Lưu trữ, bảo quản, số hóa phim Việt: Bồi đắp vốn di sản văn hóa

HNM| 04/07/2021 09:09

Phim, tư liệu hình ảnh động là những di sản văn hóa quý giá cần được bảo tồn. Bước vào thời kỳ Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, trong khi các lĩnh vực sản xuất, phát hành, chiếu bóng đã chuyển đổi số, thì hoạt động lưu trữ của nước ta mới ở giai đoạn đầu tiên của quá trình số hóa. Để bảo tồn di sản điện ảnh, gìn giữ, bồi đắp vốn giá trị văn hóa, lịch sử, công tác lưu trữ, bảo quản, số hóa phim Việt Nam cần được quan tâm đầu tư mạnh mẽ hơn nữa.

Lưu trữ, bảo quản, số hóa phim Việt: Bồi đắp vốn di sản văn hóa

Cán bộ thực hiện số hóa phim tại Viện Phim Việt Nam. Ảnh: Thụy Du

Khó bảo quản phim nguyên vẹn

Trong tháng 6 vừa qua, khán giả điện ảnh Việt Nam, đặc biệt các em nhỏ được “đã” mắt thưởng thức 50 phim hoạt hình tiêu biểu trong “Tuần phim hoạt hình Việt Nam trên VTVGo”. Các tác phẩm vừa mang tính giải trí, vừa có những bài học giáo dục ý nghĩa, lại được phát sóng trên nền tảng số, nên dễ dàng thu hút khán giả.

Trước đó, Hiệp hội Xúc tiến và Phát triển điện ảnh Việt Nam cùng Trung tâm Sản xuất và Phát triển nội dung số (Đài Truyền hình Việt Nam) đã tổ chức thành công 2 đợt “Tuần phim Việt trên VTVGo”, với chủ đề phim chuyển thể văn học và phim Tết. Tại đây, khán giả đã được theo dõi nhiều thước phim sống động của điện ảnh Việt Nam trên nền tảng số, như: “Vợ chồng A Phủ”, “Chị Tư Hậu”, “Làng Vũ Đại ngày ấy”, “Đừng đốt”… Trong đó, có phim nhựa đã sản xuất từ cách đây nửa thế kỷ, được bảo quản, giữ gìn và số hóa.

Chị Nguyễn Thị Ngọc (phường Thành Công, quận Ba Đình) chia sẻ: “Thật bất ngờ khi được thưởng thức những thước phim điện ảnh cách mạng trên nền tảng số. Ngoài phim truyện, còn có nhiều phim hoạt hình rất bổ ích cho trẻ em dịp hè này”.

Tuy nhiên, công tác lưu trữ, bảo quản và số hóa phim Việt Nam hiện nay còn gặp nhiều thách thức. Viện Phim Việt Nam - cơ quan lưu trữ hình ảnh động quốc gia, có kho lưu trữ lớn nhất cả nước với gần 80.000 cuốn phim nhựa các loại và một số lượng lớn băng, đĩa ở nhiều định dạng khác nhau.

Theo Phó Trưởng phòng Bảo quản (Viện Phim Việt Nam) Đinh Thị Thúy Chinh, Viện đang thực hiện in chuyển phim nhựa sang định dạng kỹ thuật số 4K, trong đó có nhiều phim mang giá trị lịch sử, văn hóa. Song, số lượng phim nhựa xuống cấp còn nhiều, trong khi trang thiết bị, máy đọc, tu sửa, phục hồi đang dần hạn chế vì các hãng ngừng sản xuất; thiết bị chuyển đổi số còn chưa đủ đáp ứng…, nên khó bảo quản phim nguyên vẹn.

Tương tự, Hãng Phim tài liệu và khoa học trung ương cũng đang lưu trữ gần 12.000 phim nhựa và video sản xuất từ năm 1956 đến nay, trong đó nhiều phim ghi lại các cuộc kháng chiến hào hùng của dân tộc… Tuy được bảo quản thường xuyên và bắt đầu số hóa, nhưng do điều kiện khí hậu khắc nghiệt, nhiều phim đã nhiễm khuẩn, xước nặng, khó phục hồi.

