Quần thể Yên Tử - Vĩnh Nghiêm - Côn Sơn, Kiếp Bạc đón bằng Di sản văn hóa thế giới

Sự kiện diễn ra trong không khí trang trọng, đúng nghi thức UNESCO với sự tham dự của lãnh đạo Đảng, Nhà nước, đại diện UNESCO, các bộ, ngành Trung ương, lãnh đạo 3 địa phương cùng đông đảo tăng ni, phật tử, nhân dân và du khách.

Từ khi Quần thể danh thắng Tràng An được công nhận là Di sản thế giới vào năm 2014, đến nay sau 11 năm Việt Nam chúng ta tiếp tục có thêm Quần thể di tích và danh thắng Yên Tử - Vĩnh Nghiêm - Côn Sơn, Kiếp Bạc được UNESCO công nhận là Di sản thế giới thứ 9 của Việt Nam.

Phát biểu tại Lễ đón nhận Phó Thủ tướng Chính phủ Mai Văn Chính cho biết: "Đây không chỉ là sự công nhận đối với các giá trị lịch sử, văn hóa và cảnh quan đặc sắc, mà còn là sự ghi nhận giá trị nổi bật toàn cầu của không gian văn hóa sống, nơi tư tưởng, tín ngưỡng và thực hành văn hóa đang được tiếp nối trong đời sống đương đại.

Hồ sơ di sản Quần thể di tích và danh thắng Yên Tử - Vĩnh Nghiêm - Côn Sơn, Kiếp Bạc là Hồ sơ đề cử đầu tiên ở Việt Nam triển khai theo hình thức di sản theo chuỗi, cách tiếp cận độc đáo và rất mới ở Việt Nam, liên tỉnh với các điểm di tích nằm trên địa bàn rộng lớn có địa hình đồi núi, sông suối đa dạng".

Hồ sơ được xây dựng công phu, bài bản, chất lượng, trên cơ sở nhận thức sâu sắc giá trị nổi bật toàn cầu của di sản không ở từng điểm di tích riêng lẻ, mà nằm ở sự kết nối hữu cơ, xuyên suốt giữa các không gian văn hóa - lịch sử - tâm linh hình thành và lan tỏa trong một chỉnh thể thống nhất; được UNESCO đánh giá cao.

Sự thành công của Hồ sơ là kết quả của quá trình chuẩn bị công phu, khoa học, lâu dài và sự phối hợp chặt chẽ, đồng bộ, trách nhiệm của nhiều cấp, nhiều ngành và nhiều địa phương...

Để tiếp tục bảo vệ, phát huy những giá trị nổi bật toàn cầu của Di sản thế giới Quần thể di tích và danh thắng Yên Tử-Vĩnh Nghiêm-Côn Sơn, Kiếp Bạc, Phó Thủ tướng Chính phủ Mai Văn Chính yêu cầu Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, phát huy vai trò cơ quan quản lý nhà nước về di sản văn hóa, tiếp tục hướng dẫn 03 địa phương tập trung triển khai 05 nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm đã được Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chỉ đạo trực tiếp tại Chương trình công bố giá trị nổi bật toàn cầu Quần thể di tích và danh thắng;

Các địa phương: Quảng Ninh, Bắc Ninh và Hải Phòng cần xác định rõ trách nhiệm để thực hiện cơ chế phối hợp liên tỉnh thực chất, thường xuyên và hiệu quả. Xây dựng Kế hoạch cụ thể để triển khai đầy đủ các khuyến nghị của Ủy ban Di sản Thế giới tại Kỳ họp lần thứ 47, nhất là phát huy hơn nữa vai trò trung tâm của cộng đồng trong gìn giữ, thực hành và lan toả các giá trị tinh thần Phật giáo Trúc Lâm.

Phát biểu của ông Jonathan Baker Trưởng Đại diện UNESCO tại Việt Nam cho biết: "Việc ghi danh di sản này không chỉ là sự tôn vinh quá khứ, mà còn mở ra một hành trình chung đầy ý nghĩa. Đây là lời kêu gọi hành động và trách nhiệm thiêng liêng nhằm bảo vệ Giá trị nổi bật Toàn cầu của di sản cho các thế hệ mai sau. Công tác bảo tồn sẽ đòi hỏi sự chủ động ứng phó trước tốc độ đô thị hóa, sự phát triển du lịch và những thách thức từ biến đổi khí hậu. Tôi xin khuyến khích việc tiếp tục đưa bảo tồn di sản vào trọng tâm của các chiến lược phát triển. UNESCO sẵn sàng đồng hành, cung cấp hướng dẫn kỹ thuật và thúc đẩy đối thoại để tăng cường quản lý liên tỉnh chung hài hòa việc đón tiếp du khách và khuyến khích sự tham gia của cộng đồng trong công tác bảo tồn.

Thành tựu này không chỉ là niềm tự hào của Việt Nam, mà còn là món quà quý giá dành cho nhân loại. Tôi mong rằng Quần thể di tích và danh thắng Yên Tử – Vĩnh Nghiêm – Côn Sơn, Kiếp Bạc sẽ là ngọn hải đăng của niềm tự hào văn hóa, là cầu nối đối thoại giữa Việt Nam và thế giới. Di sản này sẽ truyền cảm hứng cho các thế hệ tương lai trân trọng giá trị văn hóa, gìn giữ những lý tưởng hòa bình, hài hòa mà vùng đất thiêng liêng này đại diện", ông Jonathan Baker nhấn mạnh.

Trong khuôn khổ buổi lễ diễn ra chương trình nghệ thuật đặc sắc do Quảng Ninh, Hải Phòng và Bắc Ninh phối hợp thực hiện, góp phần tôn vinh giá trị nổi bật toàn cầu của Di sản văn hóa thế giới đầu tiên mang đậm dấu ấn Thiền phái Trúc Lâm.

Từ ngày 18 - 22/12/2025, tại Khu di tích và danh thắng Yên Tử diễn ra Festival Yên Tử “Hành trình Di sản - Tinh hoa thế giới” với nhiều hoạt động văn hóa - du lịch quy mô lớn như: Triển lãm “Thành tựu Di sản ngàn năm Yên Tử - Vĩnh Nghiêm - Côn Sơn, Kiếp Bạc”; Hội chợ thương mại OCOP và Lễ hội ẩm thực; Giao lưu trình diễn nghệ thuật, trò chơi dân gian; Tuần phim Di sản; Giải đua xe đạp Quảng Ninh mở rộng “Về miền Di sản”…

Trước đó, ngày 19 và sáng 20/12, Đại lễ tưởng niệm 717 năm ngày nhập Niết bàn của Phật hoàng Trần Nhân Tông được tổ chức trọng thể tại Yên Tử với các nghi lễ truyền thống, khóa tu “Yên Tử - Suối nguồn Tuệ Giác” và các hoạt động tâm linh mang ý nghĩa sâu sắc, góp phần lan tỏa giá trị đạo đức, trí tuệ và nhân văn của Phật hoàng Trần Nhân Tông trong đời sống đương đại.

Việc được ghi danh khẳng định giá trị nổi bật toàn cầu của di sản, đồng thời thể hiện quyết tâm của Việt Nam trong bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa nhân loại./.