Nữ ca sĩ Việt đầu tiên đến với kinh đô điện ảnh Hollywood

vnca| 10/12/2012 11:47

(NHN) Аầu năm 1965, đúng18 tuổi, tôi vử Sà i Gòn. Một buổi tối, tôi lên phòng trà  Hòa Bình (tọa lạc gần tượng nữ sinh tranh đấu Quách Thị Trang, trước chợ Bến Thà nh hiện nay). Аúng lúc, người ta giới thiệu ca sĩ Bạch Yến hát bà i "Аêm đông". Vẫn mái tóc đó, khuôn mặt đó, ch?ng thể nà o quên được. Tim đập loạn lên, nhưng tôi vẫn hửi cho chắc: "Có phải hồi trước Bạch Yến nà y lái môtô bay không?". Anh nhạc sĩ đà n anh dẫn tôi đi đáp: "Аúng rồi đó".

Tôi đứng như trời trồng, không phải nghe mà  để tiếng hát trầm ấm, trong vắt rót và o hồn mình từng cung bậc. Nhẹ nhà ng và  tự nhiên lắm. Tiếng hát cứ như tuôn ra từ lồng ngực, rõ rà ng từng chữ, không cố gắng, kiểu cách, nhưng sao lại có sức truyửn cảm mãnh liệt đến thế!... Gần nử­a thế kỷ trôi qua, tôi đã nghe không biết bao nhiêu giọng hát tuyệt vời của nhiửu ca sĩ tà i năng. Nhưng trong lòng, giọng hát Bạch Yến vẫn là  niửm xao xuyến dạt dà o nhất, chưa chút tà n phai.

Chị tên thật là  Quách Thị Bạch Yến, chà o đời tại Sóc Trăng năm 1942, có cha là  người Triửu Châu (Trung Quốc) và  mẹ là  một người Kinh rất yêu âm nhạc. Lên 9 tuổi, Bạch Yến theo học tiểu học Trường La providence, Cần Thơ, gia nhập đoà n ca nhà  thử để là m quen với âm nhạc. Năm 1953, vử Sà i Gòn, chị tham gia cuộc thi tiếng hát nhi đồng do Аà i Phát thanh Pháp à tổ chức và  đoạt ngay huy chương và ng. Аược vinh quang nà y, Bạch Yến lại đối mặt với mất mát khác. Thân sinh của chị đòi đem cả nhà  sang Phnôm Pênh (Campuchia) định cư. Mẹ Bạch Yến lại không muốn rời xa quê hương nên cương quyết ở lại. Thế là  chia tay!

Mẹ con Bạch Yến sống chen chúc trong một căn nhà  nhử ở một con hẻm trên đường Cao Thắng nhưng cũng chẳng được bình yên. Một cơn hửa hoạn đã thiêu rụi căn nhà  nà y thà nh tro bụi. Một ông cậu ruột của Bạch Yến từ Cần Thơ lên, nảy ra ý định thà nh lập một gánh xiếc môtô bay thiếu nhi, lưu diễn khắp miửn Nam để kiếm sống. Bạch Yến cùng với chị ruột, em trai và  em họ đi theo cái nghử nguy hiểm nà y trong nỗi lo ngay ngáy của người mẹ. Một lần biểu diễn tại Thị Nghè, khi đang bay môtô trên độ cao 4 mét, Bạch Yến đã đạp nhầm thắng và  rơi xuống sà n gỗ, bị chiếc môtô đè lên người, gãy ba xương sườn, mà ng tang trái bị chấn thương, phải điửu trị mất một thời gian dà i. Аoà n môtô bay của ông cậu cũng ngưng hoạt động sau tai nạn nà y!