Đại tá Hoàng Ngọc Thanh, Trợ lý Tuyên huấn, Cục Chính trị (Bộ đội biên phòng) cho biết, Bộ đội biên phòng đang lưu trữ hơn 2.000 cuốn phim nhựa quay trong giai đoạn 1968-1990 rất có giá trị, như: “Ngọn cờ Hiền Lương”, “Trên vĩ tuyến 17”, “Đi giữa mùa xuân đại thắng”… Thế nhưng, kho bảo quản phim không được thiết kế theo tiêu chuẩn vì được tận dụng từ phòng làm việc, thiếu thiết bị trữ phim đặc thù, nhiều thiết bị lưu trữ hỏng. Đơn vị đang thực hiện số hóa, song nhiều phim không khai thác được, buộc phải hủy…

Lưu trữ, bảo quản, số hóa phim Việt: Bồi đắp vốn di sản văn hóa

Cảnh trong phim “Sứ mệnh trái tim”, một trong những phim truyện đang được lưu trữ, bảo quản và thường xuyên trình chiếu cho công chúng.

Cần cả cộng đồng chung tay

Theo Phó Viện trưởng Viện Phim Việt Nam Nguyễn Huy Hoàng, những thước phim sống động sẽ giúp giới thiệu hình ảnh đất nước, con người Việt Nam ra thế giới, góp phần quảng bá tiềm năng du lịch nước nhà; đồng thời giúp thế hệ hôm nay và mai sau thêm hiểu, tự hào về truyền thống dân tộc, khơi dậy khát vọng, truyền cảm hứng vươn lên trong mỗi người Việt Nam. Việc chuyển đổi phim, hình ảnh động sang dữ liệu số một cách nguyên vẹn, nhanh chóng là xu hướng tất yếu, giải pháp tối ưu để đáp ứng nhu cầu khai thác, thưởng thức của công chúng hiện nay. Song, công tác này cần sự quan tâm, đầu tư đồng bộ về công nghệ, trang thiết bị, nhân lực, đặc biệt cho việc chỉnh sửa, phục hồi trước khi số hóa.

Là người theo đuổi hoạt động điện ảnh văn hóa dành cho cộng đồng, đạo diễn Nguyễn Hoàng Điệp (Ơ kìa Hà Nội Film Production) đề xuất, bên cạnh nỗ lực của các cơ quan chuyên môn, công tác gìn giữ, bảo quản, số hóa khối lượng di sản điện ảnh khổng lồ của nước nhà cần sự chung tay của cộng đồng. Hiện tại, đạo diễn Nguyễn Hoàng Điệp đang thực hiện dự án “Bảo tồn di sản điện ảnh Việt Nam thông qua số hóa một số phim nhựa” khá hiệu quả. Dự án này có sự phối hợp giữa Viện Phim Việt Nam, Ơ kìa Hà Nội Film Production và Quỹ VINIF (Tập đoàn Vingroup).

Trong khi đó, Trưởng phòng Tư liệu, Hãng Phim tài liệu và khoa học trung ương Đặng Thị Kim Sơn cho rằng, việc chuyển đổi số trong lưu trữ phim đem lại lợi ích về kinh tế, môi trường và không bị suy giảm chất lượng theo thời gian, nhưng lại khó bảo đảm an toàn, có nguy cơ thất thoát. Vì vậy, các đơn vị làm công tác lưu trữ cần đầu tư thiết bị bảo mật, thường xuyên nâng cấp công nghệ bảo quản, liên tục cập nhật công nghệ mới cho kỹ thuật viên…

Liên quan đến vấn đề này, Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Tạ Quang Đông cho biết, Bộ đã và đang hợp tác với các thành viên Hiệp hội các Viện Lưu trữ nghe nhìn Đông Nam Á - Thái Bình Dương để trao đổi chuyên môn, tìm ra giải pháp lưu trữ, bảo quản, phát huy hình ảnh động trong thời đại số; đồng thời đầu tư công nghệ, liên kết với các đơn vị, tổ chức cùng bồi đắp, phát huy giá trị của di sản văn hóa hình ảnh động bền vững, phục vụ công cuộc phát triển đất nước, phát triển điện ảnh.

(0) Bình luận
  • Trao 80 di ảnh phục dựng chân dung Anh hùng liệt sĩ tại tỉnh Ninh Bình
    Trong không khí trang nghiêm và xúc động kỷ niệm 80 năm Ngày thành lập Quân đội Nhân dân Việt Nam (22/12/1944 – 22/12/2024) và 35 năm Ngày hội Quốc phòng toàn dân (22/12/1989 – 22/12/2025); vừa qua, Hội Cựu Công an Nhân dân (CAND) tỉnh Ninh Bình, phối hợp với “Trái tim người lính Việt Nam,” đã tổ chức Lễ trao Di ảnh Anh hùng - Liệt sĩ CAND và Anh hùng – Liệt sĩ có thân nhân là Công an tỉnh Ninh Bình, như một hành động thiết thực thể hiện lòng tri ân sâu sắc đối với những người đã hi sinh vì Tổ quốc.
  • Trưng bày “Gan vàng dạ sắt”: Thế hệ trẻ thêm vững bước trên con đường bảo vệ và xây dựng Tổ quốc
    Nhân kỷ niệm 80 năm Ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam (22/12/1944 – 22/12/2024) và 35 năm Ngày Quốc phòng toàn dân (22/12/1989 - 22/12/2024), Ban Quản lý Di tích Nhà tù Hỏa Lò (TP. Hà Nội) tổ chức trưng bày chuyên đề “Gan vàng dạ sắt”. Đây là sự kiện không chỉ gợi nhắc ký ức hào hùng mà còn lan tỏa niềm tự hào, khơi dậy tinh thần yêu nước cho thế hệ hôm nay.
  • Triển lãm Văn Miếu - Quốc Tử Giám và truyền thống khoa bảng Hải Phòng
    Triển lãm được chắt lọc từ hàng trăm tư liệu nhằm tái hiện lại quá trình hình thành và phát triển của Văn Miếu – Quốc Tử Giám, một trong những di sản quan trọng bậc nhất của Thủ đô Hà Nội, biểu tượng của văn hiến và trí tuệ Việt, đồng thời tôn vinh truyền thống hiếu học cũng như danh nhân văn hóa Hải Phòng.
  • Tổ chức triển lãm tranh cổ động cỡ lớn Kỷ niệm 80 năm Ngày thành lập Quân đội Nhân dân Việt Nam
    Thứ trưởng Bộ VH-TT&DL Trịnh Thị Thủy vừa cho biết, cuộc triển lãm tranh cổ động cỡ lớn tuyên truyền kỷ niệm 80 năm Ngày thành lập Quân đội Nhân dân Việt Nam (22/12/1944 - 22/12/2024) và 35 năm Ngày hội Quốc phòng toàn dân (22/12/1989 - 22/12/2024) sẽ được tổ chức vào tháng 12/2024, dự kiến giới thiệu 150 đến 200 tác phẩm đến công chúng.
  • 29 tác phẩm xuất sắc nhận giải thưởng Festival Mỹ thuật trẻ lần thứ 7
    Sáng ngày 29/11, sự kiện khai mạc Festival Mỹ thuật trẻ lần thứ 7 đã diễn ra tại Trung tâm Nghệ thuật Đương đại Vincom (VCCA). Các tác phẩm trong festival phản ánh đa dạng thực tế cuộc sống và cho người xem thấy được sự trăn trở của các nghệ sỹ trẻ trước các vấn đề trong cuộc sống, xã hội đương đại.
  • Triển lãm tranh, ảnh kỷ niệm 120 năm thành lập Hà Đông
    Sáng 29-11, tại Trung tâm Văn hóa Thành phố Hà Nội (số 7, đường Phùng Hưng, phường Văn Quán, quận Hà Đông), Quận ủy, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam quận Hà Đông khai mạc Triển lãm tranh, ảnh kỷ niệm 120 năm thành lập Hà Đông (1904 - 2024).
Nổi bật Tạp chí Người Hà Nội
  • Đình Hiệp - nét xưa bên dòng sông Đáy
