiến đấu.

Chính giai đoạn nà y cũng là m nên một dấu ấn trong sự nghiệp hội họa của Bùi Xuân Phái: khi ông nhận là m họa sĩ cho Аoà n Chèo Hà  Nội, đử tà i sân khấu chèo đã được ông nghiửn ngẫm, sáng tạo và  trở thà nh một dòng tranh đặc sắc của ông với hà ng loạt ký họa vử hoạt động của các diễn viên chèo sau cánh gà . Trong sự nghiệp sáng tác của mình, danh họa Bùi Xuân Phái đã vẽ nhiửu thể loại, nhiửu chân dung, phong cảnh, sinh hoạt khác nhau, phản ánh khá sinh động và  chân thật từng giai đoạn của dân tộc. Nhưng đử tà i phố cổ Hà  Nội là  đử tà i ông đã gắn bó hơn 40 năm, bởi đó là  nơi chứa đựng nhiửu kỷ niệm vui buồn, thăng trầm cuộc đời ông.

Họa sĩ Trần Khánh Chương, Chủ tịch Hội Mử¹ thuật Việt Nam khẳng định: Trong tranh của Bùi Xuân Phái, phố phường Hà  Nội không đơn điệu, mà  đa dạng vử hình sắc, thay đổi, khác lạ theo thời gian và  tâm tình người sáng tác. Hậu thế tụng xung ông không chỉ là  ông vua phố cổ, Bùi Xuân Phái còn được coi là  họa sĩ vẽ chân dung bậc thầy, là  người là m nản lòng bất kử³ họa sĩ nà o muốn cầm cọ vẽ vử chèo. Danh họa Bùi Xuân Phái qua đời ngà y 24.6.1988.

Những đóng góp của danh họa Bùi Xuân Phái thật lớn lao. Các tác phẩm của ông không chỉ mang lại cho cá nhân ông nhiửu giải thưởng từ các triển lãm mử¹ thuật toà n quốc, giải thưởng đồ họa Lepzich và  triển lãm mử¹ thuật Thủ đô v.v..., mà  còn đóng góp cho nửn mử¹ thuật nước nhà  những thà nh tựu vô giá khi ông là  một trong những người khai sáng cho mử¹ thuật Thủ đô.

Tà i năng, nhân cách lớn của Bùi Xuân Phái còn góp phần đà o tạo nhiửu danh họa cho Việt Nam. Ghi nhận công lao của ông, năm 1996, Chủ tịch nước trao tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh vử Văn học nghệ thuật đợt 1 cho danh họa Bùi Xuân Phái. Trước thửm Аại lễ kỷ niệm 1000 năm Thăng Long - Hà  Nội, HАNDTP đã quyết định đặt tên phố Bùi Xuân Phái tại khu đô thị mới Mử¹ Аình, để vinh danh ông - một nghệ sĩ tà i hoa với tình yêu Hà  Nội, đã gắn bó cả sự nghiệp sáng tạo hội họa của mình với Thủ đô yêu quý. Ngoà i ra còn một giải thưởng VHNT mang tên ông.

Thế giới Phái

Ngôi nhà  trong ngõ số nhà  87 phố Thuốc Bắc, Hà  Nội, nơi đã chứng kiến cuộc đời và  sự nghiệp của người họa sĩ lỗi lạc bậc thầy nà y, từ lúc ông sinh ra, lớn lên và  đến khi ông trút hơi thở cuối cùng để trở vử với cát bụi. Ngõ nhõ, phố nhử, nhưng bước và o trong Thế giới Phái, không gian bỗng rộng ra và  sinh động lạ thường bởi sắc mà u khi rực rỡ, khi trầm ấm trong tranh Phái. Tranh phố Phái - những bức tranh khổ nhử được treo dọc tường lối đi lên cầu thang.

Căn phòng nơi Thế giới Phái ngự trị cũng bừng sáng bởi sắc mà u ấm áp của vô số tranh được treo với mật độ dà y đặc trên bốn bức tường. Cảm giác thật tuyệt vời khi được ngắm tranh của người họa sĩ nổi tiếng, không phải ở những galery tranh chép, mà  ở chính nơi ông từng sống, từng miệt mà i cầm cọ, căng toan, pha mà u...Hà  Nội có rất nhiửu vẻ đẹp mà  mỗi vẻ đẹp lại thích hợp với mỗi người... Vử mà u sắc nó mang nhiửu mà u thời gian... Phố cổ, những căn nhà  cổ và o tranh rất dễ đẹp...

