Trong dân gian có câu ca lưu truyền đã khẳng định vị trí quan trọng của Phố Hiến xưa với Kinh kỳ và châu thổ Hồng Hà: “Thứ nhất Kinh kỳ Thứ nhì Phố Hiến” Phố Hiến đã có lúc trở thành một trung tâm thương mại, trung tâm giao thông của Xứ Đàng Ngoài suốt mấy thế kỷ. Chính vì vậy mà hình thái kiến trúc đô thị cổ Phố Hiến cũng đa dạng, giao thoa từ những dòng người di cư về quần tụ. Nổi bật và rõ nét là các công trình kiến trúc của người Việt dựng làng, mở mang bờ đất; kiến trúc của người Hoa với dạng nhà chia