    Làng Hạ Hiệp (tên gọi cổ xưa là kẻ Hiệp), xã Liên Hiệp, huyện Phúc Thọ là một trong số ít những ngôi làng Việt cổ nằm bên hữu ngạn sông Đáy còn lưu giữ được nhiều nét văn hóa đặc sắc của xứ Đoài nói riêng và của đồng bằng Bắc Bộ nói chung. Trong đó nổi bật là ngôi đình cổ kính, linh thiêng thờ Thành hoàng Hoàng Đạo - một danh tướng nổi tiếng của Hai Bà Trưng.
  • [Podcast] Đậm nét thanh lịch trong Tết Nguyên tiêu của người Hà Nội
    Người xưa có câu "Cúng cả năm không bằng rằm tháng Giêng" để nói về tầm quan trọng của Tết Nguyên tiêu – một ngày lễ trọng trong năm của văn hóa truyền thống Việt. Chính vì vậy, vào Rằm tháng Giêng hầu hết các gia đình đều chuẩn bị chu đáo để làm lễ. Đi lễ đền, chùa ngày rằm không chỉ là việc gìn giữ nét đẹp truyền thống của người Việt mà còn của người Tràng An – Hà Nội nói riêng. Sự thanh lịch văn minh của người Hà Nội được thể hiện qua những nét ứng xử đẹp khi đến lễ chùa, hay sắp mâm cỗ cúng vào ngày Rằm tháng Giêng. Trong chuyên mục “Chuyện người Hà Nội” ngày hôm nay cúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu về phong tục ăn Tết nguyên tiêu của người Hà Nội.
  • Tân binh Thị xã Sơn Tây lên đường nhập ngũ với ý chí, hành trang của Thủ đô anh hùng
    Đại diện cho hơn 100 tân binh thị xã Sơn Tây lên đường làm nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc và thực hiện nghĩa vụ tham gia Công an Nhân dân năm 2025, công dân Nguyễn Duy Long đã hứa: Tiếp tục phát huy truyền thống quê hương Sơn Tây – Thủ đô anh hùng, luôn sẵn sàng nhận và hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ Đảng, Nhà nước, Quân đội, Công an và nhân dân giao phó.
  • Soobin Hoàng Sơn nhận ba đề cử giải Cống hiến lần thứ 19 năm 2025
    Ban tổ chức Giải Cống hiến lần 19 năm 2025 vừa chính thức công bố đề cử vào chiều 13/2/2025 trên cả 2 hệ thống giải là Giải Âm nhạc Cống hiến và Giải Thể thao Cống hiến; đồng thời mở cổng bình chọn cho công chúng, để cùng với lá phiếu của các nhà báo, tìm ra những chủ nhân Cống hiến mùa giải năm nay.
  • Ngành giáo dục Hoàn Kiếm tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số trong trường học
    Giáo dục là một trong những lĩnh vực được ưu tiên trong Chương trình Chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030 với mục tiêu nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo, hướng đến xây dựng một nền giáo dục mở. Để nâng cao chất lượng giáo dục, Hà Nội nói chung và quận Hoàn Kiếm nói riêng đã chủ động tiên phong tham gia và nắm bắt cơ hội từ cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý và đào tạo hướng đến chuyển đổi số toàn diện.
Đừng bỏ lỡ
Lưu trữ, bảo quản, số hóa phim Việt: Bồi đắp vốn di sản văn hóa
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO