Người Hà  Nội phát hiện sớm B-52

Các trắc thủ trẻ đại đội 45 ngà y ấy. Ảnh tư liệu.

Tối 18 tháng 12 năm 1972, đại đội 12 trung đoà n ra-đa 290, đại đội 16 trung đoà n ra-đa 291... đã phát hiện sớm máy bay B52 trên hà ng lang bên kia Trường Sơn, từ hướng Thái Lan bay vử phía Bắc Là o. Аó là  nhử các trắc thủ biết điửu chỉnh các núm nút trên mặt máy, sao cho tín hiệu máy bay hiện ra, dù trong khoảnh khắc rất ngắn.

Tại trận địa đại đội ra-đa 45 ở Nghệ An, trắc thủ ra-đa P-35 là  Phạm Hoà ng Cầu, Nguyễn Văn Xích, quê xã Liên Hà , huyện Аông Anh - Hà  Nội cùng trắc thủ Trọng Huy cũng bắt được tín hiệu B-52, các anh kể: Tháng 12/1972 máy ra-đa P-35 của các anh kử¹ thuật bảo đảm, có thể trực chiến tốt. P-35 có 6 máy thu, 6 cánh sóng chồng lên nhau. Khi B-52 và o, tín hiệu nhiễu của B-52 quá mạnh, khiến cho mà n hình trắng xoá.

Rút kinh nghiệm, các anh chỉ mở 1 máy thu, điửu chỉnh ăng ten cho búp sóng máy thu đó ở góc phát hiện B-52 tốt nhất (ta phán đoán chúng bay độ cao 9-12km).

Sau đó các anh khéo léo điửu chỉnh các núm, nút, giảm độ khuyếch đại máy thu, để kéo tín hiệu nhiễu xuống thấp nhất. Quả nhiên, trong nửn nhiễu giảm thấp, bất ngử xuất hiện tín hiệu B-52. Các anh đồng thanh đọc to các tọa độ để đà i trưởng Tích và  đại đội trưởng Thuần phân tích rồi khẳng định B-52 đánh và o Hà  Nội.

Аại đội trưởng Thuần kể lại, giảm khuyếch đại máy thu mà  vẫn nhận ra B-52, phải là  trắc thủ giửi mới dám là m, vì giảm khuyếch đại máy thu tức là  chủ động giảm tín hiệu máy bay. Nhưng chấp nhận giảm tín hiệu máy bay 1 phần thì nhiễu sẽ phải giảm mấy phần. Khi đó mới có cơ hội nhận ra B-52 trong nhiễu.

Hai trắc thủ Cầu và  Xích được mệnh danh là  nhanh tay, tinh mắt, bởi các anh rất chịu rèn luyện trên mà n hình P-35.

Dịp ấy, khác với bình thường, B-52 đến tọa độ X, không chuyển hướng vử phía Аông, như những lần lao vử ném bom ở Quảng Trị, chúng vượt qua cao điểm Y tiến vử phía Bắc, theo hướng các máy bay chiến thuật, thường bay ra Hà  Nội. Cầu và  Xích đã kịp thời phát hiện 3 chấm sáng, báo cáo. Аại đội trưởng Thuần, (hiện nhà  ở Phường Yên Phụ, Tây Hồ) rất tin ở anh em trắc thủ, báo vử tổng trạm, khẳng định B-52 bay ra Hà  Nội.

Suốt 12 ngà y đêm năm ấy, đại đội 45, bằng máy P-35 liên tục thông báo sớm B-52 cho các đơn vị hửa lực trong vòng sát thương Hà  Nội 30 đến 45 phút. Vì thế Hà  Nội luôn chủ động nghênh chiến với các đường bay B-52.

Trong đêm 18/12, và  các đêm sau, tham mưu phó binh chủng ra-đa Hứa Mạnh Tà i,(người Hà  Nội gốc, hiện nhà  ở Phố Phan Huy àch) luôn liên lạc được với đại đội 45, ông tin ở anh em, họ dám điửu chỉnh các núm nút để triệt nhiễu giảm cả tín, để giảm tạp, ông biết anh em đã rất nhuyễn nội dung thao tác nà y.

Năm 1973 Phạm Hoà ng Cầu và  Nguyễn Văn Xích được ra Sơn Tây học sĩ quan phòng không. Phạm Hoà ng Cầu ở lại trường là m giáo viên ra-đa. Nguyễn Văn Xích vử là m cán bộ tại trung đoà n 290. Năm 1976 anh Xích là  chỉ huy trạm ra-đa 41 SơnTrà , sau khi Đà  Nẵng giải phóng. Bây giử hai anh đã vử nghỉ tại quê Liên Hà , Аông Anh, Hà  Nội.