Mới 14 tuổi, Bạch Yến đã cố trang điểm cho già  dặn hơn để lần mò đến các vũ trường, phòng trà  xin là m ca sĩ, những mong kiếm tiửn để phụ giúp mẹ. Nơi Bạch Yến đến gõ cử­a đầu tiên là  phòng trà  Trúc Lâm trên đường Phạm Ngũ Lão do hai nhạc sĩ Mạnh Phát và  Ngọc Bích là m chủ. Chỉ mới thử­ giọng lần đầu, Bạch Yến đã được thu nhận với khoản thù lao hết sức khiêm tốn. Từ phòng trà  Trúc Lâm, Bạch Yến tiến lên phòng trà  Hòa Bình, được khán giả tán thưởng nồng nhiệt qua các ca khúc "Bến cũ", "Gái xuân"... và  một số bà i hát pháp: "Tango Blue", "à‰toile Des Neiges"... Năm 1957, tròn 15 tuổi, Bạch Yến đã khiến người nghe ngẩn ngơ khi trình bà y ca khúc "Аêm đông" của nhạc sĩ Nguyễn Văn Thương. Tên tuổi chị đã gắn liửn với bà i "Аêm đông" như một định mệnh. Từ đó, chị nhận được không biết bao nhiêu lời mời mọc với tiửn cátxê cao ngất, dù còn ở tuổi thiếu niên.

Năm 1961, khi tên tuổi đã nổi như cồn, Bạch Yến lại từ bử tất cả, cùng với mẹ sang Pháp với mong ước được học hửi những tinh hoa của âm nhạc Tây phương. Bạch Yến may mắn được ông Phạm Văn Mười thu nhận là m ca sĩ, hát tại nhà  hà ng sang trọng La Table Du Mandarin do ông ta là m chủ trên đường Rue de l Echelle, quận 1, Paris. Trong thời gian nà y, Bạch Yến được hãng Polydor của Pháp mời thâu đĩa và  lưu diễn một số nước châu à‚u. Thu nhập lý tưởng, nhưng Bạch Yến không hà i lòng. Trong mắt khán giả, chị chỉ là  một khuôn mặt à Đông xa lạ. Thế là  năm 1963, Bạch Yến quay vử cố hương và  trụ lại phòng trà  Tự Do của ông Ngô Văn Cường, một người từng sống lâu năm ở Pháp. Bấy giử Bạch Yến đã bước sang tuổi 21, và  đã trải qua 7 năm sống đời ca hát với những thà nh công rực rỡ. Chị được nhiửu phòng trà , vũ trường mời gọi.

Năm 1965, Bạch Yến được giới thiệu với chương trình ca nhạc truyửn hình "Ed Sullivan  Show" nổi tiếng, thu hút gần 40 triệu người xem trên toà n nước Mử¹. Bạch Yến ra điửu kiện chỉ nhận lời nếu có mẹ cùng đi. Yêu cầu của chị được đáp ứng. Theo hợp đồng, Bạch Yến sẽ lưu lại Hoa Kử³ 12 ngà y. Chị đã xuất hiện trong chương trình "Ed Sullivan Show" danh giá với ca khúc "Аêm đông" bất hủ của Việt Nam và  ca khúc nổi tiếng "If I have a hammer" của Mử¹. Bạch Yến đậu lại ở Mử¹ không chỉ 12 ngà y mà  tới 12 năm, đi lưu diễn trên khắp Hoa Kử³ và  nhiửu nước châu Mử¹: Canada, Mexico, Brasil, Venezuela, Colombia, Panama... bên cạnh những tên tuổi lớn của thế giới, thuộc nhiửu lãnh vực nghệ thuật khác nhau: Bob Hope, Bing Crosby, Mike Douglas, Joey Bishop, Pat Boone... Nghệ sĩ dương cầm lừng danh của Hoa Kử³ Liberrace, danh ca Frankie Avalon và  Mike Qayne đã mời Bạch Yến vử Hollywood, hát cho bộ phim nổi tiếng "Green Berets" (Mũ nồi xanh), do nam tà i tử­ gạo cội John Wayne đóng vai chính. Bạch Yến đã chọn vùng Beverly Hill, miửn Nam California để cư ngụ. Láng giửng của chị toà n là  những nghệ sĩ lừng danh thế giới trong hai lãnh vực điện ảnh và  ca nhạc. Có thể nói, Bạch Yến là  ca sĩ Việt Nam đầu tiên đến tiểu bang nà y. Lúc bấy giử, trên toà n nước Mử¹ mới chỉ có trên, dưới 1.000 người Việt định cư.

Có lần, ông bầu quyửn lực Jimmy Durante mời chị đi hát ở Las Vegas. Chị mặc áo dà i Việt Nam, vô tình đi ngang qua phòng thay đồ của đại danh ca Frank Sinatra (1915-1998). Vừa thấy Bạch Yến, Frank Sinatra đã nhử ông bầu Jimmy Durante giới thiệu để là m quen và  mời chị đi ăn tối. Mặc dù cảm thấy rất vinh hạnh, nhưng lòng kiêu hãnh của một cô gái Việt nổi lên, chị đã phớt lử. à”ng bầu gặp chị, hửi lý do, Bạch Yến đáp là  từ trước đến nay, chị đi đâu cũng có mẹ theo kèm, không dám đi một mình. Lập tức, Frank Sinatra không chỉ mời cả hai mẹ con đi ăn, mà  còn mời đi nghe ông hát.

Frank Sinatra bấy giử 50 tuổi. à”ng là  siêu sao của nước Mử¹, từng đoạt nhiửu giải thưởng âm nhạc Grammy cao quý, đồng thời chiếm luôn giải Oscar dà nh cho nam diễn viên xuất sắc nhất trong bộ phim "From here to Etemity". Sau nà y, ông đã được nhiửu đời Tổng thống Mử¹ vinh danh và  ngà nh Bưu chính Hiệp chủng quốc Hoa Kử³ in hình ông lên tem để ghi nhớ tà i năng một con người đã là m rạng danh cho nghệ thuật nước Mử¹. Hôm Bạch Yến điện thoại chà o từ biệt, Frank Sinatra đã thuyết phục chị cố gắng ở lại thêm một ngà y, ông ta sẽ cho máy bay riêng chở vử Hollwood. Bạch Yến khéo léo từ chối. Аối với đa số phụ nữ trên thế giới, được một lần diện kiến với Frank Sinatra là  vinh dự lớn lao.

Thời gian Bạch Yến ở Mử¹, bà  mẹ dặn chị 3 điửu: Không được lấy chồng Tây, không được cắt tóc ngắn và  cuối cùng là  không được mặc bikini, dù là  đi tắm. Chị kể: "Ở Mử¹, có rất nhiửu đà n ông đeo đuổi tôi, Tây cũng có mà  ta cũng có. Có một người Mử¹, là  chủ của 6 đà i truyửn hình tha thiết muốn cưới tôi là m vợ. Anh ta nói tôi muốn cái gì, được cái đó. Nhưng tôi nói với anh ta rằng: "Tôi yêu anh nhưng chưa đủ để cưới anh!".  Thật oái oăm, tôi từ chối nhiửu "ông Tây" nhưng khi yêu mấy "ông ta" thì họ toà n là m tôi khổ!"

Năm 1978, Bạch Yến vử lại Paris. Nơi đây, chị gặp lại nhạc sĩ Trần Quang Hải, một con người nặng tình với dân ca, gần như dà nh cả đời cho những là n điệu hát ru, quan họ, chèo văn, nam ai, nam bình... Có lẽ do anh ảnh hưởng dòng máu của người cha, giáo sư, nhạc sĩ Trần Văn Khê. Như đùa, khi Trần Quang Hải buột miệng nói: "Mình cưới nhau đi", Bạch Yến giỡn lại: "OK!". Nà o ngử Trần Quang Hải là m thiệt, cho in thiệp cưới. Thế là  thà nh vợ thà nh chồng. Bạch Yến nói: "Аó là  duyên số, chúng tôi sống với nhau trà n đầy hạnh phúc cho đến hôm nay. Аã 34 năm rồi".