Trong hơn 40 năm là m nghệ thuật, danh họa Bùi Xuân Phái đã gắn bó với Thủ đô, những phố cổ Hà  Nội với tình cảm thiết tha, sâu đậm. à”ng yêu nghệ thuật truyửn thống sân khấu chèo và  đã có những tác phẩm đẹp vử sân khấu chèo. Những tranh của ông sáng tác vử phổ cổ Hà  Nội là  những tác phẩm mang đậm nét Hà  Nội cổ xưa, có giá trị nghệ thuật cao, có nhiửu sáng tạo mới và  có phong cách độc đáo của tác phẩm.

Cho đến nay, công chúng yêu tranh nói đến phố cổ còn gọi là  phố Phái, xứng với tà i năng và  lao động nghệ thuật của họa sĩ. Họa sĩ Bùi Thanh Phương - con trai họa sĩ Bùi Xuân Phái - đồng thời là  người gác cử­a thế giới Phái tự hà o viết những dòng cảm xúc vử người cha tà i hoa của mình: Tôi đã chứng kiến giây phút cuối cùng của ông và  không thể quên được cặp mắt ấy, cái nhìn choáng váng nghi hoặc ấy. à”ng tử ra bình thản và  dường như không luyến tiếc trần thế, nhưng trần thế luyến tiếc ông, người họa sĩ tà i hoa đã để lại dấu ấn đậm sâu của mình qua hà ng ngà n bức họa mà  ông đã để lại cho đời.

(0) Bình luận
Nổi bật Tạp chí Người Hà Nội
  • Tọa đàm những vấn đề về kịch bản sân khấu hiện nay
    Với mong muốn tìm ra những nguyên nhân và giải pháp về vấn đề kịch bản sân khấu hiện nay, sáng 22/11, Hội Sân khấu Hà Nội tổ chức tọa đàm “Những vấn đề về kịch bản sân khấu” với sự tham gia của đông đảo hội viên trong hội.
  • [Podcast] Thu Hà Nội – Mùa của tình yêu và nỗi nhớ
    Bốn mùa, xuân, hạ, thu, đông của Hà Nội, mỗi mùa đều mang trong mình nét đẹp riêng bới hương, bởi sắc của mỗi mùa. Nhưng có lẽ, mùa thu vẫn là một mùa thật đặc biệt của Người Hà Nội. Mỗi độ thu về như gói gọn cả một Hà Nội cổ kính, trầm mặc, một Hà Nội thơ mộng và trữ tình. Chính bởi vẻ đẹp đó mà mùa thu đã trở thành nỗi nhớ cho những ai đã từng gắn bó với Hà Nội mà nay phải chia xa, là niềm ước ao một lần được “chạm vào” của nhiều du khách.
  • Khám phá Tây Bắc tại triển lãm "Tây Park - Ngàn"
    Triển lãm thị giác "Tây Park - Ngàn" được thực hiện dựa trên quá trình 10 năm đi và trải nghiệm tại Tây Bắc (Việt Nam) kết hợp sáng tạo nhiếp ảnh của Nguyễn Thanh Tuấn.
  • Huyện Thanh Oai: Đẩy mạnh triển khai Chỉ thị 30-CT/TU với tuyên truyền các Quy tắc ứng xử
    Huyện Thanh Oai đề cao và phát huy vai trò cá nhân của cán bộ, đảng viên và quần chúng nhân dân trong nhiệm vụ xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh; vai trò trách nhiệm của cả hệ thống chính trị, cộng đồng, mỗi gia đình trong xây dựng và giữ gìn môi trường văn hóa lành mạnh.
  • Các xã, phường mới của Hà Nội sau khi sáp nhập
    Sau khi sắp xếp lại, Hà Nội có 526 đơn vị hành chính cấp xã, gồm 160 phường, 345 xã và 21 thị trấn.
Đừng bỏ lỡ
Danh họa Bùi Xuân Phái: Người họa sĩ tà i năng của thế kỷ XX
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO