Người Hà Nội hôm nay

Người Hà Nội có gốc gác nhiửu đời và người Hà Nội vốn từ tứ xứ tìm vử Hà Nội không chỉ là một nơi ngà n năm văn vật Là bộ não của cả đất nước mà còn là một cơ hội thăng tiến và câu ca cổ đã nói lên điửu đó:

Cháº³ng thơm cũng thể hoa nhà i

Dẫu không thanh lịch cũng người Trà ng An

Luôn gợi lên lòng tự hà o cũng là một sự nhắc nhở cháº³ng riêng ai. Thanh lịch là đặc trưng, cốt cách người Hà Nội, kết động như một tinh túy, hợp chất đâu dễ phân giải, cà ng khó giải mã nếu chỉ nhử và o tư duy học thuật, một phác thảo vử chân dung tâm lý xã hội, người Hà Nội hiện nay cũng như dự báo tương lai đang ở phía trước, dẫu xa mà gần, đang đơm hoa kết trái.

Người Hà Nội hôm nay

Đi trên hà nh trình thênh thang đó, tôi thêm gặp lại người Hà Nội và chiêm nghiệm được rằng: Dù ở đâu, dù trong hoà n cảnh nà o, người Hà Nội vẫn toát lên dáng vẻ thanh lịch cố hữu của mình. Trong cuốn Hà Nội trong mắt tôi của nhà văn Nguyễn Khải, tác giả cùng các nhân vật từ nhiửu miửn quê khác nhau đã lập nghiệp, thà nh danh ở Hà Nội, trở thà nh người Hà Nội mang hồn Hà Nội.

Đó là những con người cũng phải và cũng rất nên sống vì danh nghĩa, miễn là cái danh cho đích đáng, cho đà ng hồng. Cái đức háo danh ấy cũng đã hun đúc nên nhiửu bậc kử³ tà i trong thiên hạ và những tà i danh ấy lại hội tụ vử đất kinh kử³ để nhận, để phát cái ánh sáng ngà n năm đó còn là những người Hà Nội thì cách đi đứng, nói năng phải có chuẩn, không được sống tùy tiện, buông tuồng và biết tự trọng và biết xấu hổ.

Đó là một bà cô sống theo một số nguyên tắc, thời thế có thể thay đổi những cách sống của bà dứt khốt không thay đổi. Đó là sống thoáng thắn, sống lượng thiện và hiện hà nh thật tỉnh táo trong mối quan hệ, chỉ nhận những gì đáng có, có quyửn được có, tuyệt đối không để bị dụ hoặc vử tiửn bạc cũng như tình cảm phải chăng những nguyên tắc sống đó là một quy luật muồn đời. Đó là con người rất có tà i của anh chưa đúng thời, có khi còn nghịch thời nên chỉ được là m anh trợ lý quèn, con người anh, cách nghĩ của anh, lối sống của anh hình như hơi rộng hơn cái mẫu đã được quy định thì phải đó là những con người sống hợp với thời thế hơn, tạo cho mình và o cái trật tự chung vừa vặn lại có phần thoải mái. Đó là con người sinh ra để hoạt động xã hội, xã hội không dùng anh thà nh kẻ bất đắc trí.

Và đây cũng là một con người của Hà Nội nhưng ở thời đó mới mở cửa 32 tuổi là m giám đốc một xí nghiệp cỡ quốc gia, được bầu lên bằng lá phiếu của công nhân viên chức đang đứng trên bử vực phá sản, giải thể mà đã xoay ngược được tình thế, hà nh động và chỉ huy bằng sự quyết đoán và chịu trách nhiệm. Chỉ cần có một cái đầu thôi. Duy nhất là một cái đầu của hắn. Cái đầu của hắn cộng với hai trợ thủ: Thời gian và thông tin. Biết trước là thắng.

Người Hà Nội trong lãnh đạo nếu bảo đảm được sự công bằng trong quyửn lợi cũng như trong danh dự thì bất bình khắc chịu đó. Đó là đối nội, còn đối ngoại nữa trong tình hình nửa bao cấp nửa thị trường nếu không xây dựng được các mối quan hệ thật tốt để họ hỗ trợ mình là m ăn là hửng ngay dù giám đốc có cả tà i lẫn đức và được anh em ủng hộ.

Người Hà Nội hôm nay

Hãy lắng nghe một bà cụ già đã 79 tuổi căn dặn con cháu Các anh chị nuôi dạy con cháu rồi cưới vợ gả chồng cho chúng nó. Nhớ lấy các đức là m đầu, tà i sắc phú quý tính sau. Ở đời chỉ có cái đức là trường tồn, cà ng có nhiửu cà ng tốt, không sợ thừa còn những thứ khác đửu phù du cả. Đó là triết lý sống, lẽ sống được kết đọng lại được rút ra từ đời thực, tự tin đầy sức thuyết phục và cảnh tỉnh của một người phụ nữ Hà Nội sống qua nhiửu thế hệ. Chỉ là một người đà n bà thôi, những cách ứng xử một đời không thay đổi của bà lão lại cháº³ng tầm thường chút nà o.

Thăng Long “ Đông Đô “ Hà Nội hôm nay và ngà y mai vẫn như hôm qua và ngà y xưa, vẫn cứ là bao nhiêu cái khôn ngoan của thiên hạ tất phải chảy vử đất Kinh Kử³ nơi có cơ hội nổi danh được. Tầng lớp sĩ phu đông, danh gia vọng tộc nhiửu, dẫu muốn hay không nó vẫn đóng góp cái phần của nó và o sự phát triển trí tuệ của dân tộc. Tiếng nói của họ dẫu chính thức hay không chính thức vẫn tác động tới đời sống tinh thần của cả nước, tiêu biểu là tổng đốc Hồng Diệu mới là sĩõ phu Bác Hà và sự đánh giá vử người là rất quan trọng, có giá trị lưu truyửn cho hậu thế.

Sống ở Hà Nội là phải rất cẩn thận, anh vô danh thì không nói là m gì, nếu anh có chút tên tuổi là anh sẽ được đánh giá. Ai đánh giá? Không có tác giả, không có địa chỉ, chỉ biết đến một lúc nà o đó dư luận chợt bừng lên để đánh giá một con người vử một tần lớp người... Cái dự luận lợi hại ấy lại là một thứ luật không thà nh văn để người Hà Nội phải sống đúng lử luật của đất Kinh Đô.

Thế mới biết Không dễ gì trở thà nh người Hà Nội và cũng cháº³ng dễ gì lau khô rụi đi cái chất, cái hồn của người Hà Nội. Những ai đã và mãi là người Hà Nội, ngay trên mảnh đất ngà n năm văn vật ấy hay đã đi là m ăn sinh sống ở những phương trời nà o đó người Hà Nội một hà nh trình tạo dựng, tìm kiếm thật gian nan song vẫn mang cốt cách của người Hà Nội.