Аịnh cư hẳn ở Paris, Bạch Yến cũng là m một cuộc thay đổi lớn lao trong đời sống nghệ thuật. Chị rời bử nửn âm nhạc Tây phương khi đang ở trên đỉnh cao danh vọng và  kiếm được rất nhiửu tiửn, quay vử với dân ca, cùng với chồng tìm trong âm điệu ngũ cung cái hồn dân tộc thấm đẩm ân tình. Với chị, Trần Quang Hải không chỉ là  một người chồng, mà  còn là  một người thầy. Anh chỉ dẫn, nắn nót cho chị từng điệu hát ru, từng lời quan họ và  những điệu hò phương Nam. Cho đến năm nay (2012), vợ chồng Bạch Yến - Trần Quang Hải đã có hơn 3.000 suất diễn dân ca Việt Nam trên 70 quốc gia. Hiện nay, hà ng năm Bạch Yến và  Trần Quang Hải vẫn duy trì 60 suất diễn cho khán giả ngoại quốc, trên dưới 10 xuất cho các cộng đồng người Việt hải ngoại. Bạch Yến khiêm tốn: "Giọng tôi không được mửm mại như những ca sĩ xuất thân từ nhạc cổ truyửn một cách chính thống. Nhưng tôi biết thả hồn mình và o trong từng câu, từng lời khoan nhặt và  dà y công luyện tập để không vấp phải bất cứ một sai sót nà o. Không chỉ người Việt tha hương thèm nghe là n điệu dân ca mà  ngay cả người Tây cũng thích. Với họ đó là  một sự lạ lẫm, mang tính khám phá".

Năm 1983, vợ chồng Bạch Yến - Trần Quang Hải được nhận giải "Grand Prix Du Disque De L" Académie Charles Cros" (giải thưởng tối cao của Hà n Lâm Viện đĩa hát Charles Cros) do quyết định của một hội đồng giám khảo, bao gồm những nhà  nghiên cứu âm nhạc hà ng đầu thế giới tại Paris.

Tháng 10/2009, cánh chim phiêu lãng Bạch Yến trở vử quê hương sau 44 năm sống đời viễn xứ. Tại phòng trà  Văn Nghệ với ca khúc bất hủ "Аêm đông" và  một số bà i hát quen thuộc khác, chị được khán giả chà o đón nồng nhiệt. Bạch Yến xúc động: "Tôi rất hạnh phúc pha lẫn bất ngử. Lúc đầu, tôi nghĩ khán giả đến với mình chắc là  những người còn lại của thế hệ trước. Nà o ngử, hầu hết khán giả có mặt liên tục trong các đêm diễn toà n là  người trẻ. Tôi quá cảm động và  hạnh phúc khi thấy họ lắng nghe một cách say mê".

Có người hửi Bạch Yến: "Chị có còn vử Việt Nam nữa hay không?". Bạch Yến trả lời: "Tất nhiên, bởi bố chồng tôi (Giáo sư Trần Văn Khê) đang ở Việt Nam. Hơn nữa mảnh đất nà y mới thật sự là  quê nhà  của tôi"

(0) Bình luận
Nổi bật Tạp chí Người Hà Nội
  • Lễ Quốc khánh tại Thủ đô Hà Nội: Biểu tượng văn hóa sống động, nghĩa tình, thanh lịch, văn minh
    Thủ đô Hà Nội đang trong những ngày mùa Thu lịch sử, với rất nhiều hoạt động kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh mà trọng tâm là Lễ diễu binh, diễu hành vào ngày 2/9. Đây không chỉ là ngày lễ lớn của dân tộc, mà còn là dịp để Thủ đô khẳng định đây không chỉ là nơi ghi dấu lịch sử, mà còn là biểu tượng văn hóa sống động, nghĩa tình và thanh lịch – xứng đáng là “trái tim” của cả nước.
  • Ngoại giao trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc
    Đồng chí Lương Cường - Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Nước Cộng hòa XHCN Việt Nam vừa có bài viết “Ngoại giao Việt Nam - 80 năm xây dựng, trưởng thành cùng đất nước” nhân Kỷ niệm 80 năm Ngày thành lập ngành ngoại giao (28/8/1945 – 28/8/2025). Tạp chí Người Hà Nội trân trọng trích đăng nội dung “Ngoại giao trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc” trong toàn văn bài viết của Chủ tịch nước Lương Cường.
  • “Công cuộc đổi mới, tư duy mới, thực tiễn mới”: Kiến giải sâu sắc nhiều vấn đề lý luận và thực tiễn
    Trước khi trở thành chính khách, tác giả Phạm Quang Nghị từng là chiến sĩ trực tiếp chiến đấu nơi chiến trường Nam Bộ, đồng thời ông còn là nhà báo, nhà văn, nhà nghiên cứu có tâm có tầm dành cả cuộc đời cống hiến cho sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Những trải nghiệm thực tế sâu sắc cùng vốn sống phong phú đã hun đúc trong ông một tầm nhìn rộng mở và cả những trăn trở với thời cuộc.
  • [Podcast] Bánh gối - Dấu ấn văn hóa trong ẩm thực đường phố Hà Nội
    Trải qua thăng trầm thời gian, kho tàng ẩm thực Hà Nội ngày thêm phong phú, đa dạng và trong mỗi thức quà có cả những nét văn hóa, lối sống và cả tâm hồn người Tràng An. Hà Nội ngàn năm văn hiến không chỉ có phở, bún riêu, trà sen hồ Tây, bánh chưng Tranh Khúc hay cốm làng Vòng mà còn nhiều món ngon, vừa đậm vị vừa khiến người ta xao xuyến, nhớ mãi. Sự khéo léo, sáng tạo, biến tấu từ những nguyên liệu quen thuộc để tạo nên hương vị độc đáo là minh chứng cho sự đa dạng của ẩm thực Hà thành. Và giữa vô vàn món ngon ấy, bánh gối – thứ bánh dân dã, giản dị vẫn luôn là món ăn gợi nhắc đến sự tinh tế, khéo léo của người Hà Nội.
  • Ra mắt tập thơ "Bốn mùa cờ bay" của tác giả Huỳnh Mai Liên
    “Bốn mùa cờ bay” của tác giả Huỳnh Mai Liên ra mắt đúng dịp kỷ niệm 80 năm Quốc khánh 2/9, là một hải trình đến Trường Sa bằng thơ đầy rung cảm, như một con sóng nhỏ, hòa vào tình yêu lớn của dân tộc trong dấu mốc thiêng liêng của Tổ quốc.
Đừng bỏ lỡ
  • Xã Hồng Vân rực rỡ sắc màu làng quê mừng 80 năm Quốc khánh 2/9
    Những ngày cuối tháng Tám lịch sử, trên khắp các tuyến đường của xã Hồng Vân (TP Hà Nội), không khí rộn ràng, tươi mới hiện hữu qua hình ảnh cờ Đảng, quốc kỳ rực rỡ sắc đỏ. Người dân đi qua ai nấy đều ngỡ ngàng, xúc động và mừng vui khi thấy làng quê thân thuộc được khoác lên tấm áo mới giàu sức sống.
  • Ứng dụng “A80 - Tự hào Việt Nam”: Hỗ trợ tra cứu chuỗi hoạt động dịp Quốc khánh 2/9
    Ứng dụng “A80 - Tự hào Việt Nam” cập nhật chi tiết thông tin về chương trình triển lãm, nghệ thuật, diễu binh kèm theo hướng dẫn tham gia và các lưu ý cần thiết.
