Việt Nam là  quốc gia duy nhất xuất khẩu gạo tăng

Theo báo cáo cuả Hiệp hội lương thực Việt Nam (HHLTVN), tình hình xuất khẩu (XK) 5 tháng đầu năm đạt mức cao nhất từ trước tới nay với số lượng xắp xỉ 3 triệu tấn, trị giá FOB là  1,217 tỷ USD (Trị giá CIF là  1,385 tỷ USD), tăng 50,81% vử số lượng và  tăng 28,21% vử giá trị FOB (tăng 35,31% trị giá CIF) so với năm 2008. Giá XK trung bình đạt 411,52USD/tấn. Trong đó các hợp đồng đã đăng ký đến cuối tháng 5 đã lên đến 4,064 triệu tấn, riêng tháng 5 đã đăng ký hợp đồng thương mại lên 400 nghìn tấn. Nếu XK trong tháng 6 đạt 3,6 triệu tấn như dự kiến, số lượng hợp đồng đã ký hết tháng 5, còn lại cho XK từ tháng 7 là  450 nghìn tấn. Những dấu hiệu trên cho thấy chỉ duy nhất Việt Nam là  nước XK gạo tăng kể cả Thái Lan cũng đang giảm sút. Vì vậy, vử cơ bản nếu không có biến động bất thường, xuất khẩu gạo năm 2009 có thể đảm bảo trên 5 triệu tấn, ông Trương Thanh Phong chủ tịch HHLTVN nhận định.

Tuy nhiên, nhiửu ý kiến lãnh đạo các tỉnh tại hội nghị trực tuyến cũng lo ngại, hiện nay giá luá đang có dâu hiệu chững lại ở mức dưới 4000đ/1 kg (trên 4000đ thì mới đảm bảo có lãi cho nông dân trừ các chi phí khác).Trong khi đó, các DN lại đang mua cầm chừng, vì vật gây khó cho nông dân. Do đó, các địa phương đử nghị Bộ NN&PTNT đánh giá lại lúa hà ng hóa để điửu hà nh XK tốt mang lại lợi nhuận 40% như Chính phủ đử ra. Аồng thời đử nghị, Chính phủ nên xem xét có cơ chế mua tạm trữ ngay từ lúc nà y, để tránh dẫn đến tình trạng mua tạm trữ quá muộn như năm ngoái.

Giải quyết một phần những lo ngại của các tỉnh, Bộ trưởng NN&PTNT Cao Аức Phát cho rằng, phải chuyển mạnh để sản xuất những giống tiêu thụ tốt, hạn chế giống chất lượng thấp. Nếu không là m quyết liệt để dân là m nhiửu giống 504 thì nguy cơ sẽ lặp lại sai lầm năm 2008. Vì vậy, đử nghị các địa phương chỉ đạo quyết liệt tới từng huyện xã, nếu tới đây lúa kém chất lượng, tiêu thụ không được, giá thấp thì phải chịu trách nhiệm. Cùng với đó, Bộ trưởng cũng kiến nghị với Phó Thủ tướng, trong tháng 6 và  7 khuyến khích DN đẩy mạnh ký hợp đồng để tiếp tục tiêu thụ lúa gạo cho dân, tạo nửn cho tiêu thụ cho vụ lúa hè thu và  thu đông  sắp tới.

Phát biểu tại hội nghị, Phó Thủ tướng Hoà ng Trung Hải, chỉ đạo các bộ ngà nh cần tăng cường hơn nữa công tác điửu hà nh, nghiên cứu đử xuất bổ sung đối tượng và o tổ điửu hà nh thị rường XK gạo. Có thể điửu hà nh trực tiếp với một số địa phương và  tăng cường thông tin thị trường qua giao ban trực tuyến. Phó Thủ tướng giao Bộ Công thương khẩn trương sử­a nghị định 12 theo hướng điửu hà nh XK gạo minh bạch hơn, gắn chặt trách nhiệm hơn. Аối vơi những DN XK 100-200 ngà n tấn có hiện tượng bán phá giá  phải có cơ chế xử­ lý ngay. Аồng thời, giao HHLTVN sử­a đổi quy chế quản lý XNK trên cơ sở lấy ý kiến các địa phương. Vử các ý kiến đử xuất mua tạm trữ gạo, Phó Thủ tướng đồng ý vử chủ trương, và  giao Bộ NN&PTNT, Bộ Công Thương đánh giá việc thực hiện công tác tạm trữ và  đử xuất cơ chế tạm trữ theo hướng sẽ thực hiện sớm hơn năm 2008.