  • Lan tỏa ý thức, chung tay bảo vệ môi trường trong đại lễ Quốc khánh 2/9
    Những ngày tháng Tám lịch sử, Thủ đô Hà Nội khoác lên mình diện mạo mới rực rỡ và tràn đầy sức sống với hàng triệu sắc đỏ cờ Tổ quốc tung bay trên nền trời xanh, tạo nên khung cảnh trang nghiêm và thiêng liêng, khơi dậy niềm tự hào, xúc động sâu lắng trong trái tim mỗi người dân.
  • Không khí Tháng Tám rực rỡ trên từng góc phố Tây Hồ
    Trong những ngày tháng Tám lịch sử, khi cả nước hướng về kỷ niệm 80 năm Quốc khánh 2/9, khắp các tuyến phố của Thủ đô Hà Nội đều rộn ràng sắc đỏ sao vàng. Tại phường Tây Hồ, những lá cờ Tổ quốc tung bay kiêu hãnh trên từng ngõ nhỏ, con hẻm, tạo nên bức tranh rực rỡ, chan chứa niềm tự hào dân tộc và tinh thần chuẩn bị cho ngày lễ trọng đại của đất nước.
  • Hà Nội miễn vé xe buýt và đường sắt đô thị dịp Quốc khánh 2/9
    UBND TP Hà Nội quyết định miễn tiền vé sử dụng các phương tiện vận tải hành khách công cộng có trợ giá, gồm xe buýt và đường sắt đô thị trong bốn ngày từ 30/8- 2/9/2025.
  • Khát vọng phát triển, xây dựng người Kim Liên thanh lịch, văn minh
    Đại hội đại biểu Đảng bộ phường Kim Liên lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030 diễn ra ngày 22/8 với chủ đề “Phát huy truyền thống lịch sử, văn hóa, anh hùng, sức mạnh đại đoàn kết toàn dân; kỷ cương, sáng tạo, trách nhiệm".
  • Chương trình nghệ thuật đặc biệt “Hà Nội - Sáng mãi khát vọng Việt Nam”
    Chương trình là lời tri ân sâu sắc tới các thế hệ đi trước - những người đã hiến dâng tuổi trẻ và xương máu cho nền độc lập, tự do của Tổ quốc. Đồng thời, tôn vinh những thành tựu nổi bật, toàn diện và bền vững mà đất nước nói chung và Thủ đô Hà Nội nói riêng đã đạt được, đặc biệt sau 40 năm đổi mới.
  • "Nhà tôi có treo một lá cờ" - MV mới của Hà Anh Tuấn rợp sắc cờ đỏ, gợi niềm tự hào Việt Nam
    Ca khúc "Nhà tôi có treo một lá cờ" là bài hát trong MV mới của ca sĩ Hà Anh Tuấn. Ca khúc chứa chan tình yêu dành cho Quốc kỳ của người Việt Nam. Đồng thời là lời tri ân đến các thế hệ cha anh đã hy sinh vì độc lập, tự do; đồng thời gửi gắm thông điệp về niềm tự hào và trách nhiệm của thế hệ hôm nay trong hành trình dựng xây đất nước.
  • [Podcast] Cổng trại bảo an binh – Dấu ấn ngày toàn thắng
    Mùa thu năm 1945, Hà Nội rợp cờ đỏ sao vàng, khắp phố phường vạn người như một cùng cất tiếng hô vang “Độc lập – Tự do”, đánh dấu thắng lợi vĩ đại của Cách mạng tháng Tám. Trải qua tám thập kỷ, nhiều di tích từ mùa thu năm ấy vẫn còn hiện hữu giữa đời sống hôm nay, kể lại câu chuyện của một Thủ đô Anh hùng của đất nước Việt Nam anh hùng. Trong dòng chảy ấy, Cổng Trại Bảo An binh chính là dấu tích của cuộc Tổng khởi nghĩa Cách mạng tháng Tám năm 1945 - một sự kiện lịch sử trọng đại của đất nước.
  • "Hạt giống hạnh phúc" - Phim tài liệu đặc biệt về tình hữu nghị Việt Nam và Cuba phát sóng tối 2/9
    Bộ phim tài liệu với tên gọi "Hạt giống hạnh phúc" sẽ được phát sóng vào 20h10 tối 2-9-2025 trên kênh VTV1. Cùng thời điểm này, Truyền hình Quốc gia Cuba - Cubavisión cũng phát sóng bộ phim đặc biệt này, mở ra một dấu mốc hiếm có trong lịch sử hợp tác truyền hình giữa hai nước.
Nữ ca sĩ Việt đầu tiên đến với kinh đô điện ảnh Hollywood
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO